Spis treści
3. Wyniki finansowe, adekwatność kapitałowa i instrumenty finansowe
4. Kierunki rozwoju oraz działalność ING Banku Hipotecznego S.A.
5. Wewnętrzne uwarunkowania działalności
6. Struktura organizacyjna oraz władze ING Banku Hipotecznego S.A.
7. Ład korporacyjny i informacje dla inwestorów
8. Oświadczenie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
ING Bank Hipoteczny S.A. (dalej Bank) powstał 26 lutego 2018 r. po uzyskaniu decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 stycznia 2018 roku zezwalającej na utworzenie Banku.
ING Bank Hipoteczny S.A. jest spółką zależną ING Banku Śląskiego S.A., który według stanu na dzień 30 czerwca 2022 posiadał 100% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Hipotecznego S.A. Bank wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania jako Grupa Kapitałowa ING Banku Śląskiego S.A. (Grupa).
Według stanu na dzień 30 czerwca 2022 roku, kapitał zakładowy ING Banku Hipotecznego S.A. wynosił 380.000.000 PLN i został w całości objęty przez ING Bank Śląski S.A. Akcje ING Banku Hipotecznego S.A. zostały pokryte wkładem pieniężnym.
ING Bank Hipoteczny S.A. działa w oparciu o strategiczną współpracę z ING Bankiem Śląskim S.A. nabywając wierzytelności z tytułu umów o kredyty zabezpieczone hipoteką. Strategicznym celem Banku jest dostarczenie Grupie długoterminowego, stabilnego finansowania w drodze emisji hipotecznych listów zastawnych.
Bank na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń związany z trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie oraz analizuje jego wpływ zarówno na otoczenie makroekonomiczne jak również na sam Bank. W 2022 roku działalność operacyjna, biznesowa oraz finansowa Banku pozostawała nadal pod wpływem epidemii koronawirusa COVID-19. Na przestrzeni całego okresu sprawozdawczego Bank prowadził m.in. monitoring liczby i wolumenu kredytów, w przypadku których kredytobiorcy zawnioskowali o zawieszenie wykonywania umowy kredytu (tzw. „moratoria ustawowe”) oraz monitoring wpływu oferowanych klientom rozwiązań na kwestie związane z zabezpieczeniem emisji listów zastawnych, koszty ryzyka i wynik Banku. Bank również w sposób ciągły analizuje sytuację rynkową dotyczącą listów zastawnych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym i gospodarczym. Ponadto na bieżąco monitorowana jest zdolność wykonywania usług przez dostawców.
W momencie identyfikacji ryzyka związanego z pandemią COVID19 Bank podjął wszelkie działania w celu zachowania ciągłości operacyjnej, w tym bieżącej obsługi klientów. Podjęto również działania o charakterze prewencyjnym, celem zapewnienia ochrony zdrowia pracowników, wprowadzając m.in. pracę zdalną. Bank jest w dobrej sytuacji płynnościowej i kapitałowej, znacznie przewyższając wymagane poziomy regulacyjne.
Bank dotychczas nie notuje istotnego pogorszenia jakości portfela.
Dalszy rozwój sytuacji i jej wpływ na prowadzoną działalność Banku jest na ten moment trudny do oszacowania z uwagi na obserwowaną dynamikę zmian w otoczeniu zewnętrznym, dlatego też Bank podchodząc konserwatywnie na bieżąco kontynuuje procesy monitorowania i analiz.
Istotnym zdarzeniem dla Banku po dacie bilansowej jest przyjęcie Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom tzw. wakacje kredytowe – szczegóły podobnie jak i pozostałe informacje po dacie bilansowej zostały opisane w punkcie 7.3 Pozostałe informacje.
Produkt krajowy brutto
Przełom 2021 i 2022 roku stał pod znakiem wysokiej aktywności gospodarczej w Polsce. W ostatnim kwartale ubiegłego roku PKB wzrósł o 7,6% r/r, a w pierwszym kwartale tego roku o 8,5% r/r, przy solidnym wzroście konsumpcji, rosnących inwestycjach i bardzo wysokim pozytywnym wkładzie zmiany stanu zapasów do rocznego wzrostu PKB. Korzystna koniunktura utrzymywała się także w drugim kwartale, a ekonomiści Grupy Kapitałowej ING szacują, że PKB wzrósł o ok. 7% r/r. Wybuch wojny na Ukrainie drastycznie pogorszył perspektywy gospodarcze, jednak średnioroczny wzrost PKB będzie w tym roku wysoki z uwagi na bardzo dobrą pierwszą połowę roku.
Ekonomiści Grupy Kapitałowej ING szacują, że Polska gospodarka urośnie w 2022 roku o 4,7%, czyli w wolniejszym tempie niż w 2021 roku (5,9%). Negatywnie na wydatki konsumpcyjne będzie oddziaływała wysoka inflacja oraz wzrost stóp procentowych, który z jednej strony ogranicza dostęp do nowych kredytów, a z drugiej podnosi koszt obsługi już istniejących zobowiązań. Czynnikiem redukującym skłonność do konsumpcji może być także niepewność związana z wojną na Ukrainie. Wpływ tych czynników będzie skompensowany przez wydatki uchodźców z Ukrainy oraz ekspansję fiskalną w postaci obniżek podatków bezpośrednich (PIT) oraz pośrednich (VAT, akcyza w ramach Tarczy Antyinflacyjnej) oraz dodatkowych wydatków. Nadal w wysokim tempie będą rosły dochody z pracy (dwucyfrowy wzrost wynagrodzeń). Wzrost konsumpcji w 2022 roku jest prognozowany na blisko 6,0%, czyli pozostanie na wysokim poziomie zbliżonym do odnotowanego w 2021 roku (6,1%).
W opinii ekonomistów Grupy, w 2022 roku wzrost inwestycji pozostanie niski z uwagi na szereg czynników: 1) podwyższoną niepewność co do perspektyw gospodarczych w uwagi na wojnę w Ukrainie, 2) opóźnienia w uruchomieniu Krajowego Programu Odbudowy (KPO), 3) utrzymujące się zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw (m.in. z powodu polityki Zero-Covid-19 w Chinach), w tym dóbr inwestycyjnych oraz 4) wzrost stóp procentowych, co ogranicza ilość projektów o wystarczająco wysokiej stopie zwrotu, które można sfinansować kredytem. Wzrost inwestycji w 2022 roku jest prognozowany na 3,7%, wobec 3,8% w 2021 roku. Na inwestycjach publicznych będzie ciążył fakt, że pierwsze znaczące projekty z KPO będą najprawdopodobniej realizowane dopiero w przyszłym roku. Wysoka niepewność dotyczy także realizacji tzw. „kamieni milowych”, co jest warunkiem dokonywania kolejnych płatności funduszy z europejskiego NextGenerationEU. Wzrost gospodarczy będzie nadal oparty na popycie krajowym, pogorszenie sytuacji na rynkach eksportowych przełoży się na negatywny wkład eksportu netto do PKB.
Dekompozycja wzrostu PKB (%)
Źródło: GUS, prognoza ING
Rynek pracy i poziom wynagrodzeń
Od lutego 2022 roku wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw rosną w dwucyfrowym tempie, jednak maj był pierwszym w tym roku miesiącem, kiedy wzrost wynagrodzeń był niższy od wzrostu cen konsumpcyjnych. Innymi słowy mieliśmy do czynienia ze spadkiem płac realnych. Taka sytuacja może się utrzymywać w kolejnych miesiącach tego roku.
Wysoka inflacja będzie sprzyjała kontynuacji presji płacowej w krótkim terminie, chociaż w średniej perspektywie może zostać nieco złagodzona przez pogorszenie koniunktury i nieco słabszy popyt na pracę. W ocenie ekonomistów Grupy Kapitałowej ING średnioroczny wzrost płac w przedsiębiorstwach przekroczy w tym roku 12%.
Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wróciło do poziomu sprzed wybuchu pandemii COVID-19. Rynek pracy pozostaje napięty, co wynika z czynników demograficznych (spadek populacji w wieku produkcyjnym) oraz odpływem zatrudnionych w Polsce mężczyzn z Ukrainy, co dotyka zwłaszcza branży budowlanej i transportowej. Negatywny wpływ tych czynników jest łagodzony przez wzrost aktywności zawodowej oraz rosnące zatrudnienie uchodźców z Ukrainy na bazie uproszczonych procedur. W takim otoczeniu stopa bezrobocia pozostanie w tym roku na niskim poziomie (ok. 5,2% na koniec 2022 roku).
Inflacja
Pomimo rządowych tarcz antyinflacyjnych prognozy ekonomistów Grupy Kapitałowej ING na 2022 rok wzrosły. Odzwierciedlają to następujące czynniki:
o utrzymująca się tendencja wzrostową inflacji, która osiągnęła najwyższe poziomy od ponad 2 dekad,
o presja na wzrost cen nośników energii dla odbiorców detalicznych oraz przedsiębiorstw,
o efekty wtórne polegające na przerzucaniu przez firmy wcześniejszych podwyżek kosztów energii, materiałów i transportu na ceny wyrobów gotowych w warunkach silnego wzrostu popytu,
o polityka gospodarcza (policy mix), w której zaostrzaniu polityki pieniężnej towarzyszy luzowanie polityki fiskalnej poprzez stymulację fiskalną w formie obniżek podatków pośrednich i bezpośrednich oraz wzrost wydatków,
o proinflacyjna struktura wzrostu gospodarczego, opartą na konsumpcji.
W ocenie ekonomistów Grupy Kapitałowej ING średnia inflacja w 2022 i 2023 roku wyniesie odpowiednio 13,7% i 12,5% w sytuacji, gdy tarcze osłonowe zostaną utrzymane do jesieni 2023 roku. Początek 2023 roku przyniesie dalsze podwyżki cen regulowanych. Perturbacje związane z wojną na Ukrainie oraz wcześniejszym wzrostem cen energii generują presję na wzrost cen żywności
Inflacja (CPI) – dekompozycja (%)
Źródło: GUS, prognoza ING
Wpływ sytuacji na globalnych rynkach finansowych na polską gospodarkę
Zachowanie rynków finansowych w 2022 roku w dużym stopniu zdefiniowała rosyjska agresja na Ukrainę. Związane z nią napięcia silnie uderzyły w aktywa gospodarek wschodzących, szczególnie w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Równolegle doszło do znaczącego pogorszenia bilansu handlowego Polski, m.in. wobec wysokiego wzrostu cen importowanych surowców energetycznych i pogorszenia eksportu. Efektem było dramatyczne osłabienie złotego, który w szczycie szoku na rynkach, wywołanego rosyjską agresją, przekroczył 5 zł wobec euro. Jeszcze mocniej złoty stracił wobec dolara. Gospodarka USA jest w ograniczonym stopniu dotknięta konsekwencjami wojny na Ukrainie, co powoduje, że wobec obaw o recesję w Europie dolar w ostatnich miesiącach silnie zyskał.
Na rynku obligacji skarbowych doszło do drastycznego wzrostu rentowności. W odpowiedzi na wysoką inflację i słabego złotego NBP zmuszony był znacząco zaostrzyć swoją politykę pieniężną. W konsekwencji podniosły się również stawki IRS, określające oczekiwany poziom stóp w przyszłości i za nimi dochodowości obligacji.
W drugiej połowie 2022 roku złoty najprawdopodobniej pozostanie słaby. Nie widać końca konfliktu na Ukrainie i związanym z nim napięć na rynkach. Jednocześnie ryzyko zatrzymania dostaw gazu ziemnego z Rosji do UE oznacza istotne ryzyko recesji w Europie, dodatkowo zniechęcając do zakupów walut europejskich. Nakłada się na to dalsze pogorszenie bilansu handlowego Polski. Nie jest przy tym jasne kiedy Polska faktycznie otrzyma środki z Funduszu Odbudowy. Ich napływ pomógłby zrównoważyć stałą presję na złotego związaną z deficytem w handlu zagranicznym. Według nowej strategii Ministerstwa Finansów środki z UE mają być wymieniane na rynku, czyli ich napływ oznacza zakupy złotego za euro. Dodatkowym problemem są sygnały płynące z Rady Polityki Pieniężnej, sugerujące nieodległy koniec jej cyklu podwyżek stóp. Doświadczenia np. z Czech wskazują, że stabilizacja waluty bez znaczących podwyżek stóp wymaga gigantycznych interwencji walutowych.
W opinii ekonomistów Grupy Kapitałowej ING, w drugiej połowie 2022 roku dojdzie prawdopodobnie do ponownego wzrostu rentowności polskich obligacji skarbowych. Sytuacja w Polsce różni się od rynków bazowych, w tym strefy euro. Popyt wewnętrzny, mimo ryzyk związanych z konfliktem na Ukrainie, najprawdopodobniej pozostanie zdecydowanie mocniejszy niż w strefie euro. Przykładowo napływ uchodźców oznacza stosunkowo silne wydatki konsumpcyjne. W otoczeniu wysokich cen surowców, czy słabego złotego oznacza to zdecydowanie bardzie długotrwałe ryzyka inflacyjne. Inflacja jest więc daleka od opanowania. W perspektywie skok cen energii jesienią i od początku 2023 roku. Oznacza to konieczność podniesienia stóp NBP do wyższych poziomów niż wycenia to obecnie rynek. W konsekwencji podniesie to stawki złotowe kontraktów IRS i w ślad za nimi rentowności obligacji Skarbu Państwa, szczególnie na krótkim końcu. Dłuższe instrumenty powinny wyceniać ryzyko długoterminowego pogorszenia koniunktury, wywołane wysokimi cenami surowców itp. i w konsekwencji obniżek stóp procentowych w przyszłości.
Polityka pieniężna
Ekonomiści Grupy Kapitałowej ING oczekują, że Rada Polityki Pieniężnej będzie kontynuować zacieśnienie swojej polityki doprowadzając stopę referencyjną do 8,5%.
