
	numer noty	okres	okres
		od 01.01.2022	od 01.01.2021
		do 31.12.2022	do 31.12.2021
Przychody odsetkowe, w tym:	7.1.	121 385,9	83 394,1
obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, w tym:	7.1.	121 385,9	83 394,1
wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu moratoriów kredytowych	7.1.	-96 094,9	0,0
Koszty odsetkowe	7.1.	-148 448,0	-28 779,9
Wynik z tytułu odsetek	7.1.	-27 062,1	54 614,2
Przychody z tytułu opłat i prowizji	7.2.	184,9	447,3
Koszty prowizji	7.2.	-687,0	-1 149,3
Wynik z tytułu prowizji	7.2.	-502,1	-702,0
Wynik z pozycji wymiany		-51,7	-31,8
Wynik na pozostałej działalności podstawowej		-944,7	-151,9
Wynik na działalności podstawowej		-28 560,6	53 728,5
Koszty działania, w tym:	7.3.	-25 626,5	-27 839,1
koszty operacyjne	7.1.	-22 307,1	-22 700,5
koszty regulacyjne	7.3.	-3 319,3	-5 138,6
Odpis z tytułu strat oczekiwanych	7.4.	-1 940,7	854,3
Podatek od niektórych instytucji finansowych	7.4.	0,0	-63,2
Zysk (strata) brutto		-56 127,8	26 680,5
Podatek dochodowy	7.5.	10 123,0	-5 969,3
Zysk (strata) netto		-46 004,8	20 711,2

Liczba akcji		380 000	380 000
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - podstawowy (w PLN)		-121,07	54,50
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - rozwodniony (w PLN)		-121,07	54,50

W okresie zakończonym 31 grudnia 2022 roku ani w analogicznym okresie roku ubiegłego nie wystąpiła w ING Banku Hipotecznym S.A. działalność zaniechana.

Rachunek zysków i strat należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów


	Numer noty	okres	okres
		od 01.01.2022	od 01.01.2021
		do 31.12.2022	do 31.12.2021
Zysk (strata) netto za okres sprawozdawczy		-46 004,8	20 711,2
Pozostałe całkowite dochody netto		-614,0	-507,7
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat		-830,3	-520,5
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych HTC&S	7.20	-830,3	-520,5
w tym podatek odroczony		194,8	122,1
Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat		216,2	12,7
Zyski / straty aktuarialne	7.20	216,2	12,7
w tym podatek odroczony		-50,7	-3,0
Całkowity dochód netto za okres sprawozdawczy		-46 618,8	20 203,5

Sprawozdanie z całkowitych dochodów należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie z sytuacji finansowej


	Numer noty	stan na	stan na
	Numer noty	31.12.2022	31.12.2021
Należności od banków	7.7	13 348,0	46 828,4
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	7.8	84 623,0	49 640,8
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	7.8	0,0	14 995,6
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	7.9	2 901 111,1	3 882 999,5
Rzeczowe aktywa trwałe	7.10	1 306,0	1 207,1
Wartości niematerialne	7.11	0,0	0,1
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego		6 112,7	0,0
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		11 382,6	1 115,5
Inne aktywa	7.12	2 388,1	2 413,7
Aktywa razem		3 020 271,5	3 999 200,7

Zobowiązania wobec banków	7.13	2 043 049,2	2 453 682,8
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji	7.14	135 927,4	654 660,0
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych	7.15	406 711,6	399 876,9
Rezerwy	7.16	561,7	823,6
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego		0,0	444,6
Inne zobowiązania	7.17	9 009,2	7 725,9
Zobowiązania razem		2 595 259,1	3 517 213,8
Kapitał akcyjny	7.19	380 000,0	380 000,0
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej		62 002,2	62 002,2
Skumulowane inne całkowite dochody	7.20	-1 168,2	-554,1
Zyski zatrzymane	7.21	-15 821,6	40 538,8
Kapitał własny razem		425 012,4	481 986,9
Zobowiązania i kapitał własny razem		3 020 271,5	3 999 200,7

Wartość księgowa		425 012,4	481 986,9
Liczba akcji		380 000	380 000
Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN)		1 118,45	1 268,39

Sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

okres od 01.01.2022 do 31.12.2022

	Numer noty	Kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Skumulowane inne całkowite dochody	Zyski zatrzymane	Kapitały razem
Kapitał własny na początek okresu	7.19	380 000,0	62 002,2	-554,1	40 538,8	481 986,9
Wynik netto bieżącego okresu	7.21	0,0	0,0	0,0	-46 004,8	-46 004,8
Wypłata dywidendy	7.22	0,0	0,0	0,0	-10 355,6	-10 355,6
Inne całkowite dochody netto	7.20	0,0	0,0	-614,0	0,0	-614,0
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody		0,0	0,0	-830,3	0,0	-830,3
Zyski / straty aktuarialne		0,0	0,0	216,2	0,0	216,2
Kapitał własny na koniec okresu		380 000,0	62 002,2	-1 168,2	-15 821,6	425 012,4


okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	Numer noty	Kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Skumulowane inne całkowite dochody	Zyski zatrzymane	Kapitały razem
Kapitał własny na początek okresu	7.19	380 000,0	62 002,2	-46,4	19 827,6	461 783,4
Wynik netto bieżącego okresu	7.21	0,0	0,0	0,0	20 711,2	20 711,2
Inne całkowite dochody netto	7.20	0,0	0,0	-507,7	0,0	-507,7
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody		0,0	0,0	-520,5	0,0	-520,5
Zyski / straty aktuarialne		0,0	0,0	12,7	0,0	12,7
Kapitał własny na koniec okresu		380 000,0	62 002,2	-554,1	40 538,8	481 986,9

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych


	Numer noty	okres	okres
		od 01.01.2022	od 01.01.2021
		do 31.12.2022	do 31.12.2021
Zysk netto		-46 004,8	20 711,2
Korekty		1 211 276,8	-206 340,6
Amortyzacja	7.3, 7.10, 7.11	347,1	1 179,1
Odsetki naliczone (z rachunku zysków i strat)	7.1	27 062,1	-54 614,2
Odsetki zapłacone		-362,0	-47 283,8
Odsetki otrzymane		117 267,3	79 666,0
Podatek dochodowy (z rachunku zysków i strat)	7.5	10 123,0	-5 969,3
Podatek dochodowy zapłacony		-26 947,4	6 141,8
Zmiana stanu rezerw	7.22	-45,6	60,5
Zmiana stanu należności od banków	7.22	4,0	2 513,6
Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	7.22	-35 906,9	-113,4
Zmiana stanu należności od klientów	7.22	984 199,9	-190 857,8
Zmiana stanu środków trwałych z tytułu rozpoznania leasingu		56,6	-496,5
Zmiana stanu pozostałych aktywów	7.22	-477,1	1 042,1
Zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków	7.22	0,8	366,7
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji obligacji	7.22	134 000,0	0,0
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych	7.22	321,6	313,9
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań	7.22	1 633,4	1 710,8
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej		1 165 272,0	-185 629,3

Nabycie papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu	7.8	14 995,6	-14 995,6
Odsetki otrzymane od dłużnych papierów wartościowych		1 897,6	132,5
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		16 893,1	-14 863,1

Wypłata dywidendy		-10 355,6	0,0
Zaciągnięcie kredytów długoterminowych		2 361 000,0	2 792 996,9
Spłata kredytów długoterminowych		-2 778 000,0	-2 308 996,9
Spłata odsetek od kredytów długoterminowych		-115 663,8	23 201,3
Wpływy z emisji obligacji		79 000,0	654 000,0
Wykup obligacji		-733 000,0	-975 000,0
Spłata odsetek od wyemitowanych obligacji		-5 132,3	-1 238,1
Spłata odsetek od wyemitowanych listów zastawnych		-13 143,9	-3 129,5
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu		-349,8	-336,6
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej		-1 215 645,5	181 497,1

Zwiększenie/zmniejszenie środków pieniężnych netto		-33 480,4	-18 995,3
Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego		46 828,4	65 823,7
Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego	7.7, 7.22	13 348,0	46 828,4

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające

1. Informacje o Banku

1.1. Podstawowe informacje o Banku

ING Bank Hipoteczny Spółka Akcyjna („Bank”, „Spółka”) z siedzibą Centrali w Polsce, w Katowicach, przy ul. Chorzowskiej 50, został wpisany 20 marca 2018 roku do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000723965. Bankowi nadano numer statystyczny REGON 369582281 oraz numer identyfikacji podatkowej NIP 205-000-51-99.

1.2. Zakres działania, czas trwania

ING Bank Hipoteczny S.A. jest bankiem specjalistycznym prowadzącym działalność na podstawie ustawy z 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych, ustawy z 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, Kodeksu spółek handlowych oraz innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa, zasad dobrej praktyki bankowej oraz Statutu Banku.

Celem strategicznym ING Banku Hipotecznego S.A. jest pozyskanie, a następnie zwiększenie udziału długoterminowego finansowania w bilansie Banku poprzez emisję długoterminowych listów zastawnych opartych o wierzytelności kredytowe zabezpieczone hipoteką, nabyte od ING Banku Śląskiego S.A. lub innych banków oraz zostanie jednym z głównych emitentów tych instrumentów dłużnych na polskim rynku. Czas trwania Banku jest nieoznaczony.