Od października 2021 roku do lipca 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej dokonała 10 podwyżek stóp procentowych, podnosząc stopę referencyjną z 0,10% do 6,50%. W obliczu sygnałów słabnącej koniunktury w ostatnich tygodniach publiczne wypowiedzi członków RPP sugerują zbliżanie się do końca cyklu podwyżek stóp procentowych. W ostatnich miesiącach Rada stopniowo zmniejszała skalę podwyżek na kolejnych posiedzeniach. W kwietniu stopy podniesiono o 100p.b., w maju i czerwcu o 75p.b., a w lipcu o 50p.b. Część członków RPP sugeruje zmniejszenie skali podwyżek do 25p.b. po wakacjach.
W ocenie ekonomistów Grupy Kapitałowej ING, jeżeli dojdzie do zmniejszenia skali podwyżek, to może to oznaczać wydłużenie cyklu zacieśniania polityki pieniężnej. Presja inflacyjna może się nasilić jesienią w związku z rosnącymi cenami energii w trakcie kolejnego sezonu grzewczego. Od początku 2023 roku spodziewane są wysokie podwyżki cen regulowanych, w tym energii elektrycznej i gazu. Najprawdopodobniej nie pozwoli to na obniżki stóp procentowych w 2023 roku.
Stopy procentowe NBP wynoszą (po posiedzeniu RPP w lipcu 2022 roku):
o depozytowa – 6,00%,
o referencyjna – 6,50%,
o dyskonta weksli – 6,60%,
o redyskonta weksli – 6,55%,
o lombardowa – 7,00%.
NBP nie prowadzi obecnie operacji skupu obligacji skarbowych oraz gwarantowanych przez Skarb Państwa. Bank centralny nie przedstawił szczegółowej strategii zarzadzania już posiadanym portfelem. W szczególności nie stwierdził czy środki z zapadających instrumentów będą reinwestowane.
Podsumowanie
Napaść Rosji na Ukrainę i wojna w Europie stanowi szok dla gospodarki europejskiej. Przez wzrost niepewności i podbicie cen surowców energetycznych jest to także negatywny szok dla gospodarki światowej. Globalna gospodarka znalazła się pod wpływem tendencji stagflacyjnych – wysokiej inflacji towarzyszyć będzie silne ochłodzenie koniunktury, a na niektórych rynkach, w tym m.in. innymi w USA, Niemczech, a także w Polsce, nie jest wykluczona techniczna recesja. Oznacza ona spadek PKB w ujęciu odsezonowanym w dwóch kolejnych kwartałach 2022 roku. Stagflacja może spowolnić tempo normalizacji polityki pieniężnej, gdyż w okresie dekoniunktury czy recesji spada presja na wzrost cen.
Wojna i związana z nią niepewność są obecnie głównym źródłem zaburzeń w gospodarce światowej, ale ryzyka pandemiczne również nie zniknęły całkowicie. W obliczu licznych ataków rosyjskich na cele cywilne i determinacji Ukraińców do obrony swojego kraju, nie widać przesłanek przemawiającym za szybkim zakończeniem tego konfliktu. Choć działania wojenne skoncentrowane są w Donbasie, to jednak ryzyko ataków dotyczy całego terytorium Ukrainy, o czym świadczą lipcowe ataki rakietowe na Winnicę w środkowej Ukrainie. W obecnych warunkach, sukcesem byłoby osiągnięcie porozumienia odblokowującego eksport ukraińskiego zboża przez Morze Czarne, negocjowanego przy udziale Turcji. Jeśli chodzi o pandemię COVID-19, to w świetle doniesień o nowej fali zakażeń w Europie Zachodniej, USA czy Brazylii, mogą pojawić się znowu pewne ograniczenia. Niemniej jednak, należy spodziewać się, że jesienią nie będzie konieczne ponowne wprowadzanie dotkliwych dla koniunktury ograniczeń sanitarnych, ani w głównych gospodarkach, ani w Polsce.
Ekonomiści Grupy Kapitałowej ING oczekują pogorszenia koniunktury w Polsce w drugiej połowie 2022 roku i niskiego wzrostu PKB w 2023 roku. Prawdopodobnie będzie im jednak towarzyszyć wysoka inflacja, wywołana kryzysem energetycznym, wymuszając dalsze podwyżki stóp procentowych NBP.
W obliczu wysokich cen energii i nieprzewidywalnych ruchów po stronie Rosji podstawowym wyzwaniem na najbliższe miesiące i sezon grzewczy jest zaspokojenie potrzeb energetycznych gospodarstw domowych i sektorów gospodarczych w najbliższym sezonie grzewczym. Zarówno na poziomie europejskim jak i krajowym może to oznaczać czasowe dopuszczenie większego zużycia węgla w celu zastąpienia rosyjskiego gazu. Działanie to nie będzie jednak oznaczać jednocześnie konieczności przyśpieszenia zielonej transformacji w Polsce, tym bardziej, że może ona zostać wsparta unijnymi środkami z KPO, który został formalnie zaakceptowany przez Komisję Europejską w czerwcu 2022 roku. Zielone światło dla polskiego KPO nie gwarantuje jednak szybkich przepływów finansowych. Będą one zależeć od działań po stronie polskiej, w tym poprawy regulacji zachęcających do poprawy efektywności energetycznej i inwestycji w czystą energię. Proces ten jest kosztowny, ale może otworzyć szanse rozwojowe dla polskiej gospodarki (rozwój nowych branż, specjalizacje i innowacje). Otoczenie bardzo wysokich cen paliw kopalnych stwarza dodatkowe uzasadnienie ekonomiczne dla inwestycji w technologie energooszczędne, odnawialne źródła energii, a także konieczność inwestycji w rozbudowę i modernizację sieci dystrybucyjnych i przesyłowych. Polska stoi również w obliczu kluczowych decyzji politycznych i gospodarczych w zakresie budowy energetyki jądrowej.
|
Prognozy makroekonomiczne
|
|||||
|
|
2019 |
2020 |
2021 |
2022P |
2023P |
|
Wzrost PKB (%) |
4,7 |
-2,2 |
5,9 |
4,7 |
2,5 |
|
Dług sektora general government wg metodologii UE (% PKB) |
45,9 |
57,4 |
54,2 |
51,5 |
50,6 |
|
Inflacja (CPI) średnia w roku (%) |
2,3 |
3,4 |
5,1 |
13,7 |
12,5 |
|
Stopa bezrobocia (%; GUS) |
5,2 |
6,3 |
5,4 |
5,2 |
5,4 |
|
Kurs USD/PLN (koniec roku) |
3,80 |
3,76 |
4,06 |
4,40 |
3,97 |
|
Kurs EUR/PLN (koniec roku) |
4,30 |
4,44 |
4,59 |
4,75 |
4,57 |
|
WIBOR 3M (koniec roku) |
1,71 |
0,21 |
2,54 |
7,98 |
8,50 |
Jednym ze stałych elementów charakteryzujących polską sytuację społeczno – gospodarczą jest niedostateczna podaż mieszkań. Zgodnie z definicją Eurostatu ponad 37% Polaków mieszka w przepełnionych domach. Zarówno średnia powierzchnia mieszkania jak i powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca kształtuje się poniżej średnich dla UE.
Zależnie od przyjętej metodologii niedobór mieszkań w Polsce szacuje się pomiędzy 1,4 mln a 4,4 mln. Zgodnie z danymi GUS w pierwszych pięciu miesiącach 2022 roku oddano do użytkowania około 91,20 tys. mieszkań, co stanowi 3,8 % więcej niż przed rokiem. Dodatkowo odnotowano prawie 95,7 tys. mieszkań, których budowę rozpoczęto (o 19,5% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku) i 136,0 tys. mieszkań na budowę, których wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym tj. o 3,9 % więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
W pierwszych miesiącach 2022 roku obserwowaliśmy znaczące zmiany na rynku nieruchomości w Polsce. Rosyjska inwazja na Ukrainę wywołała nie tylko zmniejszenie optymizmu konsumenckiego, ale również szereg negatywnych konsekwencji, w tym przede wszystkim w zakresie dostępności siły roboczej, co przełożyło się na spadek aktywności deweloperów.
Fala napływu uchodźców z Ukrainy wywołała także dynamiczny wzrost stawek najmu mieszkań. Co jednak istotne, w dużej części było to dość specyficzne zapotrzebowanie na najem na stosunkowo krótki okres – około jednego kwartału. Dalszy rozwój sytuacji na rynku mieszkaniowym jest w dużej mierze uzależniony od wydarzeń w Ukrainie i ewentualnej gotowości uchodźców do powrotu do domu, jak i możliwości wchłonięcia przez polski rynek pracy znaczącej liczby pracowników z Ukrainy.
Ponadto od października 2021 roku co miesiąc podejmowane są decyzje o podwyżkach stóp procentowych NBP przez Radę Polityki Pieniężnej (w październiku 2021 r. stopa referencyjna wynosiła 0,1%, natomiast w lipcu 2022 roku wyniosła 6,50%). Skutkuje to wzrostem wskaźnika WIBOR, co z kolei przekłada się na coraz droższą obsługę kredytów hipotecznych. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, zdolność kredytowa Polaków spada. Liczba wnioskujących o kredyt hipoteczny jest bowiem najniższa od stycznia 2007 roku, czyli od 15 lat.
Z analiz Centrum AMRON wynika, że udział nowych kredytów ze wskaźnikiem LtV wyższym od rekomendowanego przez KNF poziomu 80% spadł z poziomu ponad 53% w roku 2013 do poziomu 26% w pierwszym kwartale 2022 roku.
Dostępność odpowiedniego zasobu mieszkaniowego jest jednym z czynników determinujących dalszy rozwój społeczno–gospodarczy. Głęboki niedobór mieszkań w Polsce stanowi szansę dla rozwoju rynku bankowości hipotecznej, u której podstaw leży finansowanie nieruchomości za pomocą długoterminowych listów zastawnych.
Na koniec maja 2022 roku należności banków z tytułu kredytów mieszkaniowych w Polsce wyniosły 496,8 mld PLN i wzrosły o 4,2% r/r – zgodnie z danymi opublikowanymi przez NBP. Saldo kredytów udzielonych w złotych wzrosło o 9% r/r. i wyniosło 406,8 mld PLN.
Polski rynek kredytów hipotecznych praktycznie w całości jest zdominowany przez kredyty na zmienną stopę procentową. Aktualnie, w związku z kolejnymi podwyżkami stóp procentowych, coraz większym zainteresowaniem klientów cieszą się kredyty na stałą stopę procentową.
W pierwszej połowie roku rynek kredytów hipotecznych pozostawał pod silnym wpływem toczącego się w Ukrainie konfliktu zbrojnego oraz ogólnej sytuacji makroekonomicznej. Spadek optymizmu konsumenckiego, wzrost inflacji oraz stóp procentowych doprowadziły do spadku popytu na kredyty hipoteczne. Biuro Informacji Kredytowej poinformowało, że liczba zapytań dotyczących nowych kredytów hipotecznych spadła w czerwcu o 60% r/r.
Potrzeby mieszkaniowe Polaków w dużej mierze nadal pozostają niezaspokojone, jednak dalszy wzrost rynku kredytów hipotecznych jest uzależniony od rozwoju sytuacji zewnętrznej w tym m.in. kształtowania się poziomu inflacji oraz stóp procentowych.
Na koniec czerwca 2022 roku w Polsce prowadziło działalność pięć banków hipotecznych:
o PKO Bank Hipoteczny S.A.,
o mBank Hipoteczny S.A.,
o Pekao Bank Hipoteczny S.A.,
o Millennium Bank Hipoteczny S.A.,
o ING Bank Hipoteczny S.A.
Polski rynek listów zastawnych jest niewielki w porównaniu do rozwiniętych gospodarek UE, gdzie listy zastawne stanowią ważne źródło finansowania kredytów hipotecznych. Emitenci z Polski plasują listy zastawne zarówno na rynku krajowym jak i rynkach zagranicznych. Dominują emisje publiczne, w Polsce na zmienną stopę procentową i zagraniczne na stopę stałą.
Na koniec czerwca 2022 roku w Polsce łączna wartość pozostających w obrocie hipotecznych listów zastawnych wynosiła około 20 mld PLN. W pierwszej połowie br. emisje listów zastawnych przeprowadził mBank Hipoteczny oraz PKO Bank Hipoteczny. Ten drugi podmiot pozostaje nadal największym emitentem listów zastawnych w Polsce. Wskaźnik finansowania kredytów hipotecznych listami zastawnymi nadal pozostaje na niskim poziomie.
Działalność banków hipotecznych pozwala na: wzmocnienie stabilności finansowania w ramach grupy kapitałowej, dywersyfikację źródeł finansowania w zakresie finansowania portfela detalicznych kredytów hipotecznych, lepsze dopasowanie terminowej struktury aktywów oraz pasywów w bilansie (polskie banki zasadniczo finansują długoterminowe kredyty hipoteczne krótkoterminowymi depozytami) oraz obniżenie kosztów finansowania prowadzonej akcji kredytowej w części portfela kredytowego finansowanego innymi długoterminowymi instrumentami.
Istotne zmiany prawne, które weszły w życie, zostały uchwalone bądź zainicjowane w pierwszej połowie 2022 roku, a mające wpływ na działalność Banku dotyczą w szczególności nowelizacji ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw (ustawy Prawo bankowe), zmian w ustawie Kodeks spółek handlowych, uchwalenia tzw. wakacji kredytowych i możliwości wprowadzenia zamiennika wskaźnika WIBOR oraz przemodelowania dotychczasowego systemu podatkowego (tzw. Polski Ład).
1. Dnia 14 kwietnia 2022 r. Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 2019), która weszła w życie w dniu 8 lipca 2022 r .
Ustawa ma na celu wdrożenie postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2162, z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniającej dyrektywę 2009/65/WE i 2014/59/UE („dyrektywa 2019/2162”, „dyrektywa Covered Bonds”), stanowiącej wraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2160 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającym rozporządzenie (UE) 575/2013 w odniesieniu do ekspozycji w postaci obligacji zabezpieczonych („rozporządzenie 2019/2160”), część pakietu regulacyjnego dotyczącego obligacji zabezpieczonych. W warunkach polskich odpowiednikiem obligacji zabezpieczonych (covered bonds) w rozumieniu dyrektywy 2019/2162 są listy zastawne emitowane przez wyspecjalizowane banki hipoteczne.
W ramach wdrożenia do krajowego systemu prawnego zmian wynikających z ww. aktów prawa UE do najważniejszych zmian w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych należą m. in. nowa definicja listu zastawnego odwołującą się do mechanizmu podwójnego regresu, który zapewnia inwestorom możliwość dochodzenia roszczeń zarówno w stosunku do emitentów listów zastawnych, jak i z puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych tworzących osobną masę upadłości zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe, określenie zasady i przesłanek stosowania przez banki krajowe oznaczeń „europejski list zastawny” i „europejski list zastawny (premium)” oraz wprowadzenia zasady emisji listów w oparciu o szczegółowo określony program emisji listów zastawnych.
Ustawa rozszerza kategorie aktywów stanowiących podstawę emisji publicznego listu zastawnego, ustala warunki umożliwiające zakwalifikowanie instrumentów pochodnych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych, a także przewiduje rezygnację z limitu dotyczącego ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego z tytułu udzielanych i nabywanych przez banki hipoteczne wierzytelności, przy jednoczesnym zachowaniu wymogu ustawowego, zgodnie z którym wartość pojedynczego kredytu nie może przekroczyć bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Wprowadza także modyfikację zasady kalkulacji bufora płynności dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych (obniżenia wskaźnika bufora ze 110% do 105%) oraz modyfikację wymogu utrzymywania nadzabezpieczenia listów zastawnych poprzez określenie wymagań względem aktywów mogących kwalifikować się do obowiązkowej nadwyżki z tytułu nadzabezpieczenia. Uchylono wymóg wpisu w księdze wieczystej informacji o dokonaniu wpisu do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Ustawa wprowadza także dodatkowe wymogi dotyczące monitorowania emitowania listów zastawnych przez banki hipoteczne, obowiązków informacyjnych dotyczących emitowania listów zastawnych w celu umożliwienia inwestorom badania profilu ryzyka danego programu oraz ustanowienia szczególnych cyklicznych obowiązków sprawozdawczych dla banków hipotecznych wobec Komisji Nadzoru Finansowego oraz wymogów w zakresie publikowania informacji o emisjach listów zastawnych.
W przepisach przejściowych, dostosowujących i epizodycznych uregulowano wpływ nowelizacji na stosunki powstałe pod działaniem przepisów dotychczasowych oraz kwestie związane z dostosowaniem adresatów, organów i instytucji do nowych regulacji, w szczególności przesądzono, że:
1) do listów zastawnych wyemitowanych przed dniem wejścia w życie ustawy do dnia upływu terminu ich zapadalności znajdą zastosowanie nowe regulacje, z wyjątkiem przepisu określającego warunki emisji listów zastawnych;
2) banki hipoteczne posiadające w dniu wejścia w życie ustawy zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie emisji listów zastawnych będą kontynuowały swoją działalność zgodnie z tym zezwoleniem.
Uchwalone ustawą zmiany obejmują również ustawę - Prawo bankowe, do której wprowadzono regulacje dotyczącej zasad tworzenia i funkcjonowania tzw. systemu ochrony, opartego na następujących założeniach. Celem systemu ochrony ma być zapewnienie płynności i wypłacalności każdego z uczestników tego systemu (banków) m.in. przez udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń na zasadach określonych w podpisanej przez uczestników systemu umowie, zgodnie z ustawą. System ten może także wspierać powadzoną przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny przymusową restrukturyzację lub przejęcie banku będącego spółką akcyjną. System ten mogą utworzyć jedynie banki prowadzące działalność w formie spółek akcyjnych. Uczestnikami tego systemu mogą być także banki - spółki akcyjne, które przystąpią do systemu po jego utworzeniu. Udział w tym systemie ma być dobrowolny. Dla utworzenia systemu ochrony wymagane będzie podpisanie przez uczestników tego systemu stosownej umowy systemu ochrony. Ustawa zakłada, że podpisanie umowy systemu ochrony będzie wymagać formy pisemnej pod rygorem nieważności, natomiast wypowiedzenie wymaga zachowania co najmniej 24-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Projekt umowy systemu ochrony musi być zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem do KNF o zatwierdzenie projektu występuje bank działający w imieniu pozostałych banków – uczestników systemu na podstawie udzielonego przez nie upoważnienia. Systemem ochrony ma zarządzać jednostka zarządzająca, którą tworzą w tym celu uczestnicy systemu w formie spółki akcyjnej, do której stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych. Każdy z uczestników systemu ochrony jest obowiązany objąć i posiadać co najmniej minimalną liczbę akcji jednostki zarządzającej, określoną w jej statucie i umowie systemu ochrony, przy czym akcjonariuszem jednostki zarządzającej może być tylko uczestnik systemu ochrony zarządzanego przez tę jednostkę.
Fundusz pomocowy tworzy się w jednostce zarządzającej w celu zapewnienia środków na finansowanie zadań systemu ochrony w zakresie pomocy finansowej dla uczestników systemu mającej na celu poprawę ich wypłacalności i zapobieżenie upadłości oraz umożliwienia udzielania wsparcia przez system ochrony. Fundusz ten tworzony jest z wpłat uczestników systemu wnoszonych w wysokości i na zasadach określonych poniżej oraz w umowie systemu ochrony, a także z innych źródeł przewidzianych w tej umowie.
Jednostka zarządzająca tworzy mechanizmy pomocy płynnościowej i pomocy służącej zapewnieniu wypłacalności, dostosowane do struktury organizacyjnej systemu ochrony.
Jednostka zarządzająca może udzielić pomocy lub wsparcia, o ile spełniony jest co najmniej jeden z następujących warunków:
1) zapobiegnie to ryzyku upadłości jednego z uczestników systemu ochrony;
2) pozwoli na spełnienie przez uczestnika systemu ochrony wymogów regulacyjnych;
3) wsparcie byłoby udzielone uczestnikowi systemu ochrony lub bankowi przejmowanemu przez uczestnika systemu ochrony na podstawie m.in. przepisów ustawy o BFG dot. systemu gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
Funkcjonowanie systemu ochrony będzie podlegać nadzorowi sprawowanemu przez KNF.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 8 lipca 2022 r. z wyjątkiem wskazanych w ustawie regulacji, które wchodzą w życie w innych terminach. W szczególności po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, a więc 7 maja 2022 roku weszły w życie zmiany w Prawie bankowym dotyczące instytucjonalnego systemu ochrony.
2. W dniu 4 kwietnia 2022 r. Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 1515).
Ustawa przewiduje wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa prawa grup spółek, zwane również prawem holdingowym lub prawem koncernowym. Grupa spółek to spółka dominująca i spółka albo spółki zależne, będące spółkami kapitałowymi, kierujące się zgodnie z uchwałą o uczestnictwie w grupie spółek wspólną strategią w celu realizacji wspólnego interesu (interes grupy spółek), uzasadniającą sprawowanie przez spółkę dominującą jednolitego kierownictwa nad spółką zależną albo spółkami zależnymi. Prawo holdingowe będzie regulować relacje prywatno-prawne pomiędzy spółką dominującą i jej spółkami zależnymi. Będzie się to odbywać w sposób uwzględniający interes wierzycieli, członków organów oraz drobnych wspólników (akcjonariuszy), zwłaszcza spółki zależnej. Przewidziano odpowiedzialność spółki dominującej za skutki wydania wiążącego polecenia wykonanego następnie przez spółkę zależną uczestniczącą w grupie spółek. Uregulowano odpowiedzialność odszkodowawczą spółki dominującej względem wierzycieli spółki zależnej. W ustawie ujęto także bezpośrednią odpowiedzialność spółki dominującej względem wspólników (akcjonariuszy) spółki zależnej. Na mocy jednakże wyraźnego wyłączenia przepisów dotyczących grup spółek nie stosuje się spółki będącej podmiotem objętym nadzorem nad rynkiem finansowym w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (a więc m.in. banku hipotecznego).
Ustawa wprowadza doprecyzowanie zasad ustalania kadencji zarządu oraz rady nadzorczej przyjmując, że kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej.
Zmiany dotyczą również rad nadzorczych spółek kapitałowych. Chodzi m.in. o wyposażenie ich w możliwość samodzielnego (tzn. bez udziału zarządu) wyboru i zatrudnienia zewnętrznego doradcy. We wszystkich spółkach kapitałowych wprowadza się również obowiązek corocznego przedstawiania sprawozdania z działalności przez radę nadzorczą. Ponadto zgodnie z przepisami ustawy rada nadzorcza może ustanowić doraźny lub stały komitet rady nadzorczej, składający się z członków rady nadzorczej, do pełnienia określonych czynności nadzorczych. Ustawa wprowadza także zasadę biznesowej oceny sytuacji (Business Judgement Rule), stanowiącą, iż członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny. Projekt zakłada ponadto wzmocnienie nadzoru realizowanego przez właścicieli oraz rady nadzorcze w spółkach kapitałowych. Wprowadzono prawo wyboru doradcy rady nadzorczej bez udziału zarządu oraz możliwość zawarcia z takim doradcą umowy przez radę nadzorczą. W spółkach akcyjnych, z wyłączeniem spółek publicznych, wprowadzono wymóg uzyskania zgody rady nadzorczej na zawarcie przez spółkę ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką powiązaną transakcji, której wartość zsumowana z wartością transakcji zawartych z tą samą spółką w okresie roku obrotowego przekracza 10% sumy aktywów spółki w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki. Statut może ten wymóg wyłączać lub modyfikować.
Ustawa wejdzie w życie w dniu 13 października 2022 r.
3. Ustawa z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw
W dniu 1 stycznia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Ustawa określana jest mianem Polskiego Ładu (pierwotnie: Nowy Ład) i wprowadza znaczną ilość zmian do obowiązujących zasad opodatkowania, w szczególności podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o systemowym znaczeniu. Zmiany podatkowe w obszarze podatku dochodowego od osób fizycznych obejmują m.in. likwidację możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego od osób fizycznych, zwiększenie wysokości kwoty wolnej od podatku, wprowadzenie tzw. ulgi dla klasy średniej czy tzw. ulgi na powrót.
W obszarze podatku dochodowego od osób prawnych, do zmian implementowanych Polskim Ładem należy zaliczyć:
o zmiany przepisów o cenach transferowych;
o przemodelowanie przepisów dotyczących procedury poboru podatku u źródła poprzez, m.in. wdrożenie dodatkowych obostrzeń / warunków, których spełnienie niezbędne jest do stosowania przez płatników obniżonych stawek podatku u źródła lub zwolnień od poboru podatku. Zakres przedmiotowy płatności podlegających mechanizmowi pay and refund uległ zawężeniu (w stosunku do przepisów implementowanych w 2019 roku) do przychodów o charakterze pasywnym (m.in. odsetek, praw autorskich, znaków towarowych oraz dywidend). To samo dotyczy zakresu podmiotowego, który zawężono do nierezydentów będących podmiotami powiązanymi z płatnikiem lub emitentem (powiązania ustala się w oparciu o przepisy o cenach transferowych). Pozostawiono łączną roczną kwotę wypłat, które warunkują konieczność spełniania dodatkowych obostrzeń (2 miliony złotych). Dotychczas funkcjonująca opinia o stosowaniu zwolnienia zostaje zastąpiona opinią o stosowaniu preferencji. Zmodyfikowana została definicja rzeczywistego właściciela. Ustawodawca dopuścił możliwość posługiwania się przez płatnika kopią certyfikatu rezydencji podatnika;
o modyfikacja przepisów dotyczących ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych (tzw. CIT estońskiego), mająca na celu rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do wyboru tego opodatkowania, a także złagodzenie niezbędnych do spełnienia warunków;
o rozszerzenie katalogu przychodów z zysków kapitałowych;
o wprowadzenie ulg dla przedsiębiorców ponoszących koszty w związku z zatrudnianiem pracowników przy działalności badawczo-rozwojowej, produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia go na rynek oraz na zwiększenie przychodów ze sprzedaży produktów;
o wprowadzenie ulgi na robotyzację;
o umożliwienie korzystania w sposób symultaniczny z ulgi na działalność badawczo-rozwojową oraz preferencji IP Box;
o wprowadzenie ulgi dla podatników wspierających działalność sportową, kulturalną oraz szkolnictwo wyższe i naukę;
o wprowadzenie ulgi w zakresie kosztów Pierwszej Oferty Publicznej (POP) dla podmiotów wchodzących na giełdę;
o wprowadzenie ulgi konsolidacyjnej dla podatników pragnących dokonywać ekspansji gospodarczej na rynkach krajowych i zagranicznych, poprzez nabywanie udziałów (akcji) spółek kapitałowych funkcjonujących na tych rynkach;
o wprowadzenie zmian w zakresie amortyzowania budynków i lokali mieszkalnych poprzez wyłączenie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych (ograniczenie to wejdzie w życie 1 stycznia 2023 roku dla budynków i lokali nabytych do 31 grudnia 2021 roku);
o wprowadzenie obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (ewidencji podatkowych) przy użyciu programów komputerowych, a także obowiązku ich przesyłania w formie ustrukturyzowanej w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy (obowiązek ten wejdzie w życie 1 stycznia 2023 roku);
o wprowadzenie nowej definicji posiadania Zarządu mającej na celu ograniczenie zjawiska rejestrowania przez polskich rezydentów spółek na terytorium kraju obcego;
o wprowadzenie zmian w amortyzacji w spółkach nieruchomościowych poprzez ograniczenie wysokości możliwych do zaliczenia do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości do wysokości odpisów amortyzacyjnych dokonywanych wg zasad ustawy o rachunkowości;
o usunięcie pojawiających się wątpliwości interpretacyjnych oraz ich dostosowanie do polskiej rzeczywistości gospodarczej przy cienkiej kapitalizacji;
o wprowadzenie przepisów przeciwdziałających sytuacjom obniżenia dochodu podatkowego w ramach grupy podmiotów powiązanych, na skutek przekształcenia finansowania dłużnego w finansowanie własne;
o wprowadzenie do opodatkowania nowej koncepcji tzw. przerzucania dochodów, mającej zapobiegać możliwość uzyskania korzyści podatkowej poprzez schematy podatkowe, których celem jest transfer dochodów do jurysdykcji podatkowej o znikomej efektywnej stawce opodatkowania;
o wprowadzenie przepisów ograniczających generowanie sztucznych kosztów uzyskania przychodu w postaci wypłaty tzw. „ukrytej dywidendy”, tzw. profit stripping - ustawodawca finalnie odroczył obowiązywanie nowej regulacji do 1 stycznia 2023 roku;
o uszczelnienie przepisów dotyczących kosztów uzyskania przychodów poprzez doprecyzowanie sposobu ustalenia limitu kosztów finansowania dłużnego- modyfikacja brzmienia art. 15c ustawy CIT;
o wprowadzenie zmian w zakresie przepisów dotyczących reorganizacji podmiotów, mających na celu przeciwdziałanie sytuacji, w której neutralność podatkowa mogłaby doprowadzić do zwolnienia z opodatkowania od zysków kapitałowych;
o wprowadzenie przepisów dotyczących podatku od przerzucanych dochodów – nowododany art. 24aa w ustawie CIT. Do kosztów, które będą generowały podatek od przerzucanych dochodów, należą m.in.: koszty usług niematerialnych (doradcze, reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, gwarancje i poręczenia oraz usługi o podobnym charakterze), opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z określonych wartości niematerialnych i prawnych, koszty finansowania dłużnego (w tym kary i opłaty za wynagrodzenia za przeniesienie funkcji, aktywów i ryzyk - jeżeli suma tych kosztów poniesionych w roku podatkowym na rzecz podmiotów (w tym niepowiązanych) stanowi co najmniej 3 proc. sumy kosztów uzyskania przychodów poniesionych w tym roku w jakiejkolwiek formie;
o wprowadzenie alternatywnego minimalnego podatku dochodowego od osób prawnych i zmiany w zakresie ograniczenia kosztów usług niematerialnych nabywanych od podmiotów powiązanych – z opodatkowania alternatywnym podatkiem dochodowym wyłączeni zostali podatnicy będący przedsiębiorstwami finansowymi w rozumieniu art. 15c ust. 16 ustawy CIT, czyli m.in. banki z siedzibą w Polsce (art. 24ca ust. 14 pkt 2 ustawy CIT), uchylony zostaje dotychczasowy art. 15e u CIT limitujący zaliczenie do kosztów podatkowych nabywanych usług niematerialnych od podmiotów powiązanych, przy czym regulacja ta zostaje włączona w odpowiedni sposób do przepisów definiujących alternatywny podatek dochodowy, stając się jednym z elementów podstawy opodatkowania tym podatkiem;
o złagodzenie reguł związanych z powstawaniem i funkcjonowaniem podatkowych grup kapitałowych (PGK).