1.3. Kapitał akcyjny

Kapitał akcyjny ING Banku Hipotecznego S.A. wynosi 380 000 000 złotych i dzieli się na 380 000 sztuk akcji zwykłych imiennych o wartości nominalnej 1 000,00 złotych każda akcja.

Struktura kapitału akcyjnego


Seria	Rodzaj akcji	Liczba akcji	Wartość nominalna 1 akcji (w PLN)	Wartość serii według wartości nominalnej (w PLN)	Data podjęcia uchwały przez WZ	Data emisji	Data rejestracji w KRS
A	zwykłe	120 000	1 000,00	120 000 000	nie dotyczy*	26.02.2018	20.03.2018
B	zwykłe	90 000	1 000,00	90 000 000	03.01.2019	03.01.2019	06.02.2019
C	zwykłe	170 000	1 000,00	170 000 000	11.12.2019	11.12.2019	09.01.2020
* Emisja akcji serii A wynika z aktu założycielskiego z dnia 26 lutego 2018 roku.

Kapitał akcyjny został w całości pokryty wkładami pieniężnymi. Każda akcja zwykła daje swojemu posiadaczowi prawo do dywidendy i jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Hipotecznego S.A.

1.4. Akcjonariat ING Banku Hipotecznego S.A.

ING Bank Hipoteczny S.A. jest spółką zależną od ING Banku Śląskiego S.A., który według stanu na 31 grudnia 2022 roku posiadał 100% udziału w kapitale akcyjnym ING Banku Hipotecznego S.A. oraz 100% udziałów w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Hipotecznego S.A. Bank wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania finansowego jako Grupa Kapitałowa ING Banku Śląskiego S.A.

1.5. Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej Banku

Zarząd

W 2022 roku miały miejsce następujące zmiany w składzie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. :

o 7 czerwca 2022 roku Pan Mirosław Boda złożył rezygnację z członkostwa w Zarządzie Banku oraz z funkcji Prezesa Zarządu, ze skutkiem na koniec 30 września 2022 roku.

o 13 lipca 2022 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego S.A. powołała dotychczasowego Wiceprezesowi Zarządu Banku Pana Jacka Frejlicha na stanowisko Prezesa Zarządu Banku pod warunkiem uzyskania zgody Komisji Nadzoru Finansowego i z dniem wyrażenia tej zgody, nie wcześniej jednak niż z dniem 1 października 2022 roku. 28 października 2022 roku Pan Jacek Frejlich objął funkcję Prezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. w związku z wyrażoną w tym samym dniu zgodą Komisji Nadzoru Finansowego na jego powołanie.

o 1 sierpnia 2022 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego powołała Pana Marka Byczka na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. z dniem 1 października 2022 roku.

o 13 listopada 2022 roku Wiceprezes Zarządu ds. Ryzyka w ING Banku Hipotecznym S.A. Pan Roman Telepko złożył rezygnację z pełnionej funkcji z dniem 14 listopada 2022 roku.

o 3 listopada 2022 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego S.A. powołała Pana Pawła Serockiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ds. Ryzyka w ING Banku Hipotecznym S.A. z dniem 15 listopada 2022 roku, w związku z wyrażeniem 28 października 2022 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego jednogłośnej zgody na jego powołanie.

Na 31 grudnia 2022 roku skład Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. przedstawiał się następująco:

o p. Jacek Frejlich - Prezes Zarządu Banku,

o p. Marek Byczek - Wiceprezes Zarządu Banku,

o p. Paweł Serocki - Wiceprezes Zarządu Banku.

Skład Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. został zmieniony przed zatwierdzeniem niniejszego sprawozdania finansowego, co zostało zaprezentowane w rozdziale 3. Istotne zdarzenia po dacie bilansowej Rezygnacja p. Pawła Serockiego ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu ds. Ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A. i powołanie p. Romana Telepko na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.

Rada Nadzorcza

W 2022 roku nie było zmian w składzie Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.

Na 31 grudnia 2022 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego S.A. działała w następującym składzie:

o p. Bożena Graczyk – Przewodnicząca Rady Nadzorczej,

o p. Marcin Giżycki – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,

o p. Jacek Michalski– Sekretarz Rady Nadzorczej (członek niezależny),

o p. Brunon Bartkiewicz – Członek Rady Nadzorczej,

o p. Joanna Erdman – Członek Rady Nadzorczej,

o p. Krzysztof Gmur – Członek Rady Nadzorczej (członek niezależny),

1.6. Firma audytorska uprawniona do badania sprawozdania finansowego

Firmą audytorską uprawnioną do badania ustawowego sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. jest BDO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. z siedzibą w Warszawie.

1.7. Zatwierdzenie sprawozdania

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2022 do 31 grudnia 2022 roku, zostało zatwierdzone przez Zarząd Banku 31 marca 2023 roku.

Roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku zostało zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A. 7 kwietnia 2022 roku.

2. Istotne zdarzenia w 2022 roku

Wybuch wojny w Ukrainie

24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła zakrojoną na szeroką skalę wojnę przeciwko Ukrainie. Społeczność międzynarodowa zareagowała wprowadzeniem sankcji przeciwko Rosji i Białorusi.

Bank na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń związany z trwającym konfliktem zbrojnym w Ukrainie oraz analizuje jego wpływ zarówno na otoczenie makroekonomiczne jak również na sam Bank. Bezpośrednie oddziaływanie przedmiotowej sytuacji może przełożyć się w przyszłości na ryzyko kredytowe, rynkowe oraz operacyjne.

Bank posiada małą ekspozycję kredytów hipotecznych udzielonych klientom indywidualnym będącym obywatelami Ukrainy, Rosji oraz Białorusi. Dodatkowo są to w zdecydowanej większości osoby posiadające rezydenturę w Polsce. Portfel kredytowy wobec obywateli Ukrainy, Rosji i Białorusi jest ograniczony i jego udział w portfelu kredytowym nie przekracza 1%. Należy podkreślić, iż portfel ten dotyczy wyłącznie kredytów zabezpieczonych hipotecznie, dla których nieruchomość stanowiąca zabezpieczenie jest zlokalizowana na terenie Polski. Na dzień podpisania niniejszego sprawozdania Bank nie zidentyfikował istotnych opóźnień w spłacie kredytów hipotecznych przez w/w klientów. W ocenie Zarządu Banku nie identyfikuje się istotnego bezpośredniego wpływu konfliktu zbrojnego w Ukrainie na pozycję płynnościową i kapitałową Banku. Z uwagi na prowadzony model działania oparty o outsourcing części prowadzonych czynności Bank dokonał jednocześnie przeglądu swoich dostawców oraz planów ciągłości działania.

Informacja o wpływie sytuacji gospodarczej na działalność ING Banku Hipotecznego S.A.

W 2022 roku działalność operacyjna, biznesowa oraz finansowa Banku pozostawała nadal pod wpływem pandemii COVID-19, a także wybuchu konfliktu zbrojnego w Ukrainie. Polska i globalna gospodarka znajdują się w okresie niepewności, a instytucje państwowe podejmują szereg kroków oferując programy pomocowe, które mają na celu ograniczenie recesji. W okresie sprawozdawczym Zarząd Banku na bieżąco analizował rozwój sytuacji związanej z pandemią COVID-19, identyfikując ryzyko związane z potencjalnym wzrostem opóźnienia w spłatach kredytów oraz potencjalnym spadkiem cen nieruchomości. Na przestrzeni całego 2022 roku Bank prowadził m.in. monitoring liczby i wolumenu kredytów, w przypadku których kredytobiorcy zawnioskowali o zawieszenie wykonywania umowy kredytu (tzw. „wakacje ustawowe”) czy zawieszenie płatności rat (tzw. „wakacje kredytowe”) oraz monitoring wpływu oferowanych klientom rozwiązań na kwestie związane z zabezpieczeniem emisji listów zastawnych, koszty ryzyka i wynik Banku. Bank również w sposób ciągły analizuje sytuację rynkową dotyczącą listów zastawnych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym i gospodarczym. Ponadto, na bieżąco monitorowana jest zdolność wykonywania usług przez dostawców.

Bank jest w dobrej sytuacji płynnościowej i kapitałowej, znacznie przewyższając wymagane poziomy regulacyjne. Wskaźnik LCR Banku na 31 grudnia 2022 roku wyniósł 142% Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 równy łącznemu współczynnikowi kapitałowemu Banku wyniósł 36,06% na 31 grudnia 2022 roku. Poziom przedmiotowego współczynnika jest na poziomie prawie 3-krotnie wyższym od wymaganego prawem poziomu.

Korekta wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych w PLN z tytułu moratoriów kredytowych

W 2022 roku Prezydent RP podpisał ustawę o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Wprowadziła ona m.in. dla kredytobiorców posiadających kredyt hipoteczny w PLN możliwość zawieszenia spłaty do 8 miesięcznych rat kredytu hipotecznego - po dwie w każdym z kwartałów 2 półrocza 2022 roku oraz po jednej w każdym z kwartałów 2023 roku („moratoria kredytowe”, „wakacje kredytowe”).

Zmiana prawa spowodowała, że Bank ujął w wyniku 2022 roku korektę wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych w PLN. Kwota korekty wynosząca na 31 grudnia 2022 roku -96 094,9 tys. PLN, zaprezentowana w nocie nr 7.1. Wynik z tytułu odsetek, w linii wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu moratoriów kredytowych została ustalona jako różnica pomiędzy wartością bieżącą szacowanych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych uwzględniającą zawieszenie płatności rat w wyszczególnionych powyżej kwartałach 2022 i 2023 roku oraz bieżącą wartością bilansową brutto portfela kredytowego, przy uwzględnieniu odsetka klientów, którzy zawieszą spłatę rat.

W 2 półroczu 2022 roku wakacjami kredytowymi było objęte średnio 64% portfela kredytów hipotecznych w PLN (w ujęciu wartościowym w stosunku do całego portfela spełniającego kryteria wymagane do skorzystania z wakacji kredytowych). Wskaźnik został zdefiniowany jako średnie zainteresowanie klientów wakacjami na podstawie czterech okresów, w których klienci mogli skorzystać z wakacji kredytowych. Na 31 grudnia 2022 Bank przyjął w oszacowaniach, że w 2023 roku zainteresowanie klientów wyniesie w ujęciu wartościowym 75% w 1 półroczu oraz 77,5% w 2 półroczu 2023 roku.

Szacowany odsetek zainteresowania klientów jest głównym parametrem wpływającym na wartość korekty. Zmiana oszacowanego odsetka klientów o +/-5 p.p. w całym roku 2023 spowodowałby zmianę wysokości korekty o około +/- 3,8 mln zł.

Na koniec 2022 roku kredyty hipoteczne w PLN objęte wakacjami kredytowymi w ponad 91% (w ujęciu wartościowym) znajdowały się w Etapie 1 wyceny oczekiwanych strat kredytowych.

Składka na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców

Wspomniana wcześniej ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, wprowadziła także obowiązek wniesienia przez sektor bankowy dodatkowej wpłaty w wysokości 1,4 mld PLN do końca 2022 roku do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). Kwota przypadająca na ING Bank Hipoteczny S.A. wyniosła 28,9 tys. zł i została w całości wpłacona. Bank ujął koszt z tego tytułu w rachunku zysków i strat za 2022 rok, które zostały zaprezentowane w nocie nr 7.3. Koszty działania.

Wykup obligacji własnych serii INGBH004, INGBH005, INGBH006

o 25 stycznia 2022 roku nastąpił wykup emisji obligacji własnych serii INGBH004 o łącznej wartości nominalnej 150 000,0 tys. PLN, wyemitowanych przez Bank 25 marca 2021 roku.

o 21 marca 2022 roku nastąpił wykup emisji obligacji własnych serii INGBH005 o łącznej wartości nominalnej 79 000,0 tys. PLN, wyemitowanych przez Bank 20 września 2021 roku.

o 9 marca 2022 roku miał miejsce wykup emisji obligacji własnych serii INGBH006 o łącznej wartości nominalnej 425 000,0 tys. PLN, wyemitowanych przez Bank, 9 grudnia 2021 roku.

Emisja i wykup obligacji własnych serii INGBH007, INGBH008, INGBH009

o 22 marca 2022 roku Bank przeprowadził kolejną emisję obligacji własnych serii INGBH007 o wartości nominalnej 79 000,0 tys. PLN (tj. 158 sztuk o wartości nominalnej 500,0 tys. PLN każda). Cena została ustalona w oparciu o sumę stawki 3M WIBOR i marży. Obligacje zostały objęte w całości przez podmiot z Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. 22 czerwca 2022 roku (zgodnie z warunkami kontraktowymi) nastąpił wykup w/w serii obligacji.

o 15 lipca 2022 roku ING Bank Hipoteczny S.A. wyemitował serię INGBH008 niezabezpieczonych 3 miesięcznych obligacji własnych. Wartość emisji wyniosła 148 000,0 tys. PLN (tj. 296 sztuk o wartości nominalnej 500,0 tys. PLN każda) i terminie wykupu ustalonym na 3 miesiące. Cena została ustalona w oparciu o stałą stopę procentową. Cała emisja została wykupiona przez podmiot z Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. i nie była przedmiotem ubiegania się przez emitenta o dopuszczenie do notowania na rynku regulowanym. 14 października 2022 roku nastąpił wykup w/w serii obligacji.

o 18 października 2022 roku Bank przeprowadził kolejną emisję obligacji własnych serii INGBH009 o wartości nominalnej 134 000,0 tys. PLN (tj. 268 sztuk o wartości nominalnej 500,0 tys. PLN każda) i terminie wykupu ustalonym na 3 miesiące. Cena została ustalona w oparciu o stałą stopę procentową. Obligacje zostały objęte w całości przez podmiot z Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. Emisja nie była przedmiotem ubiegania się przez emitenta o dopuszczenie do notowania na rynku regulowanym.

Nałożenie przez Komisję Nadzoru Finansowego narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filara II (P2G)

23 grudnia 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) w sprawie zalecenia ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego („P2G”) na poziomie 1,76 p.p. w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych. Zalecenie powinno być spełnione ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego (o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 575/2013), powiększonego o dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych („P2R”, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe) oraz o wymóg połączonego bufora (o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym). Narzut kapitałowy P2G powinien składać się w całości z kapitału podstawowego Tier 1. Zgodnie z metodyką KNF wyznaczania narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filaru II (P2G) maksymalny poziom narzutu kapitałowego P2G może wynieść 4,5 p.p. Szczegóły w przedmiotowym zakresie zostały opisane w rozdziale Zarządzanie ryzykiem i kapitałem w pozycji 7.29. Informacje jakościowe – Zarządzanie kapitałem. Bank notuje wysoki i bezpieczny poziom adekwatności kapitałowej znacznie przekraczający regulacyjne wymogi z uwzględnieniem również narzutu kapitałowego P2G. Zalecenie P2G obowiązuje Bank od momentu otrzymania informacji od KNF.

Indywidualne zalecenie Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie spełnienia kryteriów do wypłaty dywidendy z zysku netto za 2021 rok

25 lutego 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), w którym KNF wskazała, że Bank spełnia wymogi do wypłaty dywidendy na poziomie do 100% zysku netto za 2021 rok. Jednocześnie, KNF zaleciła ograniczenie ryzyka występującego w działalności Banku poprzez niepodejmowanie, bez uprzedniej konsultacji z organem nadzoru, innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować obniżeniem funduszy własnych, w tym również ewentualnych wypłat dywidend z niepodzielonego zysku z lat ubiegłych oraz wykupów akcji własnych.

Wysokość składki rocznej na fundusz przymusowej restrukturyzacji BFG w 2022 roku

15 kwietnia 2022 roku Zarząd Banku otrzymał informację od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o wysokości rocznej składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków za 2022 rok. Łączny koszt dla Banku wynosi 2,8 mln PLN, łącznie z korektą składek za 2020 i 2021 rok. Cała ta kwota została zaksięgowana w ciężar kosztów 1 kwartału 2022 roku.

Informacja w sprawie wypłaty dywidendy za 2021 rok

7 kwietnia 2022 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku podjęło uchwałę w sprawie wypłaty dywidendy za 2021 rok. Na podstawie tej uchwały, Bank wypłacił dywidendę w łącznej wysokości 10 355 608,91 PLN. Dzień dywidendy (czyli dzień, w którym właściciel akcji nabywa prawo do dywidendy) ustalono na 7 kwietnia 2022 roku, a termin wypłaty dywidendy na 8 kwietnia 2022 roku. Dywidendą były objęte wszystkie akcje wyemitowane przez Bank, tj. 380.000 akcji.

Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A.

7 kwietnia 2022 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Banku, na którym podjęto uchwały w sprawie:

o rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok,

o rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok obejmujące Oświadczenia Zarządu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego,

o przyjęcia sprawozdania Rady Nadzorczej z wyników oceny sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok, sprawozdania Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A za 2021 rok oraz wniosku Zarządu w sprawie podziału zysku osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A. w okresie od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku

o przyjęcia sprawozdań Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok, obejmujących:

1) ocenę sytuacji Banku z uwzględnieniem oceny systemów zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, w tym komórki ds. zgodności i audytu wewnętrznego;

2) sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej i jej Komitetu;

3) sprawozdanie z oceny funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku;

4) ocenę stosowania przez Bank Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych.

o udzielenia absolutorium z wykonania obowiązków za 2021 rok wszystkim Członkom Zarządu i Członkom Rady Nadzorczej,

o zatwierdzenia wniosku Zarządu w sprawie podziału zysku netto osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A. w okresie od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku,

o uchwalenia Polityki powoływania, wprowadzania w obowiązki i odwoływania Członków Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.,

o uchwalenia zmiany do Polityki wynagradzania Członków Rady Nadzorczej ING Hipotecznego S.A.,

o przyjęcia do informacji zmiany do Regulaminu Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.

Redukcja kwot przyznanego przez ING Bank Śląski S.A. finansowania o charakterze przyrzeczonym

W marcu 2022 roku Bank, dostosowując posiadane linie kredytowe do bieżącej i planowanej skali emisji obligacji o charakterze niezabezpieczonym, ograniczono maksymalny limit dostępnego finansowania przyznanego Bankowi w ramach bezwarunkowych linii kredytowych z ING Banku Śląskiego S.A. W wyniku tej operacji na koniec 2022 roku łączna kwota przyznanych Bankowi linii kredytowych o charakterze bezwarunkowym wynosiła 1,7 mld PLN.