Oprócz licznych zmian w podatkach dochodowych, Polski Ład wpływa również na podatek od towarów i usług, a to za sprawą takich rozwiązań jak:
o możliwość wyboru opodatkowania usług finansowych - zostaje wprowadzona opcja opodatkowania usług finansowych, które dotychczas korzystały ze zwolnienia od VAT. Możliwość wyboru opodatkowania usług finansowych dotyczyć będzie wyłącznie relacji: business to business (B2B). Usługi finansowe świadczone osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej (klientom indywidualnym) będą nadal obowiązkowo zwolnione z podatku VAT. Decyzja o wyborze opcji opodatkowania będzie wiążąca dla podatnika przez okres co najmniej 2 lat;
o wprowadzenie nowej kategorii podatników, tj. grup VAT. Przez pojęcie grupa VAT rozumieć się będzie grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako podatnik podatku VAT. Celem wprowadzonego rozwiązania jest umożliwienie takim podmiotom wspólnego rozliczania dla potrzeb podatku od towarów i usług. Model oparty na wspólnych rozliczeniach ma mieć charakter dobrowolny. Funkcjonowanie grupy VAT ma znacznie uprościć rozliczenia pomiędzy jej członkami oraz pozytywnie wpłynąć na efektywność i płynność finansową w ramach grupy. Jako nowa kategoria podatników VAT będzie ona obowiązywała od 1 stycznia 2023 roku.
Poza powyższym Polski Ład na skutek nowelizacji przepisów Ordynacji podatkowej implementuje do polskiego systemu podatkowego zupełnie nowy instrument pod nazwą „porozumienie inwestycyjne”, umożliwiające zawarcie między inwestorem a organem podatkowym, umowy w sprawie skutków podatkowych planowanej inwestycji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Porozumienie inwestycyjne ma przyjąć formę umowy zawieranej pomiędzy organami podatkowymi a podatnikiem będącym inwestorem, który planuje lub rozpoczął inwestycje na terytorium Polski o wartości co najmniej 100 mln PLN (50 mln PLN od 2025 roku). Zawarcie tego porozumienia ma zatem zapewnić moc ochronną w zakresie skutków podatkowych planowanej/prowadzonej inwestycji, objętej zawartym porozumieniem.
Ustawa wprowadziła również Krajowy System e-Faktur (KSeF), czyli ogólnokrajowy systemu teleinformatycznego obsługiwanego przez Ministerstwo Finansów, w którym przedsiębiorcy będą mogli wystawiać i otrzymywać elektroniczne faktury ustrukturyzowane. Będzie to jedna z dopuszczalnych form dokumentowania sprzedaży obok faktur papierowych i faktur elektronicznych. Faktury ustrukturyzowane będą wystawiane w oparciu o jednolitą strukturę logiczną, udostępnioną przez Ministerstwo Finansów. Od 1 stycznia 2022 roku korzystanie z systemu e-Faktur jest dobrowolne, natomiast w 2023 roku planowane jest wprowadzenie powszechnego fakturowania opartego o KSeF w Polsce.
4. W dniu 9 czerwca Sejm uchwalił w III czytaniu projekt Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom)
Ustawa przewiduje wprowadzenie od sierpnia 2022 roku m.in. tzw. wakacji kredytowych - możliwości tymczasowego zawieszenia spłat rat kredytów hipotecznych przez osoby, które spłacają złotówkowy kredyt zaciągnięty na własne potrzeby mieszkaniowe, niezwiązany z działalnością gospodarczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Rozwiązanie to obejmie również umowy o kredyt hipoteczny, które zostały zawarte przed wejściem w życie ustawy o kredycie hipotecznym w 2017 roku.
Zgodnie z ustawą, na wniosek konsumenta kredytodawca zawiesza spłatę kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż waluta polska. Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi w okresie:
1) od dnia 1 sierpnia 2022 roku do dnia 30 września 2022 roku – w wymiarze dwóch miesięcy;
2) od dnia 1 października 2022 roku do dnia 31 grudnia 2022 roku – w wymiarze dwóch miesięcy;
3) od dnia 1 stycznia 2023 roku do dnia 31 grudnia 2023 roku – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale.
Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi tylko w stosunku do jednej umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Wniosek jest składany w postaci papierowej albo elektronicznej, w tym za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej. Z dniem doręczenia kredytodawcy wniosku spłata kredytu zostaje zawieszona na okres w nim wskazany, a rata zostaje przesunięta do spłaty, bez odsetek. W okresie zawieszenia konsument nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z tą umową.
Ustawa wprowadza także rozwiązania umożliwiające dokonanie zmiany tzw. kluczowego wskaźnika referencyjnego. W umowach o kredyt hipoteczny w PLN jest to co do zasady wskaźnik WIBOR. Poziom wskaźnika WIBOR przekłada się na wzrost rat kredytu, w związku z czym ustawa wprowadza możliwość zastąpienia go innym wskaźnikiem, który obniży wysokość raty. Procedura wyznaczenia zamiennika, po wystąpieniu zdarzenia uruchamiającego, określonego w unijnym rozporządzeniu BMR, będzie inicjowana przez Komisję Nadzoru Finansowego. W proces zostanie zaangażowany Komitet Stabilności Finansowej (zrzeszający przedstawicieli wszystkich instytucji sieci bezpieczeństwa finansowego), aby wypracować jak najlepsze rozwiązanie. Finalnie, minister finansów będzie mógł określić zamiennik w rozporządzeniu.
Zmiany obejmą także Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Zostanie zasilony dodatkowymi środkami w wysokości 1,4 mld PLN do końca 2022 roku co oznacza to, że budżet funduszu wzrośnie do ponad 2 mld zł. Proponuje się doprecyzowanie definicji kredytu mieszkaniowego przez wskazanie przesłanki dotyczącej zaspokajania potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy oraz przesłanek wykluczających możliwość uzyskania wsparcia. Aby skorzystać ze wsparcia trzeba spełnić jeden z warunków: co najmniej jeden z kredytobiorców ma status bezrobotnego; miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego przekraczają 50 proc. miesięcznych dochodów; bądź miesięczny dochód po odjęciu kosztów kredytu nie przekracza w 2022 roku 1 552 zł /os. w gospodarstwie jednoosobowym oraz 1 200 zł /os. w gospodarstwach wieloosobowych.
Ustawa została uchwalona ostatecznie w dniu 7 lipca 2022 roku i weszła w życie w dniu 29 lipca 2022 roku.
5. Ustawa z dnia 8 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 830)
Nowelizacja doprecyzowuje niektóre przepisy ustawy z dnia 12 marca 2022 roku, a także uzupełnia kwestie dotychczas w niej pominięte. Ponadto w art. 20 ustawy zmieniającej uchylono art. 15zzu ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Przepis ten stanowił, że od dnia 31 marca 2020 roku, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego. Większość przepisów ustawy weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia z mocą od dnia 24 lutego 2022 r.
6. Rekomendacja Z wydana przez Komisję Nadzoru Finansowego dotycząca zasad ładu wewnętrznego w bankach
Na 1 stycznia 2022 r. ustalony został przez Komisję Nadzoru Finansowego termin dostosowania się przez banki do Rekomendacji Z. Stanowi ona zbiór dobrych praktyk w zakresie zasad ładu wewnętrznego. Na ład wewnętrzny składają się w szczególności: system zarządzania bankiem, organizacja banku, zasady działania, uprawnienia, obowiązki i odpowiedzialność oraz wzajemne relacje rady nadzorczej, zarządu i osób pełniących kluczowe funkcje w banku. Rekomendacja Z stanowi uzupełnienie, uszczegółowienie i rozwinięcie zagadnień z zakresu ładu wewnętrznego w bankach, które zostały już uregulowane w prawie i dokumentach KNF. Postanowienia Rekomendacji Z zostały opracowane przede wszystkim z uwzględnieniem wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW). W Rekomendacji uwzględnione zostały wybrane zalecenia z wytycznych innych organizacji międzynarodowych.
7. Rekomendacja R dotycząca zasad klasyfikacji ekspozycji kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych oraz zarządzania ryzykiem kredytowym.
1 stycznia 2022 roku weszła w życie znowelizowana Rekomendacja R stanowiąca zbiór dobrych praktyk dotyczących klasyfikacji ekspozycji kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych, zgodnie z przyjętą i obowiązującą w bankach polityką rachunkowości oraz zarządzania ryzykiem kredytowym. Konieczność jej opracowania wynikała z wejścia w życie w 2018 roku Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej nr 9 (MSSF 9), który wniósł ze sobą zmiany w obszarze zarządzania bankiem.
8. Stanowisko UKNF skierowane do Prezesów Zarządów Banków oraz Dyrektorów oddziałów instytucji kredytowych ws. działań mających na celu ograniczenie poziomu ryzyka kredytowego.
W dniu 7 marca 2022 roku KNF opublikował Stanowisko ws. działań mających na celu ograniczenie poziomu ryzyka kredytowego skierowane m.in. do prezesów zarządów banków. W związku z rosnącymi kosztami obsługi zadłużenia przez kredytobiorców i wynikającym stąd możliwym wzrostem ryzyka kredytowego, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) zobowiązał Banki do podjęcia działań wskazanych w stanowisku organu nadzoru w celu minimalizowania ryzyka systemowego.
KNF wskazał w szczególności, że przewidziany w Rekomendacji S poziom zmiany stopy procentowej uwzględniany na potrzeby oceny zdolności kredytowej jest wskazany jako minimalny. Poziom ten powinien podlegać redefinicji przez bank w sytuacji zmieniającej się sytuacji rynkowej. W tym kontekście uwarunkowań na rynku kredytów hipotecznych oraz w świetle stwierdzonych praktyk stosowania Rekomendacji S przez banki w omawianym zakresie, organ nadzoru zalecił, żeby w procesie oceny zdolności kredytowej wszystkie banki przyjmowały minimalną zmianę poziomu stopy procentowej o 5 p.p. Ponadto KNF zalecił przyjmowanie przy ocenie zdolności kredytowej kosztów utrzymania gospodarstwa domowego na poziomie wyższym od minimum socjalnego ogłoszonego przez niezależne źródło, z uwzględnieniem zróżnicowania ze względu na miejsce zamieszkania i aktywności zawodowej. Dodatkowo zalecono korektę parametru kosztów stosując określony przez bank i większy niż 1 mnożnik, zapewniający dodatkowy bufor, który będzie adekwatny w szczególności do poziomu oczekiwań inflacyjnych oraz długości okresu kredytowania.
Dodatkowo KNF zaleciła, aby banki dołożyły jak największych starań w celu skutecznego uatrakcyjnienia i promocji oferty w zakresie kredytu o okresowo stałej stopie procentowej oraz wprowadzenia docelowo do swojej oferty kredytu o stopie procentowej stałej dla całego okresu kredytowania, w tym dla klientów zainteresowanych kredytem hipotecznym.
Banki zostały zobowiązane do prowadzenia aktywnej akcji informacyjnej dla klientów będących konsumentami, w zakresie wyjaśnienia ryzyka zmienności stóp procentowych oraz indeksów referencyjnych stopy procentowej, a w stosunku do klientów już posiadających kredyt hipoteczny, o przysługującym im prawie do konwersji kredytu zmiennoodsetkowego na kredyt o stałym lub okresowo stałym oprocentowaniu, bez stosowania przez banki jakichkolwiek barier przy takiej konwersji. Rozwiązaniem wspierającym powyższe działania powinno być aktywne informowanie kredytobiorców o możliwości wykorzystania instrumentów określonych w ustawie o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej.
UKNF zobowiązał banki do dostosowania do ww. stanowiska nie później niż do końca marca 2022 roku.