Prace nad reformą stawki referencyjnej WIBOR

W lipcu 2022 roku została powołana Narodowa Grupa Robocza (NRG) ds. reformy wskaźnika referencyjnego WIBOR. Celem prac NRG jest przygotowanie procesu skutecznego wdrożenia nowego wskaźnika referencyjnego na polskim rynku finansowym oraz zastąpienia nim stosowanego obecnie wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR. Zasadą funkcjonowania NGR w zakresie ww. celów jest działanie w sposób zgodny z przepisami, uporządkowany, a także unikanie zagrożeń dla stabilności polskiego sektora finansowego i polskiej gospodarki. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zaprosił do wzięcia udziału w pracach NGR uczestników krajowego rynku finansowego. Prace NGR nadzoruje i koordynuje Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej, w skład którego wchodzą przedstawiciele kluczowych instytucji.

W toku prac NGR dokonano identyfikacji, priorytetyzacji oraz oszacowania czasochłonności zadań, których realizacja przez wszystkich uczestników rynku jest wymagana dla poprawnego i bezpiecznego zastąpienia dotychczas stosowanych wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez nowy wskaźnik referencyjny. Wybrany indeks WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) ma się stać docelowo kluczowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej w rozumieniu rozporządzenia BMR.

Opublikowana przez NGR Mapa Drogowa ma na celu zapewnienie zgodności procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych z przepisami rozporządzenia BMR, stworzenia płynnego rynku kasowych i pochodnych instrumentów finansowych stosujących wybrany wskaźnik referencyjny RFR (Risk Free Rate) dla polskiego złotego (PLN), przygotowania operacyjnego i technicznego wszystkich uczestników rynku finansowego (emitentów, inwestorów, instytucji infrastruktury rynku) do zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez WIRON, przeprowadzenia wymaganych zmian w przepisach prawa oraz zbudowania pełnej świadomości przeprowadzanej reformy i jej konsekwencji wśród wszystkich uczestników rynku finansowego, w szczególności konsumentów.

Z uwagi na fakt, że na reformę wskaźników referencyjnych składa się bardzo wiele wzajemnie powiązanych elementów, proces ten będzie rozłożony w czasie. NGR określiła w Mapie Drogowej, że przy efektywnej współpracy wszystkich zaangażowanych stron, reforma wskaźników referencyjnych w Polsce zostanie zrealizowana w całości do końca 2024 roku, przy czym wdrożenie przez uczestników rynku nowej oferty produktów finansowych stosujących indeks WIRON planowane jest na lata 2023 i 2024. Mapa Drogowa wskazuje na gotowość do zaprzestania opracowywania i publikowania wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID od początku 2025 roku.

Zgodnie z rekomendacją Rady Stabilności Finansowej (FSB), regulatorzy zobowiązali się do gruntownego przeglądu i reformy istotnych stawek referencyjnych. Wspomniany przegląd i reforma została już przeprowadzona.

Na 31 grudnia 2022 roku Bank ma ekspozycje względem stawki referencyjnej, co do której przewiduje się zakończenie jej publikacji:

o WIBOR, co do którego oczekuje się zakończenia publikacji po 31 grudnia 2024 roku i zastąpienia przez WIRON.

Wspomniana zmiana w stawce referencyjnej ma wpływ na Bank, jej klientów oraz na cały sektor finansowy i narażają Bank na ryzyka. Wśród tych ryzyk znajdują się ryzyko prawne, operacyjne i finansowe. Ryzyko prawne jest związane z wszystkimi wymaganymi zmianami w dokumentacji dla nowych, jak i istniejących transakcji. Ryzyko operacyjnie jest związane z wymaganymi zmianami w systemach informatycznych, infrastrukturze sprawozdawczej oraz procesach operacyjnych dla nowych stóp referencyjnych. Ryzyko finansowe (w przeważającym zakresie ograniczone do ryzyka stropy procentowej), jako konsekwencja zmian w wycenie instrumentów finansowych odwołujących się do tych stóp referencyjnych a zmniejszająca się płynność rynku może mieć wpływ na transakcje bezpośrednio lub możliwość zabezpieczenia ryzyka wynikającego z tych transakcji. Zmiany w wycenie, metodologii kalkulacji odsetek lub dokumentacji mogą również skutkować reklamacjami klientów oraz sporami sądowymi.

W celu ograniczenia tych ryzyk, przedstawiciele Banku uczestniczą w spotkaniach powołanego przez Grupę ING Bank Śląski S.A. projektu wdrożeniowego reformy IBOR. Ten projekt ma rozbudowaną strukturę a postęp prac jest monitorowany przez komitet sterujący. Projekt analizuje i koordynuje niezbędne działania w celu wprowadzenia wymaganych zmian do wewnętrznych procesów i systemów, z uwzględnieniem wyceny, zarządzania ryzykiem, dokumentacji prawnej oraz wpływu na klientów. Bank kontynuuje monitorowanie opracowań rynkowych oraz rezultaty analizy kilku pozostałych niepewności takich jak dostępność stóp w strukturze terminowej oraz standardy regulacyjne dotyczących transformacji, w celu oszacowania wpływu na projekt, klientów oraz powiązane ryzyka.

3. Istotne zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego

Emisja obligacji własnych serii INGBH010

26 stycznia 2023 roku ING Bank Hipoteczny S.A. wyemitował kolejną serię niezabezpieczonych trzymiesięcznych obligacji własnych. Wartość emisji wyniosła 124 000,0 tys. PLN (tj. 248 sztuk o wartości nominalnej 500,0 tys. PLN każda). Cena została ustalona w oparciu o stałą stopę procentową. Cała emisja została wykupiona przez podmiot z Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. i nie była przedmiotem ubiegania się przez emitenta o dopuszczenie do notowania na rynku regulowanym.

Zmiana częstotliwości monitoringu BHWN

30 stycznia 2023 roku dostosowano tryb i zasady przeprowadzania okresowego monitoringu BHWN do istniejącej praktyki rynkowej oraz wymogów art. 129 Rozporządzenia 575/2013 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (CRR).

Powyższa zmiana wpłynęła na możliwość preferencyjnego traktowania wyemitowanych przez Bank listów zastawnych (zgodnie z art. 129 CRR). W odniesieniu do zasad i trybu przeprowadzania monitoringu BHWN powyższy przepis wprowadza konieczność przestrzegania rocznego cyklu monitoringu BHWN nieruchomości stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych.

Rezygnacja ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu ds. Ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A. i powołanie nowego Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.

8 lutego 2023 roku Pan Paweł Serocki złożył rezygnację z przyczyn osobistych z zasiadania w Zarządzie ING Banku Hipotecznego S.A. oraz pełnionej funkcji z dniem 9 lutego 2023 roku. Rada Nadzorcza, powołała Pana Romana Telepko z dniem 9 lutego 2023 roku na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A., na okres do upływu aktualnej wspólnej kadencji Zarządu Spółki.

Transakcja nabycia portfela wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych

W ramach podpisanej 3 marca 2023 roku z ING Bankiem Śląskim S.A. Umowy Przeniesienia Wierzytelności w celu emisji Listów Zastawnych nr 13 ING Bank Hipoteczny S.A. nabył kolejny portfel wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie za łączną kwotę 637 276, 2 tys. PLN.

4. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez Unię Europejską.

Sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi zatwierdzonych przez Unię Europejską standardów oraz interpretacji za wyjątkiem wymienionych w punkcie 4.1 poniżej standardów i interpretacji, które oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską bądź zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale wchodzą w życie po dniu bilansowym.

Rachunek zysków i strat, Sprawozdanie z całkowitych dochodów, Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym i Sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku oraz Sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2022 roku wraz z danymi porównywalnymi zostały sporządzone przy zastosowaniu takich samych zasad rachunkowości dla każdego z okresów, z wyjątkiem zmian zasad rachunkowości, opisanych w punkcie 5.5.7 Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy.

4.1. Zmiany w standardach rachunkowości

W niniejszym rocznym sprawozdaniu finansowym Bank uwzględnił następujące zmiany do standardów i nowe interpretacje, zatwierdzone przez Unię Europejską i obowiązujące dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie:

Zmiana

Wpływ na sprawozdanie Banku

Zmiany wynikające z cyklicznego przeglądu MSSF 2018-2020

Zmiany w zakresie:

MSSF 1 – jednostka zależna stosująca po raz pierwszy standardy rachunkowości

MSSF 9 – opłaty w teście „10%” (do ustalenia możliwości wyłączenia zobowiązań finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej) – zgodnie ze zmianą w teście należy uwzględnić wszystkie opłaty zapłacone lub otrzymane również te które zostały rozliczone przez pożyczkobiorcę lub pożyczkodawcę w imieniu innych jednostek

Przykłady ilustrujące do MSSF 16 – zachęty leasingowe

MSR 41 – rolnictwo: opodatkowanie w wycenie do wartości godziwej.

Implementacja zmian nie wywarła istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSSF 3

Odwołanie do założeń koncepcyjnych

Zmiana wprowadzająca do treści standardu odwołania do założeń koncepcyjnych opublikowanych w marcu 2018 roku.