Rok 2022 jest dla ING Banku Hipotecznego S.A. czwartym rokiem działalności operacyjnej. Na koniec okresu sprawozdawczego Bank posiadał ok. 3,3 mld portfela kredytów hipotecznych stanowiących w zasadniczej części potencjalne zabezpieczenie pod przyszłe emisje listów zastawnych. W ramach realizowanej strategii, Bank pozyskuje portfel kredytów hipotecznych od ING Banku Śląskiego. Z uwagi na obecną sytuację rynkową w pierwszym półroczu 2022 roku nie dokonano nabycia portfela kredytów hipotecznych od ING Banku Śląskiego. Jednakże transakcje nabycia kredytów są planowane w drugiej połowie 2022 roku. W poprzednich latach nabywane portfele finansowane były zasadniczo zaciągniętym w spółce macierzystej kredytem oraz emisją zielonych hipotecznych listów zastawnych w wysokości 400 mln PLN. W ramach dywersyfikacji źródeł finansowania Bank wyemitował również w pierwszym półroczu 2022 roku obligacje własne w wysokości 79 mln PLN. Powyższe zdarzenia stanowiły podstawowe czynniki kształtujące wyniki finansowe Banku.
Poniżej prezentowane są podstawowe informacje na temat sytuacji finansowej Banku za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 roku.
|
|
|
|
|
|
|
stan na |
stan na |
stan na |
|
30.06.2022 |
31.12.2021 |
30.06.2021 |
|
|
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach (%) |
0,64% |
0,50% |
0,39% |
|
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału (%) |
5,29% |
4,41% |
3,53% |
|
DR - wskaźnik ogólnego zadłużenia (%) |
86,53% |
87,95% |
89,10% |
|
TCR - łączny współczynnik kapitałowy (%)* |
35,90% |
30,44% |
26,82% |
|
LR - wskaźnik dźwigni (%)* |
13,79% |
11,93% |
10,83% |
|
LCR - wskaźnik pokrycia wypływów netto (%) |
1864,18% |
131% |
11160% |
|
|
|
|
|
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach (%) – kalkulowany jako stosunek zysku netto z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu aktywów z 5 kolejnych kwartałów.
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału (%) – kalkulowany jako stosunek zysku netto z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu kapitałów własnych z 5 kolejnych kwartałów.
DR – wskaźnik ogólnego zadłużenia – stosunek zobowiązań ING Banku Hipotecznego S.A. do stanu aktywów na dzień 30.06.2022 roku.
TCR – łączny współczynnik kapitałowy – stosunek funduszy własnych ING Banku Hipotecznego S.A. do aktywów ważonych ryzykiem na dzień 30.06.2022 roku.
LR – wskaźnik dźwigni – stosunek kapitału Tier I do ekspozycji wskaźnika dźwigni na dzień 30.06.2022 roku.
LCR – wskaźnik pokrycia wypływów netto – stosunek aktywów płynnych do wypływów netto na dzień 30.06.2022 roku.
* Zgodnie z zaleceniami nadzorczymi wskaźniki według stanu na 31 grudnia 2021 roku są ponownie przeliczane po zatwierdzeniu podziału zysku przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, a następnie raportowane Nadzorcy. Powyżej uwzględniono wartości wskaźników według stanu na 31 grudnia 2021 roku uwzględniające przedmiotowe ponowne przeliczenie. Przed zatwierdzeniem podziału zysku za rok 2021 r przedmiotowe wskaźniki opublikowane w sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku kształtowały się na poziomie: TCR 30,43%; LR 11,67%.
|
|
|
|
|
|
|
|
numer noty |
stan na |
stan na |
stan na |
|
30.06.2022 |
31.12.2021 |
30.06.2021 |
||
|
Należności od banków |
7.6 |
164 394,7 |
46 828,4 |
31 847,6 |
|
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
7.7 |
73 527,3 |
49 640,8 |
50 084,3 |
|
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
7.7 |
0,0 |
14 995,6 |
32 999,9 |
|
Kredyty i pożyczki udzielone klientom |
7.8 |
3 331 360,3 |
3 882 999,5 |
4 173 149,3 |
|
Rzeczowe aktywa trwałe |
7.9 |
1 036,6 |
1 207,1 |
573,2 |
|
Wartości niematerialne |
7.10 |
0,0 |
0,1 |
328,9 |
|
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
7,5 |
0,0 |
0,0 |
|
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
|
2 936,1 |
1 115,5 |
1 087,8 |
|
Inne aktywa |
7.11 |
2 477,1 |
2 413,7 |
3 381,5 |
|
Aktywa razem |
|
3 575 739,6 |
3 999 200,7 |
4 293 452,5 |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
7.12 |
2 674 361,1 |
2 453 682,8 |
3 262 954,3 |
|
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji |
7.13 |
0,0 |
654 660,0 |
150 153,0 |
|
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych |
7.14 |
404 331,1 |
399 876,9 |
399 619,8 |
|
Rezerwy |
7.15 |
823,6 |
823,6 |
775,8 |
|
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
1 597,0 |
444,6 |
673,1 |
|
Inne zobowiązania |
7.16 |
12 933,7 |
7 725,9 |
11 086,4 |
|
Zobowiązania razem |
|
3 094 046,5 |
3 517 213,8 |
3 825 262,3 |
|
Kapitał akcyjny |
7.n/d |
380 000,0 |
380 000,0 |
380 000,0 |
|
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej |
|
62 002,2 |
62 002,2 |
62 002,2 |
|
Skumulowane inne całkowite dochody |
7.17 |
-1 611,4 |
-554,1 |
-165,8 |
|
Zyski zatrzymane |
7.n/d |
41 302,3 |
40 538,8 |
26 353,7 |
|
Kapitał własny razem |
|
481 693,1 |
481 986,9 |
468 190,1 |
|
Zobowiązania i kapitał własny razem |
|
3 575 739,6 |
3 999 200,7 |
4 293 452,4 |
|
|
|
|
|
|
|
Wartość księgowa |
|
481 693,1 |
481 986,9 |
468 190,1 |
|
Liczba akcji |
|
380 000 |
380 000 |
380 000 |
|
Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN) |
|
1 267,61 |
1 268,39 |
1 232,08 |
|
|
|
|
|
|
Śródroczne skrócone sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie z notami do śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego.
Szczegółowe informacje dotyczące sprawozdania z sytuacji finansowej Banku zaprezentowano w notach 7.6 do 7.17 Sprawozdania Finansowego.
|
|
|
|
|
|
|
numer noty |
okres |
okres |
|
od 01.01.2022 |
od 01.01.2021 |
||
|
do 30.06.2022 |
do 30.06.2021 |
||
|
Przychody odsetkowe, w tym: |
7.1. |
85 542,5 |
39 707,2 |
|
obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej |
7.1. |
85 542,5 |
39 707,2 |
|
Koszty odsetkowe |
7.1. |
-53 351,7 |
-14 043,8 |
|
Wynik z tytułu odsetek |
7.1. |
32 190,8 |
25 663,4 |
|
Przychody z tytułu opłat i prowizji |
7.2. |
87,4 |
227,5 |
|
Koszty prowizji |
7.2. |
-351,5 |
-749,4 |
|
Wynik z tytułu prowizji |
7.2. |
-264,1 |
-521,9 |
|
Wynik z pozycji wymiany |
|
-9,7 |
-5,6 |
|
Wynik na pozostałej działalności podstawowej |
|
-459,8 |
-32,9 |
|
Wynik na działalności podstawowej |
|
31 457,2 |
25 103,0 |
|
Koszty działania, w tym: |
7.3. |
-16 556,6 |
-16 099,2 |
|
koszty operacyjne |
7.3. |
-13 181,1 |
-10 979,1 |
|
koszty regulacyjne |
7.3. |
-3 375,5 |
-5 120,1 |
|
Odpis z tytułu strat oczekiwanych |
7.4. |
-502,8 |
248,6 |
|
Podatek od niektórych instytucji finansowych |
|
0,0 |
-63,2 |
|
Zysk (strata) brutto |
|
14 397,8 |
9 189,2 |
|
Podatek dochodowy |
7.5. |
-3 278,7 |
-2 663,0 |
|
Zysk (strata) netto |
|
11 119,1 |
6 526,2 |
|
|
|
|
|
|
Liczba akcji |
|
380 000 |
380 000 |
|
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - podstawowy (w PLN) |
|
29,26 |
17,17 |
|
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - rozwodniony (w PLN) |
|
29,26 |
17,17 |
|
|
|
|
|
W okresie zakończonym 30 czerwca 2022 roku ani w analogicznym okresie roku ubiegłego nie wystąpiła w ING Banku Hipotecznym SA działalność zaniechana.
Śródroczny skrócony rachunek zysków i strat należy analizować łącznie z notami do śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego.
Szczegółowe noty do poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat znajdują się w Sprawozdaniu Finansowym – noty 7.1 do 7.5.
Zgodnie z Rozporządzeniem CRR Bank wylicza wymogi w zakresie funduszy własnych dla następujących rodzajów ryzyka:
o z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej (CVA) – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka rozliczenia i dostawy – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka operacyjnego – metodą wskaźnika bazowego (BIA),
o z tytułu ryzyka rynkowego (ryzyko walutowe) – metodą podstawową.
Na koniec czerwca 2022 roku Bank wykazuje zerowe wartości dla wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, rozliczenia i dostawy oraz rynkowego. W związku z powyższym na łączny wymóg w zakresie funduszy własnych na datę przedmiotowego sprawozdania składał się wymóg z tytułu ryzyka kredytowego oraz operacyjnego.
|
Wymogi w zakresie funduszy własnych |
30.06.2022 |
|
Ryzyko kredytowe (mln PLN) |
98,31 |
|
Ryzyko operacyjne (mln PLN) |
6,54 |
|
Łączny wymóg w zakresie funduszy własnych (mln PLN) |
104,85 |
|
Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) |
35,90% |
|
Współczynnik kapitału Tier 1 (T1) |
35,90% |
|
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
35,90% |
Szczegółowe informacje na temat Filara I prezentowane są w sprawozdaniu finansowym w części 7.32 dotyczącej Łącznego Współczynnika Kapitałowego.
Bank utrzymuje fundusze własne na poziomie nie niższym niż wyższa z następujących wartości:
a. wymóg kapitałowy,
b. kapitał wewnętrzny
Zarządzanie kapitałem
Proces zarządzania kapitałem prowadzony jest w Banku w oparciu o zaimplementowaną Politykę Zarządzania Kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A., która powstała na bazie obowiązujących przepisów.
Zarządzanie kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A. jest integralną częścią zarządzania Bankiem i ma na celu umożliwić i ułatwić rozwój Banku zgodnie z przyjętą strategią i modelem biznesowym, przy zachowaniu bezpiecznych poziomów miar adekwatności kapitałowej. Ponadto pozwala aktywnie zarządzać kapitałem mając na uwadze wielkość jak i dynamiki zmian, zarówno obecnie jak i w przyszłości.
Nadrzędnym celem procesu zarządzania kapitałem jest posiadanie wystarczającej i efektywnej kapitalizacji Banku potrzebnej do spełnienia strategii biznesowej i planów rozwojowych sformułowanych w Planie Finansowym Banku, przy jednoczesnym spełnianiu zarówno wewnętrznych i zewnętrznych wymogów kapitałowych. Powyższe oznacza elastyczność finansową w obecnym i przyszłym otoczeniu w celu dostosowania Banku do zmieniających się warunków rynkowych i regulacyjnych.
W tym względzie działania z zakresu zarządzania kapitałem powinny wykorzystywać dostępne kapitałowe instrumenty i transakcje zarówno w scenariuszu bazowym jak również w scenariuszu szokowym.
Zachowanie odpowiedniego poziomu adekwatności kapitałowej regulują przepisy zewnętrzne. Główne ograniczenia kapitałowe wynikają z wewnętrznej odporności na ryzyko ocenianej m.in. w testach warunków skrajnych, wymagań nadzorczych (SREP), regulacyjnych minimalnych poziomów współczynników kapitałowych i dźwigni oraz wewnętrznego apetytu na ryzyko.
Zarządzanie to obejmuje:
o Filar I: minimalne wymogi kapitałowe określone w przepisach,
o Filar II: kapitał wewnętrzny, wyznaczony m.in. za pomocą modeli własnych Banku, dla rodzajów ryzyka uznanych za istotne oraz trwale istotne,
o Filar III: ujawnienia na temat profilu ryzyka i poziomu kapitalizacji w sprawozdaniu finansowym.
W ramach zarządzania kapitałem Bank:
a. prowadzi identyfikację i ocenę istotności rodzajów ryzyka występujących w jego działalności;
b. prowadzi działania mające na celu szacowanie i monitorowanie kapitału wewnętrznego, wymogu kapitałowego oraz funduszy własnych;
c. monitoruje potencjalne zagrożenia dla adekwatności kapitałowej;
d. dokonuje alokacji kapitału wewnętrznego;
e. ustala limity wewnętrzne w celu ograniczania generowanych wymogów kapitałowych oraz kapitału wewnętrznego;
f. prowadzi politykę dywidendową wynikającą z długoterminowego celu kapitałowego oraz preferowanej struktury kapitału;
g. planuje kapitał wewnętrzny i wymóg kapitałowy oraz fundusze własne;
h. przygotowuje awaryjne plany kapitałowe definiujące kroki postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia spadku adekwatności kapitałowej poniżej poziomów „niedopuszczalnych”;
i. prowadzi analizy wpływu czynników makroekonomicznych na adekwatność kapitałową zgodnie z „Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych w ING Banku Hipotecznym S.A.”.
Na dzień 30 czerwca 2022 roku łączny współczynnik kapitałowy Banku wyniósł 35,90%.
Zgodnie z obowiązującą legislacją kapitał wewnętrzny definiowany jest jako oszacowana przez bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka.
W Banku prowadzony jest proces szacowania kapitału wewnętrznego. Jest on integralną częścią systemu zarządzania kapitałem oraz zarządzania Bankiem zapewniając prawidłową identyfikację, pomiar, monitorowanie, agregację podejmowanego ryzyka, umożliwiając utrzymanie funduszy własnych na wymaganym poziomie, a także w sposób efektywny i ostrożny zarządzać ryzykiem i kapitałem.
Powyższy proces obejmuje:
a. Identyfikację oraz ocenę istotności rodzajów ryzyka wpływających na działalność Banku,
b. pomiar i kontrolę ryzyka,
c. szacowanie i agregację kapitału wewnętrznego, w oparciu o narzędzia i metodologie zatwierdzone przez Zarząd lub właściwe komitety,
d. monitorowanie kapitału wewnętrznego,
e. alokację, planowanie oraz raportowanie kapitału wewnętrznego.
Kapitał wewnętrzny dla Banku szacuje się na ryzyka istotne i trwale istotne przypisane do następujących kategorii:
a. ryzyko kredytowe obejmujące ryzyko braku spłaty, ryzyko koncentracji, ryzyko rezydualne, ryzyko pozostałych nie kredytowych aktywów ;
b. ryzyko rynkowe obejmujące ryzyko stóp procentowych w księdze bankowej ;
c. ryzyko biznesowe obejmujące ryzyko makroekonomiczne;
d. ryzyko płynności i finansowania;
e. ryzyko operacyjne obejmujące: ryzyko błędów kontroli, ryzyko niedozwolonych działań, ryzyko błędów w przetwarzaniu, ryzyko niewłaściwych praktyk kadrowych i bezpieczeństwa miejsca pracy, ryzyko informacji, ryzyko oszustw wewnętrznych i zewnętrznych, ryzyko zakłócenia ciągłości działalności, ryzyko naruszenia bezpieczeństwa osób i zasobów, ryzyko braku zgodności/compliance oraz ryzyko prawne; zakres zarządzania ryzykiem operacyjnym uwzględnia również możliwość wystąpienia ryzyka prowadzenia działalności (ang. conduct risk), ryzyka utraty reputacji oraz ryzyka koncentracji (w odniesieniu do ryzyka operacyjnego);
f. ryzyko modeli.
Łączny kapitał wewnętrzny stanowi sumę wysokości kapitału wewnętrznego niezbędnego do pokrycia wszystkich istotnych lub trwale istotnych dla Banku rodzajów ryzyka. Szacując łączny kapitał wewnętrzny Bank przyjmuje ostrożne podejście i nie wykorzystuje efektu dywersyfikacji.
|
Struktura kapitału wewnętrznego |
30.06.2022 |
|
Na pokrycie ryzyka kredytowego |
54,0% |
|
Na pokrycie ryzyka rynkowego |
35,1% |
|
Na pokrycie ryzyka biznesowego |
0% |
|
Na pokrycie ryzyka płynności i finansowania |
0% |
|
Na pokrycie ryzyka operacyjnego |
10,9% |
|
Na pokrycie ryzyka modeli |
0% |
|
Razem |
100,0% |
Uwzględniając skalę oraz specyfikę działalności Banku, Bank ujawnia w sprawozdaniu finansowym lub sprawozdaniu Zarządu z działalności Banku wybrane informacje na temat adekwatności kapitałowej zgodnie z wymaganiami zawartymi w Rozporządzeniu Wykonawczym 2021/637:
o Wzór EU OV1 – Przegląd łącznych kwot ekspozycji na ryzyko,
o Wzór EU CC1 – Struktura regulacyjnych funduszy własnych,
o Wzór EU CC2 – Uzgodnienie regulacyjnych funduszy własnych z bilansem w zbadanym sprawozdaniu finansowym,
o Wzór EU LIQ1 – Informacje ilościowe na temat wskaźnika pokrycia wypływów netto,
o Wzór EU LIQ2 - Wskaźnik stabilnego finansowania netto,
o Wzór EU CCyB1 – Rozkład geograficzny odnośnych ekspozycji kredytowych na potrzeby obliczania bufora antycyklicznego,
o Wzór EU CCyB2 – Kwota specyficznego dla instytucji bufora antycyklicznego,
o Wzór EU LR1–LRSum - Zestawienie dotyczące uzgodnienia aktywów księgowych i ekspozycji wskaźnika dźwigni,
o Wzór EU LR2–LRCom - Wspólne ujawnianie wskaźnika dźwigni,
o Wzór EU LR3–LRSpl - Podział ekspozycji bilansowych (z wyłączeniem instrumentów pochodnych, transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych (SFT) i ekspozycji wyłączonych),
o MSSF 9/Artykuł 468-FL - Porównanie funduszy własnych instytucji oraz współczynników kapitałowych i wskaźnika dźwigni finansowej z uwzględnieniem i bez uwzględnienia zastosowania rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 i analogicznych oczekiwanych strat kredytowych oraz z uwzględnieniem i bez uwzględnienia tymczasowego traktowania zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR,
o Wzór EU CR1 - Ekspozycje obsługiwane i nieobsługiwane oraz powiązane rezerwy,
o Wzór EU CR1-A - Termin zapadalności ekspozycji,
o Wzór EU CR2 - Zmiany stanu nieobsługiwanych kredytów i zaliczek,
o Wzór EU CQ1 - Jakość kredytowa ekspozycji restrukturyzowanych,
o Wzór EU CR3 – Przegląd technik ograniczania ryzyka kredytowego: Ujawnianie informacji na temat stosowania technik ograniczania ryzyka kredytowego,
o Wzór EU CR4 – Metoda standardowa – Ekspozycja na ryzyko kredytowe i skutki ograniczania ryzyka kredytowego,
o Wzór EU CR5 – Metoda standardowa.
Bank każdorazowo dokonuje oceny adekwatności ujawnianych informacji w kontekście dostarczenia uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka Banku.
Bank, działając w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., dostarcza również informacje podmiotowi dominującemu w celu ujęcia ich w danych skonsolidowanych.
Szczegółowe informacje o zakresie ujawnianych informacji, sposobie ich weryfikacji oraz publikacji zawiera dokument: „Polityka ujawniania informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu w ING Banku Hipotecznym S.A.”.
W okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 roku Bank sporadycznie lokował swoje przejściowe nadwyżki środków na rachunkach lokat krótkoterminowych w ING Banku Śląskim S.A. Szczegóły w tym zakresie zostały zaprezentowane w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w nocie 7.6 W okresie sprawozdawczym Bank nie stosował rachunkowości zabezpieczeń.
Bank zawierał również transakcje skarbowe na hurtowym rynku finansowym. Szczegóły w tym zakresie zostały zaprezentowane w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w nocie 7.7. Działalność związana z nabywaniem wierzytelności kredytowych od ING Banku Śląskiego S.A. docelowo będzie finansowana poprzez emisję listów zastawnych. W okresie sprawozdawczym nabyte wierzytelności kredytowe od ING Banku Śląskiego S.A. były finansowane przede wszystkim środkami z: (i) linii kredytowych, (ii) emisji listów zastawnych oraz (iii) wyemitowanych obligacji własnych. Bank przestrzegał norm zdefiniowanych w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych dotyczących dozwolonego poziomu zobowiązań wynikających z zaciągania kredytów i pożyczek (w tym zobowiązań z tytułu nabytych wierzytelności) oraz emitowania obligacji w relacji do funduszy własnych Banku. W 1 półroczu 2022 roku Bank nie emitował listów zastawnych, natomiast w celu dywersyfikacji dotychczasowych źródeł finansowania dokonał emisji krótkoterminowych serii obligacji w ramach ustanowionego programu emisji obligacji własnych.
W przypadku przyszłych emisji listów zastawnych ewentualne ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe zostaną zabezpieczone odpowiednimi instrumentami pochodnymi. Bank planuje także w przyszłości stosowanie rachunkowości zabezpieczeń.
W ocenie Zarządu Banku na dzień 30 czerwca 2022 roku nie wystąpiły przesłanki mogące świadczyć o ryzyku nieterminowej spłaty zobowiązań zaciągniętych przez Bank.
Celem strategicznym Banku Hipotecznego S.A. jest pozyskiwanie a następnie zwiększanie udziału długoterminowego finansowania w bilansie Grupy ING Banku Śląskiego S.A. poprzez emisję listów zastawnych oraz dołączenie do grupy głównych emitentów tych instrumentów dłużnych na polskim rynku.
Osiągnięcie założonego celu umożliwi:
o wzmocnienie stabilności finansowania w Grupie Kapitałowej ING Bank Śląski S.A.,
o dywersyfikację źródeł finansowania w zakresie finansowania obecnego portfela detalicznych kredytów hipotecznych,
o dopasowanie terminowej struktury aktywów oraz pasywów w bilansie Grupy Kapitałowej ING Bank Śląski S.A.,
o uwolnienie płynności Grupy Kapitałowej ING Bank Śląski S.A.,
o obniżenie kosztów finansowania prowadzonej akcji kredytowej w części portfela kredytowego finansowanego innymi długoterminowymi instrumentami.
Nabywanie portfeli wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w celu emisji hipotecznych listów zastawnych jest głównym elementem prowadzenia działalności biznesowej ING Banku Hipotecznego S.A. Bank nabywa wierzytelności wyłącznie od ING Banku Śląskiego S.A. Nabywanie wierzytelności odbywa się na podstawie zawartej w 2019 roku Ramowej umowy przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych.
W pierwszym półroczu 2022 roku Bank nie przeprowadził transakcji nabycia portfeli wierzytelności zabezpieczonych hipoteką od ING Banku Śląskiego S.A.
W procesie nabywania wierzytelności ING Bank Hipoteczny S.A. stosuje kryteria wynikające z Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, a także ustala dodatkowe warunki, które muszą spełniać nabywane wierzytelności. Główne z tych kryteriów zostały przedstawione w poniższej tabeli:
|
Kryterium |
Wartość |
|
Kwota nabywanej wierzytelności / Bankowo Hipoteczna Wartość Nieruchomości |
Max. 100% |
|
Zabezpieczenie kredytu |
Ustanowiona hipoteka na pierwszym miejscu |
|
Waluta kredytu |
PLN |
|
Przeznaczenie kredytu |
Cele mieszkaniowe |
|
Tytuł prawny do nieruchomości |
Własność lub użytkowanie wieczyste |
|
Opóźnienia w spłacie lub przesłanki utraty wartości |
Brak |
Struktura portfela kredytowego według LtV (Loan to Value) – 30.06.2022 roku:
|
LTV (BHWN) |
Struktura % |
|
(0-50> |
29,9% |
|
(50-60> |
18,1% |
|
(60-70> |
20,3% |
|
(70-75> |
9,2% |
|
(75-80> |
8,0% |
|
(80-100> |
14,5% |
|
Suma |
100,0% |
|
LTV wg wyceny rynkowej |
Struktura % |
|
(0-50> |
42,6% |
|
(50-60> |
25,7% |
|
(60-70> |
22,0% |
|
(70-75> |
9,5% |
|
(75-80> |
0,2% |
|
(80-100> |
0,0% |
|
Suma |
100,0% |
Średnie LtV BHWN ważone kapitałem wynosiło 59,54%, zaś średnie LtV rynkowe 50,76%.
Według stanu na 30.06.2022 roku wartość bilansowa portfela wierzytelności z tytułu umów kredytów zabezpieczonych hipoteką wynosiła 3 331,4 mln zł. Wierzytelności z tytułu nabytych umów kredytów oparte są w zdecydowanej większości o zmienną stopę procentową WIBOR 6M. Od 30 czerwca 2021 r. zgodnie z wymaganiami Rekomendacji S KNF, Bank umożliwił kredytobiorcom zmianę formuły oprocentowania ze stopy zmiennej na okresowo stałą. Na 30 czerwca 2022 roku z możliwości konwersji formuły oprocentowania skorzystało 67 kredytobiorców, dotyczyło to wierzytelności na kwotę 14 154,3 tys. PLN.
W związku z pandemią COVID-19 Bank kontynuował wdrożone w 2020 roku działania mające na celu pomoc klientom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej, wynikające z ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID – 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Na 30 czerwiec 2022 roku z zawieszenia wykonania umowy kredytu skorzystało łącznie 52 kredytobiorców, przy czym aktywne wnioski dotyczyły 10 kredytów z saldem zaangażowania 2,12 mln PLN.
Stwierdzamy, że kredytobiorcy, którzy skorzystali z zawieszenia wykonania umowy kredytu spłacają co do zasady regularnie swoje zobowiązania i na 30.06.2022 roku nie występowały opóźnienia na rachunkach.
Bank na bieżąco monitoruje liczbę i wolumen kredytów objętych zawieszeniem spłaty kredytów oraz ich wpływ na zapewnienie zgodnego z przepisami zabezpieczenia emisji listów zastawnych. Mając na uwadze wysokie nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych (na 30 czerwca 2022 roku do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych wpisane zostały wierzytelności o wartości 2 635,1 mln PLN), sytuacja Banku jest bezpieczna, co pozwala na bieżąco regulować zobowiązania wobec inwestorów.
W pierwszym półroczu 2022 roku, ze względu na sytuację rynkową (bardzo wysoki poziom nadpłynności w sektorze finansowym oraz sytuacja geopolityczna związana z wojną na Ukrainie) będącej konsekwencją rządowych programów pomocowych uruchomianych w odpowiedzi na negatywne skutki spowodowane wybuchem pandemii wirusa Covid-19, Bank nie przeprowadził emisji listów zastawnych. Według stanu na 30 czerwca 2022 roku nominalna wartość wyemitowanych przez Bank i pozostających w obrocie listów zastawnych nie zmieniła się w stosunku do stanu na koniec 2021 roku i wynosiła 400 mln PLN.
Hipoteczne listy zastawne Banku są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Luksemburgu oraz na rynku równoległym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Listy zastawne Banku mogą stanowić zabezpieczenie dla kredytu lombardowego, technicznego i operacji repo prowadzonych przez Narodowy Bank Polski.
Rating dla wyemitowanych przez Bank listów zastawnych w PLN nadal pozostaje na najwyższym możliwym do osiągniecia przez emitenta z Polski poziomie „Aa1” (wg. oceny agencji ratingowej Moody’s), co potwierdza wysoką jakość portfela kredytów hipotecznych stanowiących zabezpieczenie dla w/w papierów dłużnych.
Kolejne emisje listów zastawnych będą uzależnione od warunków rynkowych oraz poziomu nadpłynności w sektorze finansowym.