Implementacja zmian nie wywarła istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSR 37

Umowy rodzące obciążenia – koszty wywiązania się z umowy

Zmiana polegająca na doprecyzowaniu pojęcia kosztów wywiązania się z zobowiązań wynikających z umów, w których koszty przewyższają korzyści ekonomiczne z nich wynikające. Implementacja zmian nie wywarła istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSR 16

Rzeczowe aktywa trwałe – korzyści przed planowanym wykorzystaniem

Zmiana polegająca na wykluczeniu możliwości potrącania z kosztów wytworzenia rzeczowych aktywów trwałych kwot otrzymanych ze sprzedaży produktów wyprodukowanych na etapie testów przedwdrożeniowych. Tego typu przychody ze sprzedaży i odpowiadające im koszty należy bowiem ująć w rachunku wyników. Implementacja zmian nie wywarła istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku

MSSF 16:

Ulgi w czynszach wynikających z COVID-19 po 30 czerwca 2021 roku

Zmiana w zakresie modyfikacji leasingu, której celem jest wydłużenie o 1 rok okresu możliwości odstąpienia od oceny modyfikacji leasingu, w sytuacji, gdy zmiana płatności leasingowych jest bezpośrednią konsekwencją pandemii COVID-19. Zastosowanie zmiany nie wywarło istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Opublikowane standardy i interpretacje, które zostały wydane do 31 grudnia 2022 roku i zatwierdzone przez Unię Europejską, ale nie zostały wcześniej zastosowane przez Bank:

Zmiana

(w nawiasie data zastosowania w Unii Europejskiej)

Wpływ na sprawozdanie Banku

MSSF 17

Umowy ubezpieczeniowe z uwzględnieniem wydłużenia okresu czasowego zwolnienia z zastosowania MSSF 9.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023)

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSR 1 i stanowisko praktyczne do MSSF

Ujawnienia w zakresie Polityki rachunkowości.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Zmiana dotycząca zakresu ujawnień znaczących zasad rachunkowości w sprawozdaniu finansowym. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami przedmiotem ujawnień będą tylko zasady rachunkowości, które mają istotny wpływ na informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym.

Załączone do zmiany stanowisko praktyczne zawiera szczegółowy przykład ilustrujący. Implementacja zmiany będzie miała istotny wpływ na zakres ujawnień znaczących zasad rachunkowości w sprawozdaniu finansowym Banku.

Zmiana do MSR 8:

definicja wartości szacunkowych.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Zmiana doprecyzowująca definicję wartości szacunkowych tj.: kwoty pieniężne ujęte w sprawozdaniu finansowym które są przedmiotem niepewności pomiaru. Implementacja zmiany nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSR 12

Podatek odroczony dotyczący aktywa oraz zobowiązania ujętego w wyniku pojedynczej transakcji.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023)

Zmiana precyzuje zasady ewidencyjne w zakresie podatku dochodowego i możliwego do zastosowanie wyłączenia z ujęcia podatku odroczonego. Wprowadzona zmiana precyzuje, że tego wyłączania nie stosuje się do transakcji leasingowych i ujęcia zobowiązania wynikającego z likwidacji składnika aktywów tj.: transakcji, dla których równocześnie ujmuje się aktywo oraz zobowiązanie. Zastosowanie zmiany nie będzie wywierało istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSSF 17

Umowy ubezpieczeniowe: Pierwsze zastosowanie MSSF 17 oraz MSSF 9 – informacje porównawcze.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023)

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Opublikowane standardy i interpretacje, które zostały wydane do 31 grudnia 2022 roku, ale nie zostały zatwierdzone przez Unię Europejską na 31 grudnia 2022 roku i nie zostały wcześniej zastosowane przez Bank:

Zmiana

(w nawiasie oczekiwana data zastosowania )

Wpływ na sprawozdanie Banku

MSR 1

Prezentacja sprawozdań finansowych:

 klasyfikacja zobowiązań finansowych jako krótkoterminowe lub długoterminowe

 odroczenie daty zastosowania oraz

 zobowiązania długoterminowe z kowenantami

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2024)

Klasyfikacja zobowiązań finansowych jako długoterminowe będzie uzależniona od istnienia praw do dokonania prolongaty zobowiązania na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz od spełnienia warunków (kowenantów) realizacji takiej prolongaty na dzień bilansowy. Wymagane będzie również ujawnienie informacjo o tych kowenantach w notach do sprawozdania finansowego.

W ocenie Banku implementacja zmiany nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSSF 16

Leasing: Zobowiązanie leasingowe w transakcjach sprzedaży i leasingu zwrotnego.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2024)

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w Unii Europejskiej proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Bank działalność, w zakresie stosowanych przez Bank zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską.

4.2. Kontynuacja działalności

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty publikacji, czyli od 31 marca 2023 roku. Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank w okresie 12 miesięcy od daty publikacji na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania, bądź istotnego ograniczenia przez Bank dotychczasowej działalności.

4.3. Zakres podmiotowy i waluta sprawozdania

Bank nie jest jednostką dominującą oraz znaczącym inwestorem dla jednostek stowarzyszonych, współzależnych i zależnych. W związku z tym, ING Bank Hipoteczny S.A. nie sporządza skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej, które obejmowały dane finansowe takich jednostek.

Jednostką dominującą ING Banku Hipotecznego S.A. jest ING Bank Śląski S.A., który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. ING Bank Śląski S.A. jest spółką zależną od ING Bank N.V. wchodzącą w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania finansowego jako Grupa ING. Jednostką dominującą najwyższego szczebla w Grupie Kapitałowej jest ING Groep N.V. z siedzibą w Holandii.

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe Banku zostało sporządzane w złotych polskich („PLN”). Wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są po zaokrągleniu do tysiąca złotych z jednym miejscem po przecinku. W związku z tym mogą wystąpić przypadki matematycznej niespójności w sumowaniach lub pomiędzy poszczególnymi notami.

4.4. Okres sprawozdania i dane porównawcze

Roczne sprawozdanie finansowe Banku obejmuje okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku i zawiera dane porównawcze:

o dla pozycji ze sprawozdania z sytuacji finansowej na 31 grudnia 2021 roku.

o dla pozycji rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów, sprawozdania z przepływów pieniężnych, sprawozdania ze zmian w kapitale własnym za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku,

5. Istotne zasady rachunkowości oraz kluczowe szacunki

Polityka rachunkowości Banku zgodna z wymaganiami MSSF została zaprezentowana poniżej.

W 1 półroczu 2022 roku zasady rachunkowości stosowane przez Bank uległy zmianie w zakresie opisanym w punkcie 5.5.7 Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy.

Podstawy sporządzania sprawozdania finansowego

Sprawozdanie finansowe jest sporządzane w złotych polskich w zaokrągleniu do tysiąca złotych z jednym miejscem po przecinku (chyba, że zaznaczono inaczej).

W sprawozdaniu finansowym zastosowano koncepcję wartości godziwej aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej, oraz aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Pozostałe składniki aktywów finansowych wykazywane są w wartości zamortyzowanego kosztu pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości lub w cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości.

Składniki rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych wykazywane są w cenie nabycia pomniejszonej o skumulowaną amortyzację oraz o odpisy z tytułu utraty wartości.

5.1. Profesjonalny osąd

W procesie stosowania zasad rachunkowości wobec zagadnień wskazanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa.

5.1.1. Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Bank rozpoznaje aktywa z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

5.1.2. Klasyfikacja aktywów finansowych

Bank klasyfikuje aktywa finansowe na podstawie oceny modelu biznesowego, w ramach którego aktywa są utrzymywane oraz oceny czy z warunków umownych wynikają wyłącznie z płatności kapitału i odsetek od kwoty tego kapitału. Szczegółowe informacje o przyjętych założeniach w tym zakresie zaprezentowane zostały w punkcie 5.5.2. Klasyfikacja aktywów finansowych.

5.2. Zastosowanie szacunków

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania przez Bank pewnych szacunków oraz przyjęcia założeń, które bezpośrednio mają wpływ na kwoty prezentowane w sprawozdaniu finansowym i w notach objaśniających.

Szacunki i założenia, przyjęte do prezentowania wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów, dokonywane są przy wykorzystaniu dostępnych danych historycznych oraz szeregu innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Przyjęte założenia dotyczące przyszłości i dostępne źródła danych tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie da się określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł. Szacunki uwzględniają przewidywane na dzień bilansowy przyczyny/źródła niepewności. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.

Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego danego okresu. Natomiast, jeżeli korekty wpływają zarówno na okres, w którym dokonano zmiany, jak i na przyszłe okresy, są one ujmowane w okresie, w którym dokonano zmiany oraz w okresach przyszłych.

Odpisy z tytułu strat oczekiwanych

Obserwowany wzrost stóp procentowych i inflacji oraz fakt, że modele PD dla portfela hipotecznego nie zawierają tych komponentów, skutkował koniecznością przeprowadzenia przez Bank dodatkowych analiz potencjalnego niedoszacowania odpisów z tego tytułu. Silne wzrosty stóp procentowych oraz wydatków przekładają się na istotne wzrosty obciążeń finansowych i bytowych klientów, a w konsekwencji występuje prawdopodobieństwo, że część z nich utraci możliwość regularnej obsługi kredytów. Przeprowadzone analizy wykazały konieczność wprowadzenia dodatkowej korekty odpisów tzw. Post Model Adjustment odzwierciedlającej wpływ wzrostu stóp procentowych i inflacji na poziom ryzyka portfela Banku. Przedmiotowa korekta została wprowadzona począwszy od końca 2 kwartału 2022 roku. Ponadto wdrożenie rządowego programu umożliwiającego klientom zawieszenia rat w latach 2022-2023 spowodowało trudności w prawidłowej ocenie ryzyka kredytowego klientów. Z racji powszechności i dowolności skorzystania z tego instrumentu nie jest on traktowany jako udogodnienie (forbearance), jednakże ze względu na specyfikę modeli PD IFRS, parametry ryzyka mogą być zaniżone w stosunku do faktycznej sytuacji klienta. W związku z powyższym począwszy od końca 4 kwartału 2022 roku została wprowadzona dodatkowa korekta PMA. Oprócz tego wyniki backtestów modelu LGD in default wykazały nadmierną konserwatywność. Aby zachować adekwatność i poprawność odpisów, wyliczony i zaproponowany został scalling factor począwszy od końca 2 kwartału 2022 roku, co przełożyło się na rozwiązanie odpisów na oczekiwane straty kredytowe. W efekcie sumaryczny wpływ wszystkich wskazanych powyżej korekt powoduje zwiększenie odpisów o 1,57 mln PLN.

Podział korekt na etapy został uwzględniony w nocie objaśniającej 7.9 Kredyty i inne należności udzielone klientom.

W pozostałych aspektach Bank kontynuuje metodologię dotyczącą wyliczenia strat oczekiwanych.

Poniżej opisane zostały najistotniejsze szacunki księgowe dokonane przez Bank.

5.2.1. Szacowanie oczekiwanych strat kredytowych w odniesieniu do aktywów finansowych oraz utrata wartości aktywów trwałych

Bank ocenia czy na datę bilansową istnieją obiektywne dowody utraty wartości składników aktywów finansowych (pojedynczych lub grupy aktywów finansowych) i składników aktywów trwałych.

5.3.1.1. Szacowanie oczekiwanych strat kredytowych w odniesieniu do aktywów finansowych

Bank stosuje wymogi standardu MSSF 9 w zakresie utraty wartości w celu ujęcia i wyceny rezerwy (odpisu) na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych, które są wyceniane:

o według zamortyzowanego kosztu lub

o według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Strata oczekiwana w portfelu ekspozycji nieistotnych indywidualnie jest kalkulowana kolektywnie jako średnia ważona prawdopodobieństwem z kilku scenariuszy makroekonomicznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia. Finalny poziom rezerw na ekspozycjach w Etapie 2 wynika z sumy strat oczekiwanych wyliczanych w każdym roku w przyszłości aż do daty zapadalności z uwzględnieniem dyskontowania.

Z uwagi na specyfikę działalności Bank wyróżnia tylko rezerwy kolektywne.

Zgodnie z MSSF 9 rezerwa kolektywna jest tworzona dla indywidualnie nieznaczących aktywów finansowych (rezerwy dla portfela w Etapie 3 podlegającego ocenie kolektywnej) jeśli zaistnieją dowody utraty wartości dla pojedynczego składnika aktywów finansowych lub dla grupy aktywów finansowych, w wyniku jednego lub więcej określonych przypadków niewykonania zobowiązania. Rezerwy dla portfela w Etapie 3 podlegającego ocenie kolektywnej są tworzone dla aktywów finansowych w klasach ryzyka 20, 21, 22 (szczegółowe mapowanie klas ryzyka przedstawiono poniżej). Jeżeli w wyniku oceny stwierdza się, że dla danego składnika aktywów finansowych nie istnieją dowody utraty wartości, składnik ten włączany jest do grup aktywów finansowych o podobnych cechach ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy. W tak wyznaczonych grupach wyliczane są rezerwy kolektywne i zgodnie z MSSF 9 są definiowane jako rezerwy na aktywach bez rozpoznanej utraty wartości. Rezerwy na aktywach bez rozpoznanej utraty wartości są tworzone dla aktywów finansowych w klasach ryzyka 1-19.

Rezerwy kolektywne są kalkulowane przy pomocy metody kolektywnej tworzenia rezerw, która wykorzystuje dostosowane do wymagań MSSF 9 modele szacowania parametrów ryzyka (PD, LGD, EAD).

Opis przykładowych dowodów i przesłanek identyfikacji utraty wartości aktywów finansowych, metodologia kalkulacji odpisów oraz stosowane zasady ewidencyjne opisane zostały w dalszej części niniejszego sprawozdania.

Zaangażowanie wobec klientów według klas ryzyka

Klasy ryzyka można podzielić na cztery podstawowe grupy:

 grupę klas odpowiadającą ratingom inwestycyjnym (klasy ryzyka 1-10),

 grupę klas odpowiadającą ratingom spekulacyjnym (klasy ryzyka 11-17),

 grupę klas zaangażowań potencjalnie nieregularnych (klasy ryzyka 18-19),

 grupę klas zaangażowań nieregularnych (klasy ryzyka 20-22).

Przedział klas ryzyka 1-10 odpowiada krótkoterminowym ratingom Moody’s od Aaa do Baa3, przedział klas ryzyka 11-17 odpowiada krótkoterminowym ratingom Moody’s od Ba1 do Caa3 a przedział klas ryzyka 18-19 – od Ca do C. Dla ratingów 20-22 prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania wynosi 100%.

Estymacja strat oczekiwanych przy uwzględnieniu aktualnego otoczenia makroekonomicznego

Modele ryzyka kredytowego na potrzeby MSSF 9 były budowane w oparciu o historyczne relacje pomiędzy zmianą parametrów ekonomicznych (tj. PKB, stopą bezrobocia, indeksem cen nieruchomości czy stóp procentowych) i ich późniejszym skutkiem w realizacji zmian w poziomie ryzyka kredytowego (PD/LGD). Bank, co kwartał weryfikuje prognozy czynników makroekonomicznych wykorzystywanych w modelach MSSF dopasowując je do bieżącej sytuacji. W 2022 roku Bank kontynuował to podejście, w tym w zakresie scenariuszy makroekonomicznych ważonych prawdopodobieństwem, uzupełniając je korektami zarządczymi tam, gdzie zdaniem kierownictwa nie zostały w pełni uchwycone ostatnie zdarzenia gospodarcze.

Założenia makroekonomiczne użyte do wyznaczenia oczekiwanych strat kredytowych oparte zostały o prognozy przygotowane przez Biuro Analiz Makroekonomicznych ING Banku Śląskiego S.A., przy czym dla stóp procentowych przyjęto krzywe forwardowe według stanu na koniec 2022 roku. Przyjęte na koniec 2022 roku prognozy czynników makroekonomicznych uwzględniały skutki gospodarcze rosyjskiej agresji w Ukrainie i związany z nią szok energetyczny nadal wskazujące na znaczne spowolnienie gospodarcze w najbliższych kwartałach, zarówno w kraju, jak i wśród kluczowych partnerów gospodarczych Polski. Możliwość wzrostu stopy bezrobocia została uznana jako bardzo ograniczona, ze względu na to, że polski rynek pracy pozostaje ciasny, częściowo ze względu na starzenie się społeczeństwa. Co więcej, choć uchodźcy ukraińscy (głównie kobiety) nadal znajdują zatrudnienie w Polsce, jest mało prawdopodobne, aby dostosowali się do sektorów najbardziej potrzebujących siły roboczej, takich jak wiele gałęzi przemysłu i transportu. Utrzymująca się wysoka inflacja spowodowała znaczne zacieśnienie monetarne przez NBP. To już zwiększyło popyt na kredyty hipoteczne do poziomów z 2009 roku. Jednak poziom trwających budów utrzymuje się na wysokim poziomie, co powinno zahamować wzrost cen nieruchomości mieszkaniowych w nadchodzących miesiącach.

Przyjęte wartości prognoz na kolejne lata zostały pokazane w tabelach w następnych rozdziałach.

Analiza wrażliwości strat oczekiwanych na poziom przyjętego progu PD

W celu pokazania wrażliwości strat oczekiwanych na poziom przyjętego progu PD, Bank dokonał oszacowania odpisów na straty oczekiwane w Etapach 1 i 2 przy następujących założeniach:

o wszystkie te aktywa finansowe znajdowałyby się poniżej progu PD i miały przypisane 12-miesięczne straty oczekiwane oraz

o wszystkie te aktywa przekroczyłyby ten próg PD i miały przypisane straty oczekiwane w całym okresie życia.

Oszacowania te pokazują na 31 grudnia 2022 roku odpowiednio hipotetyczne mniejsze straty oczekiwane dla składników aktywów w Etapach 1 i 2 o około 0,65 mln PLN (przy pierwszym założeniu) lub większe o około 6,40 mln PLN (przy drugim założeniu).

Dla porównania oszacowania wykonane na 31 grudnia 2021 roku pokazały odpowiednio hipotetyczne mniejsze straty oczekiwane dla składników aktywów w Etapach 1 i 2 o około 0,37 mln PLN (przy pierwszym założeniu) lub większe o około 13,23 mln PLN (przy drugim założeniu).

W 2022 roku Bank wprowadził jedną zmianę w klasyfikacji kredytów hipotecznych do Etapu 2 (tzw. SICR – znaczący wzrost ryzyka kredytowego) dodając trzykrotny wzrost parametru PD od momentu udzielenia ekspozycji jako jedno z kryteriów klasyfikacji do tego etapu.

Prognozy czynników makro i wagi przypisane poszczególnym scenariuszom makroekonomicznym

Poniższe tabele przedstawiają przyjęte na 31 grudnia 2022 roku oraz na 31 grudnia 2021 roku prognozy makroekonomiczne głównych wskaźników oraz odchylenie strat oczekiwanych w scenariuszu pozytywnym, bazowym i negatywnym od raportowanych strat oczekiwanych, zważonych prawdopodobieństwem scenariuszy (przy założeniu utrzymania niezmienionego horyzontu czasowego kalkulacji strat oczekiwanych odpowiednio 12-miesiecznych lub w całym okresie życia ekspozycji w podziale na etapy zgodnie z metodologią MSSF 9).