Agencja Moody’s Investors Service (Agencja) dokonuje oceny ryzyka zarówno ING Banku Hipotecznego S.A. jak i listów zastawnych wyemitowanych przez Bank. Na 30 czerwca 2022 roku, Bank posiadał następujące oceny ratingowe nadane przez Agencję:
|
|
||
|
Rating listów zastawnych |
Aa1 |
|
|
Długoterminowy rating (LT Issuer Ratings) |
A3 |
|
|
Krótkoterminowy rating (ST Issuer Ratings) |
P-2 |
|
|
Długookresowy rating ryzyka kontrahenta (LT Counterparty Risk) |
A1 |
|
|
Krótkookresowy rating ryzyka kontrahenta (ST Counterparty Risk) |
P-1 |
|
|
Perspektywa ratingu (Outlook) |
Stabilna |
|
|
Długoterminowa/krótkoterminowa ocena ryzyka kontrahenta (CR Assessment) |
A1 (cr) / P-1 (cr) |
|
Agencja podkreśla, że nadany rating Banku odzwierciedla:
o 100% własność ING Banku Śląskiego S.A. i jego stabilną perspektywę rozwoju,
o Strategiczne dostosowanie i operacyjną integrację w ramach struktur Grupy ING Bank Śląskiego S.A.,
o Zobowiązanie ze strony ING Bank Śląskiego S.A. do wsparcia pozycji kapitałowej i płynnościowej ING Banku Hipotecznego S.A. w celu spełnienia wymagań regulacyjnych.
Zasadniczo formuła działalności Banku Hipotecznego S.A. bazuje na wykorzystaniu efektu synergii pomiędzy Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A., jako strategicznym partnerem outsourcingowym Banku Hipotecznego S.A., w szczególności poprzez:
o outsourcing dozwolonych prawem czynności do ING Banku Śląskiego S.A. w zakresie w jakim jest to uzasadnione z punktu widzenia efektywnej działalności Banku, w oparciu o istniejące rozwiązania wypracowane w ramach Grupy ING Banku Śląskiego S.A.,
o współdzielenie infrastruktury informatycznej i systemów IT wykorzystywanych przez Grupę Kapitałową ING Banku Śląskiego S.A.,
o ukształtowanie struktury organizacyjnej Banku Hipotecznego S.A. w sposób zapewniający możliwość efektywnego kontrolowania usług powierzonych do ING Banku Śląskiego S.A. oraz realizację czynności wymaganych przepisami prawa do wykonywania po stronie Banku w tym m.in. czynności związanych z podejmowaniem decyzji czy procesami zarządzania ryzykiem,
o odwzorowanie bieżących procesów obsługi kredytów istniejących w ING Banku Śląskim S.A. przy uwzględnieniu niezbędnych modyfikacji, w tym modyfikacji wynikających z porządku prawnego.
Tym samym podstawową kwestią warunkującą zasady współpracy pomiędzy obydwoma podmiotami jest umowa outsourcingowa, w której kluczowymi elementami są:
o zagwarantowanie pozostawienia czynności wymaganych przepisami prawa do wykonywania po stronie ING Banku Hipotecznego S.A. w tym m.in. czynności decyzyjnych czy procesów zarządzania ryzykiem, a w przypadku procesów zautomatyzowanych lub częściowo zautomatyzowanych oparcie tych procesów na warunkach określonych przez Bank,
o powierzenie ING Bankowi Śląskiemu S.A.: (i) pośrednictwa w zakresie niektórych czynności bankowych oferowanych przez Bank, w szczególności przy administrowaniu i obsłudze posprzedażowej wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką nabytych przez Bank; oraz (ii) czynności faktycznych związanych z działalnością bankową Banku,
o uwzględnienie ograniczeń wynikających z art. 6a ust. 3 ustawy Prawo bankowe (dalej „Prawo Bankowe” lub „PB”), tj. zapewnienie, aby powierzenie wykonywania czynności nie obejmowało: (i) zarządzania bankiem w rozumieniu art. 368 § 1 KSH, w szczególności zarządzania ryzykiem związanym z prowadzeniem działalności bankowej, w tym zarządzania aktywami i pasywami, dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego; oraz (ii) przeprowadzania audytu wewnętrznego banku,
o zapewnienie, aby ewentualne dalsze powierzenie czynności przez ING Bank Śląski S.A. podmiotom trzecim spełniało wymogi art. 6a ust. 7 PB – a w poszczególnych przypadkach – aby zawierane były bezpośrednie umowy pomiędzy takimi podmiotami trzecimi a Bankiem,
o przygotowanie i aktualizowanie, zarówno po stronie ING Banku Śląskiego S.A., jak i Banku, planów działania zapewniających ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową outsourcingową,
o zapewnienie Bankowi narzędzi skutecznego monitorowania i kontrolowania wykonywania umowy przez ING Bank Śląski S.A.
Z perspektywy klienta, którego kredyt hipoteczny zostanie przekazany w ramach przelewów wierzytelności do ING Banku Hipotecznego S.A., zarówno proces obsługi kredytu jak i poziom kosztów kredytowych i około-kredytowych pozostają bez zmian.
Zasady i zakres współpracy pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A. zostały szczegółowo określone w zawartej pomiędzy podmiotami Umowie o współpracy.
I. Cele systemu kontroli wewnętrznej
Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie:
1) Skuteczności i efektywności działania Banku;
2) Wiarygodności sprawozdawczości finansowej;
3) Przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem Banku;
4) Zgodności działania Banku z przepisami prawa, wymogami nadzorczymi, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi .
W ramach realizacji celów ogólnych system kontroli wewnętrznej zapewnia również:
1) badanie zgodności działalności Banku i czynności wykonywanych w ramach tej działalności przez osoby powiązane, z regulacjami rynków, na których działa Bank, regulacjami Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A., izb rozliczeniowych i rozrachunkowych, o których mowa w art. 68a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz giełdowych izb rozrachunkowych, o których stanowi art. 2 pkt 4 ustawy o giełdach towarowych, których uczestnikiem jest Bank,
2) dobrze zorganizowane i bezpieczne prowadzenie działalności,
3) funkcjonowanie odpowiednich procedur administracyjnych i księgowych,
4) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących przepływu informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową oraz zabezpieczenia dostępu do nich,
5) wiarygodność sprawozdań niefinansowych,
6) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących rozpatrywania reklamacji i wniosków klientów oraz prowadzenia rejestru reklamacji,
7) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
8) prowadzenie przez Bank inwestycji zgodnie z wymogami i standardami oraz w sposób adekwatny do skali ryzyka tych inwestycji.
Rada Nadzorcza w ramach swoich zadań określonych m.in. w Statucie Banku oraz w Regulaminie Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. związanych z monitorowaniem i nadzorem nad systemem kontroli wewnętrznej po uprzednim zarekomendowaniu przez Komitet Audytu i Ryzyka:
1) zatwierdza Politykę – System kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A.;
2) zatwierdza kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, zaproponowane przez Zarząd;
3) sprawuje nadzór nad wprowadzeniem i zapewnianiem funkcjonowania adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej;
4) monitoruje skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w oparciu o informacje otrzymywane od Zarządu, Komitetu Audytu i Ryzyka, Komórki ds. Zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego;
5) dokonuje corocznej oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, w tym adekwatności i skuteczności funkcji kontroli realizowanej w pierwszej i drugiej linii obrony, Komórki ds. Zgodności oraz Stanowiska Audytu Wewnętrznego, a także spełniania przez Zarząd Banku obowiązków, o których mowa w części B Rekomendacji H;
6) zatwierdza zasady kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej, obejmujących co najmniej nieprawidłowości wysokie i krytyczne;
7) w ramach zapewniania przez system kontroli wewnętrznej przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych Rada Nadzorcza:
o nadzoruje wykonywanie obowiązków przez Zarząd dotyczących zarządzania ryzykiem braku zgodności,
o zatwierdza Politykę zgodności ING Banku Hipotecznego S.A.,
o co najmniej raz w roku ocenia stopień efektywności zarządzania ryzykiem braku zgodności przez Bank.
Zarząd Banku w ramach procesu zarządzania Bankiem:
1) projektuje, wprowadza oraz zapewnia funkcjonowanie adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej;
2) podejmuje działania mające na celu zapewnienie ciągłości działania systemu kontroli wewnętrznej;
3) ustanawia kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej;
4) określa rodzaje działań podejmowanych w celu usunięcia nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej, w tym środki naprawcze i dyscyplinujące;
5) akceptuje zasady kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej obejmujących, co najmniej nieprawidłowości wysokie i krytyczne;
6) zatwierdza kryteria wyboru procesów istotnych oraz ich listę wraz z ich powiązaniem z celami ogólnymi i szczegółowymi;
7) zapewnia regularny przegląd wszystkich funkcjonujących procesów w Banku pod kątem ich istotności;
8) akceptuje Politykę - System kontroli wewnętrznej w ING Banku Hipotecznym S.A., zapewnia jej okresowy przegląd i aktualizację a także przedstawia wyniki tego przeglądu Komitetowi Audytu i Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej;
9) zapewnia dostęp pracowników Komórki ds. Zgodności, Stanowiska Audytu Wewnętrznego, Stanowiska Ryzyka Operacyjnego oraz pozostałych jednostek koordynujących realizację celów ogólnych do niezbędnych dokumentów źródłowych, w tym zawierających informacje poufne, w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków służbowych;
10) ustanawia zasady projektowania, zatwierdzania i wdrażania mechanizmów kontrolnych we wszystkich procesach funkcjonujących w Banku oraz określa rolę jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za opracowanie projektu mechanizmu kontrolnego, jego zatwierdzenie i wdrożenie;
11) odpowiada za zapewnienie adekwatności i skuteczności mechanizmów kontrolnych w procesach funkcjonujących w Banku;
12) w ramach zapewniania przez system kontroli wewnętrznej przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych odpowiada za efektywne zarządzanie w Banku ryzykiem braku zgodności oraz za opracowanie polityki zgodności, zapewnienie jej przestrzegania i składanie Komitetowi Audytu i Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej raportów w sprawie zarządzania ryzykiem braku zgodności;
13) ustanawia odpowiedni zakres i kryteria niezależnego monitorowania przestrzegania mechanizmów kontrolnych obejmującego weryfikację bieżącą i testowanie;
14) zapewnia funkcjonowanie matrycy funkcji kontroli wraz z przypisaniem zadań związanych z zapewnieniem jej funkcjonowania;
15) ustanawia zasady raportowania, co najmniej o skuteczności kluczowych mechanizmów kontrolnych oraz wynikach testowania pionowego;
Udziela informacji tj.:
16) informuje Radę Nadzorczą, nie rzadziej niż raz w roku, o sposobie wypełnienia zadań z zakresu systemu kontroli wewnętrznej ze szczególnym uwzględnieniem:
a) adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej w zapewnianiu osiągania każdego z celów systemu kontroli wewnętrznej,
b) skali i charakterze nieprawidłowości znaczących i krytycznych oraz najważniejszych działaniach zmierzających do usunięcia tych nieprawidłowości, w tym o podjętych środkach naprawczych i dyscyplinujących,
c) zapewniania niezależności Komórki ds. zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
d) zapewniania odpowiednich zasobów kadrowych niezbędnych do skutecznego wykonywania zadań oraz koniecznych środków finansowych do systematycznego podnoszenia kwalifikacji, zdobywania doświadczenia i umiejętności przez pracowników Komórki ds. Zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego.
III. Schemat trzech linii obrony w ramach struktury organizacyjnej Banku
|
Pierwsza linia Obrony |
|
Druga linia Obrony |
|
Trzecia linia Obrony |
|
Jednostki biznesowe oraz organizacyjne Banku wspierające operacyjnie i technologicznie Biznes |
|
1) Jednostki z obszaru: • ryzyka operacyjnego • ryzyka braku zgodności (compliance) • ryzyka prawnego • ryzyka kredytowego i rynkowego • finansów • zarządzania zasobami ludzkimi oraz 2) Stanowisko walidacji modeli |
|
Stanowisko Audytu Wewnętrznego |
Realizuje zadania wynikające z funkcji kontroli drugiej linii obrony oraz wspiera pierwszą linię obrony w osiąganiu celów systemu kontroli wewnętrznej.
Odpowiada za:
o zatwierdzanie decyzji pierwszej linii obrony dotyczących wdrażania, modyfikacji lub usuwania mechanizmów kontrolnych,
o monitorowanie stosowania przez pierwszą linię obrony regulacji z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
o monitorowanie poziome przestrzegania mechanizmów kontrolnych w ramach drugiej linii obrony,
o monitorowanie pionowe pierwszej linii obrony w zakresie przestrzegania mechanizmów kontrolnych.
Role, uprawnienia, zakres i charakter pracy, zakres odpowiedzialności pracowników SAW oraz zasady współpracy jednostek organizacyjnych Banku z SAW są uregulowane w Polityce – Karta Audytu Wewnętrznego ING Banku Hipotecznego S.A. (Karta Audytu).
W ramach funkcji kontroli wyodrębniono procesy istotne dla Banku, w których wskazane zostały kluczowe mechanizmy funkcji kontroli.
V. Zasady oceny skuteczności i adekwatności systemu kontroli wewnętrznej
o wyników / opinii audytów ze zrealizowanego rocznego planu audytów. Do przygotowania rocznego planu audytów SAW wykorzystuje informacje o systemie kontroli wewnętrznej, które są zawarte w matrycy funkcji kontroli;
o wyników / opinii z badania przeprowadzonego przez audytora zewnętrznego wraz z uwzględnieniem zaleceń regulatora otwartych na dzień wydawania oceny systemu kontroli wewnętrznej;
o zidentyfikowanych ryzyk krytycznych i wysokich w trakcie roku ze szczególnym uwzględnieniem otwartych ryzyk na dzień oceny systemu kontroli wewnętrznej;
o terminowości i postępu w realizacji działań ograniczających zidentyfikowane ryzyka.
o ocenę Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
o informację Zarządu o sposobie wykonywania zadań z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
o okresowe raporty Komórki ds. Zgodności,
o istotne, z punktu widzenia adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, informacje uzyskane od podmiotu dominującego,
o ustalenia dokonane przez biegłego rewidenta lub audytora zewnętrznego,
o ustalenia wynikające z czynności nadzorczych wykonywanych przez uprawnione do tego instytucje (np. KNF, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów),
o istotne z punktu widzenia adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, oceny i opinie dokonywane przez podmioty zewnętrzne, jeżeli były wydawane.