Selektywne zastosowanie scenariusza negatywnego z wagą 100% powoduje wzrost poziomu odpisów we wszystkich Etapach (1/2/3). Średni wzrost odpisu na całym portfelu, wynosi około 9% w porównaniu do scenariusza uśrednionego, zastosowanego w wyliczeniu odpisów za rok 2022. Wzrost odpisów w tym scenariuszu jest powodowany głównie poprzez spadek PKB i umiarkowany wzrost stopy bezrobocia. Przewidywany w tym scenariuszu spadek stopy procentowej (z 8% do około 5% w horyzoncie 3 lat) powoduje zmniejszanie się obciążeń kredytowych klientów i w rezultacie częściowo mityguje efekt spadku PKB.

Analogicznie, selektywne zastosowanie scenariusza pozytywnego z wagą 100% powoduje spadek poziomu odpisów we wszystkich Etapach (1/2/3). Średni spadek odpisu na całym portfelu, wynosi około -12% (w porównaniu do scenariusza uśrednionego, zastosowanego w wyliczeniu odpisów za rok 2022). Spadek odpisów w tym scenariuszu jest powodowany głównie poprzez wzrost PKB i spadek stopy bezrobocia.

W przypadku zastosowania 100% wagi dla scenariusza bazowego następuje wzrost odpisów o około 1%.

	2022
			2023	2024	2025	Straty oczekiwane nieważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %		Waga przypisana scenariuszowi	Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3, bez korekt)
						Razem	wg Etapów		Razem	wg Etapów
Scenariusz pozytywny		PKB	4,2%	4,3%	5,2%	-12%	Etap 1 -18% Etap 2 -15% Etap 3 - 9%	20%	3 333,8
		Bezrobocie wg BAEL	2,1%	2,2%	1,8%
		Indeks cen nieruchomości	2,1%	3,9%	5,0%
		3-mies. stopa procentowa	10,2%	10,2%	9,9%
Scenariusz bazowy		PKB	1,5%	3,3%	3,5%	+1%	Etap 1 +2% Etap 2 +1% Etap 3 +1%	60%		Etap 1 571,2 Etap 2 917,1 Etap 3 1 865,6
		Bezrobocie wg BAEL	3,1%	2,9%	2,8%
		Indeks cen nieruchomości	0,3%	2,5%	3,2%
		3-mies. stopa procentowa	8,0%	7,3%	7,1%
Scenariusz negatywny		PKB	-2,8%	1,1%	1,5%	+9%	Etap 1 +11% Etap 2 +13% Etap 3 + 6%	20%
		Bezrobocie wg BAEL	4,6%	5,9%	6,9%
		Indeks cen nieruchomości	-5,1%	0,6%	1,2%
		3-mies. stopa procentowa	6,7%	5,4%	4,6%

	2021
		2022	2023	2024	Straty oczekiwane nieważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %		Waga przypisana scenariuszowi	Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
					Razem wg Etapów			Razem	wg Etapów
Scenariusz pozytywny	PKB	6,6%	6,0%	5,5%	-10%	Etap 1 -14% Etap 2 -15% Etap 3 - 7%	20%	2 905,6
	Bezrobocie wg BAEL	1,9%	1,9%	1,8%
	Indeks cen nieruchomości	7,8%	6,3%	6,5%
	3-mies. stopa procentowa	3,0%	3,0%	3,0%
Scenariusz bazowy	PKB	5,1%	4,3%	3,5%	-1%	Etap 1 -1% Etap 2 -1% Etap 3 0%	60%		Etap 1 615,0 Etap 2 461,7 Etap 3 1 828,9
	Bezrobocie wg BAEL	2,5%	2,6%	2,8%
	Indeks cen nieruchomości	5,9%	4,7%	4,6%
	3-mies. stopa procentowa	2,6%	2,6%	2,5%
Scenariusz negatywny	PKB	-0,5%	2,7%	1,7%	+12%	Etap 1 +18% Etap 2 +18% Etap 3 + 8%	20%
	Bezrobocie wg BAEL	4,2%	5,6%	6,9%
	Indeks cen nieruchomości	0,3%	2,5%	2,5%
	3-mies. stopa procentowa	2,2%	1,8%	1,7%

W trakcie opracowywania scenariuszy makroekonomicznych oraz kalkulacji odpisów na oczekiwane straty kredytowe Bank nie dokonywał korekt zarządczych (w tym: brak korekt zarządczych z tytułu pandemii COVID-19).

5.3.1.2. Utrata wartości innych aktywów trwałych

Ocena w przedmiotowym zakresie bazuje na oszacowaniu wartości odzyskiwalnej aktywa trwałego, którą stanowi wartość użytkowa lub wartość sprzedaży netto w zależności od tego, która z wyżej wymienionych wartości na moment przeprowadzania przeglądu jest wyższa.

Oszacowanie wartości użytkowej składnika aktywów trwałych wiąże się, między innymi, z przyjęciem założeń w zakresie szacunków, co do kwot, terminów przyszłych przepływów pieniężnych, które Bank może uzyskać z tytułu danego składnika aktywów trwałych oraz innych czynników.

W celu wyznaczenia wartości użytkowej, oszacowane przyszłe przepływy pieniężne są dyskontowane do ich wartości bieżącej przy użyciu stopy dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżące oczekiwania rynku co do wartości pieniądza oraz specyficznego ryzyka w odniesieniu do danego aktywa. Szacując wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży Bank opiera się na dostępnych danych rynkowych na ten temat lub wycenach sporządzonych przez niezależnych rzeczoznawców, które co do zasady również opierają się na szacunkach.

Zasady ewidencyjne w tym zakresie zostały wskazane w rozdziale 5. Istotne zasady rachunkowości oraz kluczowe szacunki, w punkcie 5.6 Aktywa niefinansowe.

5.3.2. Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe

Bank tworzy rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe zgodnie z MSR 19. Rezerwa na odprawy emerytalne i rentowe przyznane w ramach świadczeń z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego aktuariusza jako wartość obecna przyszłych, długoterminowych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji.

Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do stóp dyskontowych, prognozowanych podwyżek wynagrodzeń jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Założenia są weryfikowane na koniec roku obrotowego.

Poniższe tabele prezentują wrażliwość modelu na przyjęte wartości poszczególnych założeń na 31 grudnia 2022 roku oraz 31 grudnia 2021 roku. Jako wariant bazowy zaprezentowano wartość rezerw emerytalnych i rentowych ujętych w księgach Banku odpowiednio na 31 grudnia 2022 roku oraz 31 grudnia 2021 roku.

Założenia przyjęte do wyceny:

o stopa dyskonta – 7,00%,

o długoterminowa stopa wzrostu wynagrodzeń – 5,70%.

2022


	Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe (w tys. PLN)
	dolny przedział	wariant bazowy	górny przedział
Stopa dyskontowa (+1% / wariant bazowy / - 1%)	493,3	541,7	598,6
Odchylenie od założonej dynamiki zmian w wynagrodzeniach (-0,25% / wariant bazowy / +0,25%)	527,5	541,7	556,5

2021


	Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe (w tys. PLN)
	dolny przedział	wariant bazowy	górny przedział
Stopa dyskontowa (+1% / wariant bazowy / - 1%)	721,5	803,6	900,3
Odchylenie od założonej dynamiki zmian w wynagrodzeniach (-0,25% / wariant bazowy / +0,25%)	756,6	803,6	852,4

5.3.3. Wycena wartości świadczeń wynikających z programu zmiennych składników wynagrodzeń

Na dzień bilansowy Bank wykazuje w księgach szacunki dotyczące wartości świadczeń, które będą realizowane w ramach programu zmiennych składników wynagrodzeń. Świadczenia te zostaną przyznane pracownikom objętym programem w oparciu o ocenę ich wyników pracy za dany rok. Program został zainicjowany w 2018 roku.

Podstawą oszacowania wartości świadczeń przyznawanych w formie instrumentów finansowych uprawniających do otrzymania środków pieniężnych jest wartość księgowa aktywów netto ING Banku Hipotecznego S.A. na akcję skorygowaną o czynniki wpływające na te aktywa, inne niż wynik finansowy.

Wartość odroczonej części świadczenia korygowana jest o współczynnik redukcji, który uwzględnia prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia powodującego konieczność skorygowania wartości przyznanego świadczenia, do którego pracownik na dzień bilansowy nie nabył jeszcze pełnych uprawnień. Katalog zdarzeń ściśle określają założenia programu.

5.3.4. Okres i metoda amortyzacji aktywów niematerialnych

Okres i metoda amortyzacji aktywów niematerialnych są weryfikowane na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie uzyskiwania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów niematerialnych są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Bank stosuje ustalone w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. limity aktywowania wydatków w zakresie nabycia (440 tys. PLN) lub wytworzenia we własnym zakresie (10 mln PLN) oprogramowania komputerowego. Wydatki w zakresie nabycia składników aktywów niematerialnych poniżej limitu aktywowania, Bank ujmuje bezpośrednio w kosztach w momencie ich poniesienia.