Rada Nadzorcza dokonała oceny systemu kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok, biorąc pod uwagę powyższe czynniki i oceniając, iż system kontroli wewnętrznej w ING Banku Hipotecznym S.A. był skuteczny i adekwatny do modelu biznesowego oraz skali działalności Banku.
Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym SA ma na celu zapewnienie skutecznej kontroli ryzyka i jego utrzymania w warunkach zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego i prawnego w ramach zaakceptowanego przez Bank apetytu na ryzyko, z uwzględnieniem założonego poziomu działalności biznesowej. Zakładany poziom ryzyka stanowi ważny składnik procesu planistycznego.
Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym SA opiera się w szczególności na następujących zasadach:
o proces zarządzania ryzykiem, w tym proces kredytowy, jest określony i regulowany przez strategie, polityki i procedury przyjęte przez Zarząd i Radę Nadzorczą ING Banku Hipotecznego S.A.,
o Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka bankowego i przeprowadza proces ICAAP (Internal Capital Adequacy Assessment Proces) przy czym:
o proces zarządzania ryzykiem jest odpowiedni do skali działalności oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka oraz na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,
o metody zarządzania ryzykiem, modele i ich systemy pomiaru ryzyka oraz ich założenia są dostosowane do skali i złożoności ryzyka oraz okresowo weryfikowane i walidowane,
o struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem zapewnia niezależność obszaru ryzyka, w tym niezależność wyceny nieruchomości i podejmowania decyzji kredytowych od działalności biznesowej,
o proces zarządzania ryzykiem jest zintegrowany z procesami planistycznymi i controllingowymi oraz wspiera realizację strategii Banku, przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie apetytu na ryzyko,
o proces zarządzania ryzykiem jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., w tym również w zakresie wykorzystania grupowych modeli ryzyka, dostosowanych do specyfiki działania ING Banku Hipotecznego S.A. oraz zatwierdzonych przez właściwe organy ING Banku Hipotecznego S.A.,
o testy warunków skrajnych są przeprowadzane w Banku w oparciu o uprzednio zaakceptowane scenariusze. Wyniki testów warunków skrajnych są dyskutowane na posiedzeniach komitetów oraz Zarządu Banku. Raportowanie źródeł i czynników ryzyka a także pomiaru poziomu ryzyka i jego kosztów umożliwia podjęcie odpowiednich działań profilaktycznych i naprawczych.
Proces zarzadzania ryzykiem jest nadzorowany przez Radę Nadzorczą Banku, która regularnie otrzymuje informacje o profilu ryzyka w ING Banku Hipotecznym S.A. oraz najważniejszych działaniach podejmowanych w zakresie zarządzania ryzykiem.
Zarząd Banku odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za nadzorowanie i monitorowanie działań podejmowanych przez Bank w tym zakresie. Zarząd Banku podejmuje najważniejsze decyzje mające wpływ na poziom ryzyka Banku oraz uchwala przepisy wewnętrzne dotyczące zarządzania ryzykiem.
Zarządzanie ryzykiem jest realizowane w trzech, wzajemnie niezależnych liniach obrony.
Cele, zasady i organizacja zarządzania ryzykiem, a także szczegółowy sposób zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyka opisane zostały w sprawozdaniu finansowym ING Banku Hipotecznego S.A.
ING Bank Hipoteczny S.A. realizuje wyznaczone zadania w zakresie zabezpieczeń kredytowych w oparciu o następujące zewnętrzne i wewnętrzne akty prawne:
o Ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
o Ustawę o księgach wieczystych i hipotece,
o Ustawę Prawo bankowe,
o Zalecenia i rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego, w tym w szczególności rekomendacje F, S i J,
o Zapisy wewnętrznych regulacji bankowych w szczególności Regulamin ustalania Bankowo Hipotecznej Wartości Nieruchomości (dalej: BHWN).
Bank posiada i stosuje Regulamin ustalania Bankowo Hipotecznej Wartości Nieruchomości, zatwierdzony 4 stycznia 2019 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego. Regulamin zawiera wytyczne wskazane w Rekomendacji F, dotyczące podstawowych kryteriów stosowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu regulaminów ustalania bankowo- hipotecznej wartości nieruchomości wydawanych przez banki hipoteczne.
BHWN to ustalona na podstawie ekspertyzy zgodnie przepisami ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych wartość, która w ocenie Banku odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia spłaty nabytych przez Bank kredytów.
Ustalenie BHWN na podstawie ekspertyzy służy jako podstawa do podjęcia decyzji, czy wierzytelność może być nabyta przez Bank. Bankowo-Hipoteczna wartość nieruchomości ustalana jest w sposób ostrożny z uwzględnieniem parametrów mających długookresowy charakter.
ING Bank Hipoteczny S.A. ustala BHWN w oparciu o ekspertyzę Bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Ekspertyza bankowo - hipotecznej wartości nieruchomości wykonywana jest z zachowaniem należytej staranności i ostrożności. Uwzględnia ona jedynie te parametry nieruchomości, które będą miały trwały charakter i przy założeniu racjonalnej eksploatacji będą możliwe do uzyskania przez każdego posiadacza nieruchomości. Uwzględnia możliwie wszystkie rodzaje ryzyka, które w wyniku posiadanych doświadczeń i analiz może mieć negatywny wpływ na BHWN. W ekspertyzie, sporządzonej na określoną datę, udokumentowane są założenia i parametry przyjęte do analizy, proces ustalania BHWN i wynikająca z niego propozycja BHWN.
Ekspertyza uwzględnia analizy i prognozy dotyczące parametrów specyficznych dla danej nieruchomości, które mają istotny wpływ na ocenę ryzyka kredytowego związanego z przyjęciem nieruchomości jako zabezpieczenia, a także czynniki o charakterze ogólnym w tym: cykle koniunkturalne, zmiany wartości nabywczej pieniądza, demografię, stopę bezrobocia, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Proces ustalania BHWN realizowany jest w Banku przez dedykowany zespół w Obszarze Zarządzania Ryzykiem niezależny od funkcji biznesowych banku.
W przypadku nabywania wierzytelności proces ustalania bankowo–hipotecznej wartości nieruchomości składa się z czterech etapów:
|
Weryfikacja stanu prawnego nieruchomości |
ING Bank Śląski SA w ramach Umowy outsourcingowej |
|
Przeprowadzenie inspekcji z zewnętrznymi oględzinami nieruchomości oraz z badaniem lokalnego rynku |
Rzeczoznawca Majątkowy, który posiada odpowiednie doświadczenie oraz umiejętność szacowania ryzyka bankowego w zakresie zabezpieczania kredytów mieszkaniowych |
|
Sporządzenie ekspertyzy BHWN |
Dedykowana komórka organizacyjna Banku – Zespół Wycen i Decyzji Kredytowych |
|
Sprawdzenie ekspertyzy BHWN I ustalenie Bankowo - Hipotecznej Wartości Nieruchomości |
Dedykowana komórka organizacyjna Banku – Zespół Wycen i Decyzji Kredytowych |
Procesy sporządzania ekspertyzy BHWN oraz ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości opisane powyżej realizowane są przez dwie niezależne od siebie osoby.
ING Bank Hipoteczny S.A. prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (dalej: Rejestr). Rejestr jest prowadzony zgodnie z wymogami określonymi w poniższych dokumentach:
o Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. z 2020 roku, poz. 415),
o Uchwała Nr 633/2015 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 1 grudnia 2015 roku w sprawie określenia wzoru rejestru zabezpieczenia listów zastawnych,
o Rekomendacja K Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 9 lutego 2016 roku, dotycząca zasad prowadzenia przez banki hipoteczne rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Do Rejestru Bank wpisuje nabyte wierzytelności z tytułu umów kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipoteką oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także dodatkowe środki, które stanowią nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. Listy zastawne są zabezpieczone wierzytelnościami Banku zabezpieczonymi hipoteką z najwyższym pierwszeństwem.
Dodatkowo podstawę emisji listów zastawnych mogą stanowić środki Banku wskazane w art. 18 ust. 3 Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
Wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz innych środków, o których mowa w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych na 30 czerwca 2022 roku wyniosła
2 638 713 mln PLN (aktywa podstawowe wraz z aktywami zastępczymi), co przekładało się na łączny poziom zabezpieczenia listów zastawnych równy 659,68%.
Struktura Rejestru na tę datę przedstawiała się następująco (dane w mln zł):
Obligacje Skarbu Państwa o wartości 15 mln PLN zabezpieczają w części płatność odsetek od listów zastawnych za okres 6 miesięcy (kwota 11,4 mln PLN). Łączna wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz zabezpieczenia zastępczego (w części niewykorzystanej na pokrycie płatności odsetek od listów zastawnych) przekładała się na ogólny poziom zabezpieczenia listów zastawnych równy 659,68%.
W związku z faktem, że wierzytelności zabezpieczone hipoteką oraz wyemitowane listy zastawne były dopasowane pod kątem waluty i stopy procentowej na 30 czerwca 2022 roku Rejestr nie zawierał transakcji zabezpieczających.
Bieżący nadzór nad prowadzeniem Rejestru sprawuje Powiernik.
Podstawowe dane dotyczące Rejestru według stanu na dzień 30 czerwca 2022 roku zostały zaprezentowane w poniższej tabeli:
|
|
30.06.2022 |
|
Rejestr zabezpieczenia listów zastawnych Wierzytelności zabezpieczone hipoteką (mln PLN) 2 635,1 Obligacje Skarbu Państwa (mln PLN) 15,0 |
|
|
Bufor płynności (tys. PLN) |
11 409 |
|
Liczba kredytów |
15 589 |
|
Średnia wartość kredytu (tys. PLN) |
169 |
|
Średni termin zapadalności (mies.) |
233 |
|
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do wyceny rynkowej) |
49,07% |
|
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do BHWN) |
57,39% |
|
|
|
Zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Ustawa) przy każdym banku hipotecznym powołuje się powiernika oraz co najmniej jednego zastępcę powiernika. Do zadań powiernika należy sprawdzenie czy:
o zobowiązania wynikające ze znajdujących się w obrocie listów zastawnych zabezpieczone są przez bank hipoteczny zgodnie z przepisami ustawy,
o przyjęta przez bank hipoteczny Bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości ustalona została zgodnie z regulaminem,
o bank hipoteczny przestrzega wymogów zdefiniowanych w art. 18 Ustawy,
o wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności potwierdzają, że wierzytelności banku hipotecznego oraz prawa i środki wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, wystarczają na pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych,
o sposób prowadzenia przez bank hipoteczny rejestru zabezpieczenia listów zastawnych odpowiada warunkom Ustawy,
o bank hipoteczny zapewnia zgodnie z przepisami Ustawy zabezpieczenie dla planowanej emisji listów zastawnych oraz kontrolę, czy dokonane zostały odpowiednie wpisy do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Po rozpatrzeniu wniosku Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 4 stycznia 2019 roku powołała na okres 6 lat Panią Grażynę Zielińską na powiernika przy ING Banku Hipotecznym S.A. oraz Pana Krzysztofa Brejdaka jako zastępcę powiernika.
Bank prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia listów zastawnych, do którego wpisywane są w odrębnych pozycjach wierzytelności Banku oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także środki stanowiące nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy.
Powiernik oraz Zastępca Powiernika sprawują stałą kontrolę nad prowadzeniem rejestru.
Działając zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych ING Bank Hipoteczny S.A. monitoruje limity związane z działalnością banku hipotecznego.
Limity ustawowe i poziom ich wykorzystania na 30 czerwca 2022 roku przedstawiały się następująco:
|
Lp. |
Limit ustawowy |
Wartość ustawowa limitu |
Wykonanie limitu |
Podstawa prawna |
|||||
|
1. |
Maksymalna kwota wierzytelności Banku w części przekraczającej 60% BHWN w stosunku do ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczonych hipoteką. |
30% |
9,32% |
|
art. 13 ust. 1 ulzbh |
||||
|
2. |
Udział wierzytelności, dla których stosunek wysokości pojedynczego kredytu zabezpieczonego hipoteką w dniu nabycia wierzytelności do BHWN przekracza 100% |
0% |
0% |
|
art. 13 ust. 2 ulzbh |
||||
|
3. |
Maksymalny stosunek refinansowania nabytych wierzytelności (w części do 80% wartości BHWN) środkami uzyskanymi z emisji listów zastawnych |
100% |
12,18% |
|
art. 14 ulzbh |
||||
|
4. |
Maksymalna wysokość wolumenu nabytych i objętych akcji lub udziałów innych podmiotów w stosunku do funduszy własnych banku hipotecznego |
10% |
0% |
|
art. 15 ust. 1 pkt. 5 |
||||
|
5. |
Maksymalna krotność sumy zaciągniętych kredytów i pożyczek, wyemitowanych obligacji w stosunku do funduszy własnych banku hipotecznego (w pierwszych 5 latach) |
10 |
5,68 |
|
art. 15 ust. 2 pkt. 1 |
||||
|
6. |
Maksymalna krotność łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych Banku hipotecznego do funduszy własnych banku hipotecznego |
40 |
0,85 |
|
art. 17 ust. 1 ulzbh |
||||
|
7. |
Minimalne nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką oraz innymi środkami (obligacje, gotówka, środki w NBP, finansowe instrumenty zabezpieczające) |
110% |
659,68% |
|
art. 18 ust. 1 ulzbh |
||||
|
8. |
Minimalne nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką |
85% |
658,78% |
|
art. 18 ust. 1 ulzbh |
||||
|
9. |
Minimalny stosunek dochodu banku hipotecznego z tytułu wierzytelności oraz innych środków (obligacje, gotówka, środki w NBP, finansowe instrumenty zabezpieczające) w stosunku do kosztów z tytułu odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych |
100% |
794,39% |
|
art. 18 ust. 2 ulzbh |
||||
|
10. |
Stosunek pokrycia środkami (obligacje, gotówka, środki w NBP) kwoty nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. |
||||||||