5.3.5. Okres leasingu przy umowach bezterminowych

Okres leasingu ustalony został z uwzględnieniem opcji przedłużenia oraz skrócenia dostępnych w zawartych kontraktach, jeżeli prawdopodobne jest skorzystanie z opcji. W przypadku kontraktów zawartych na czas nieokreślony z opcją wypowiedzenia przysługującą obu stronom kontraktu Bank ocenił, czy występują istotne koszty wyjścia z umowy. Posiadane przez Bank kontrakty na czas nieokreślony to przede wszystkim umowy najmu nieruchomości. Jeżeli nie występują istotne koszty, jako okres leasingu ustalony został okres wypowiedzenia przysługujący obu stronom kontraktu. W przypadku gdy koszty wyjścia z kontraktu są istotne, jako okres leasingu Bank przyjął okres 4 lat. Przyjęty okres wynika ze strategii fizycznej obecności w danej lokalizacji, zapewniającej elastyczność i efektywność biznesową.

Przyjęte szacunki nie mają istotnego wpływu na wartość aktywów z tytułu prawa do użytkowania.

5.4. Waluty obce

5.4.1. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym Banku wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym Bank prowadzi działalność („waluta funkcjonalna”).

Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych polskich, które są walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku.

5.4.2. Transakcje w walutach obcych

Transakcje w walutach obcych są przeliczane po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych, przeliczane są po kursie obowiązującym w danym dniu. Różnice kursowe powstające z rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych rozpoznawane są w rachunku zysków i strat w linii Wynik z pozycji wymiany.

5.5. Aktywa i zobowiązania finansowe

5.5.1. Początkowe ujęcie

Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, gdy staje się związany postanowieniami umowy tego instrumentu.

Transakcje zakupu i sprzedaży aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat ujmuje się stosownie z przyjętą dla wszystkich tego typu operacji metodą księgowania w dniu rozliczenia transakcji – dniu, w którym składnik aktywów jest dostarczony jednostce lub dostarczony przez jednostkę.

W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się w wartości godziwej, powiększonej w przypadku składnika aktywów lub zobowiązania finansowego nie klasyfikowanych jako wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat o istotne koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego.

Nabyte wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych rozpoznawane są na dzień dokonania transakcji [1] na podstawie Umowy przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych (dalej: „Umowy przeniesienia”).

5.5.2 Klasyfikacja aktywów finansowych

Bank klasyfikuje aktywa finansowe do jednej z następujących kategorii:

o wyceniane według zamortyzowanego kosztu,

o wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz

o wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu

Składnik aktywów finansowych wyceniany jest według zamortyzowanego kosztu, jeżeli spełnione są łącznie oba poniższe warunki oraz nie jest desygnowany do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:

o aktywo jest utrzymywane w ramach modelu biznesowego, którego celem jest otrzymywanie kontraktowych przepływów pieniężnych oraz

o warunki umowy dotyczącej składnika aktywa finansowego uprawniają do otrzymywania w określonych datach przepływów pieniężnych, które są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od kapitału pozostałego do spłaty.

Dłużne aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Składnik dłużnych aktywów finansowych wyceniany jest według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli spełnione są łącznie oba poniższe warunki oraz nie jest desygnowany do wyceny według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:

o aktywo jest utrzymywane w ramach modelu biznesowego, którego celem jest otrzymywanie kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży aktywa finansowego,

Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy

Wszystkie aktywa finansowe, które nie spełniają warunków klasyfikacji do aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu lub dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, klasyfikowane są do aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

5.5.3. Ocena modelu biznesowego

Bank ocenia cele modelu biznesowego na poziomie jednostki organizacyjnej Banku, która zarządza i jest tzw. opiekunem merytorycznym danego portfela aktywów finansowych.

Wyróżnia się modele biznesowe utrzymywania aktywów finansowych w celu:

o otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych,

o otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży,

o pozostałych (np.: w celu maksymalizacji zysków ze sprzedaży).

Modele biznesowe określane są na poziomie, który najlepiej odzwierciedla podejście Banku do zarządzania składnikami aktywów finansowych dla osiągania celów biznesowych oraz generowania przepływów pieniężnych.

W trakcie oceny Bank weryfikuje wszelkie obszary działalności jednostki opiekuna merytorycznego wyodrębnionego portfela aktywów finansowych, które mogą mieć wpływ na decyzje dotyczące utrzymywania aktywów w portfelu Banku, w tym w szczególności:

o strukturę organizacyjną jednostki,

o założenia w zakresie oceny wyników portfela aktywów (np.: podejścia do planowania, założenia w zakresie informacji zarządczej, kluczowych wskaźników oceny),

o podejście do wynagradzania kluczowej kadry zarządzającej w relacji z wynikami portfela i przepływami pieniężnymi wynikającymi z portfela,

o ryzyka generowanego przez portfel aktywów oraz podejścia do zarządzania tym ryzykiem,

o analizę transakcji sprzedaży z portfela aktywów (częstotliwości, wolumen oraz przesłanek podjętych decyzji),

o analizę przewidywań co do przyszłej aktywności sprzedażowej.

Bank dopuszcza realizację transakcji sprzedaży aktywów finansowych utrzymywanych w celu otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych, która wynika z następujących przesłanek:

o wzrostu ryzyka kredytowego,

o bliskości terminu zapadalności,

o sporadycznej sprzedaży,

o sprzedaży o nieznacznej wartości,

o w odpowiedzi na wymagania regulacyjne/nadzorcze,

o w warunkach kryzysów płynności (sytuacji stresowych).

Bank przyjmuje, że:

o sprzedaż blisko terminu zapadalności oznacza sprzedaż aktywów finansowych:

- z pierwotnym terminem zapadalności dłuższym niż 1 rok, na mniej niż 6 miesięcy przed terminem zapadalności,

- z pierwotnym terminem zapadalności krótszym niż 1 rok, na mniej niż 3 miesiące przed terminem zapadalności.

o sprzedaż sporadyczna oznacza liczbę transakcji sprzedaży w relacji do średniej liczby pozycji w ramach danego modelu biznesowego na poziomie mniejszym niż 10 %,

o sprzedaż o nieznacznej wartości oznacza sprzedaż dla której zarówno wartość sprzedaży w relacji do wartości całego portfela jak i zrealizowany wynik na sprzedaży w relacji do wyniku odsetkowego netto danego modelu biznesowego jest 10%:

5.5.4. Ocena charakterystyki przepływów pieniężnych

Dla celów oceny charakterystyki realizowanych przepływów pieniężnych Bank przyjmuje następujące definicje:

o kapitał – definiowany jest jako wartość godziwa aktywa finansowego na moment początkowego ujęcia w księgach Banku,

o odsetki – definiowane są jako zapłata obejmująca wynagrodzenie:

- za zmianę wartości pieniądza w czasie,

- za ryzyko kredytowe związane z kwotą kapitału pozostającą do spłaty przez określony okres czasu,

- za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzieleniem kredytu (np. ryzyko płynności i koszty administracyjne), oraz

- marżę zysku.

Ocena ma na celu potwierdzenie czy realizowane przepływy pieniężne są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od tego kapitału pozostającego do spłaty. Bank weryfikuje postanowienia umowne, które mają wpływ zarówno na moment realizacji przepływów jaki i wysokość kwot przepływów pieniężnych wynikających z określonych aktywów finansowych.

W szczególności weryfikowane są następujące warunki:

o zdarzenia warunkowe mające wpływ na wysokość kwoty przepływów lub terminy ich realizacji,

o dźwignie,

o warunki przedpłaty lub wydłużenia finansowania,

o warunki ograniczające prawo do dochodzenia roszczeń prawnych do realizowanych przepływów,

o warunki modyfikujące wynagrodzenie za zmianę wartości pieniądza w czasie.

Ocena warunków modyfikujących zmianę wartości pieniądza w czasie jest przeprowadzana w oparciu o analizę jakościową lub ilościową.

W sytuacji, gdy ocena jakościowa nie umożliwia potwierdzenia konkluzji co do charakterystyki realizowanych przepływów pieniężnych, Bank przeprowadza ocenę ilościową. Ocena ilościowa polega na porównaniu:

o niezdyskontowanych przepływów pieniężnych wynikających z analizowanej umowy z

o niezdyskontowanymi przepływami pieniężnymi wynikającymi z referencyjnego aktywa, który nie zawiera warunków modyfikujących wynagrodzenie za zmianę wartości pieniądza w czasie.

Jeżeli analizowane przepływy znacznie różnią się od siebie, to oceniane aktywo obligatoryjnie klasyfikowane jest do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, ponieważ realizowane przepływy pieniężne nie są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od tego kapitału pozostającego do spłaty.

5.5.5. Klasyfikacja zobowiązań finansowych

Bank klasyfikuje swoje zobowiązania finansowe do kategorii wycenianych według zamortyzowanego kosztu.

Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu są to zobowiązania finansowe będące wynikającym z umowy obowiązkiem wydania środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych innej jednostce niezakwalifikowane do grupy wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat mające charakter depozytu, pożyczki otrzymanej lub zobowiązania finansowego ujętego w wyniku transakcji sprzedaży aktywa finansowego, która nie klasyfikuje się do usunięcia ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku oraz zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych i innych papierów wartościowych.

5.5.6. Usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej

Składnik aktywów finansowych jest wyłączany ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku w momencie, gdy wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub w momencie, gdy Bank przenosi składnik aktywów finansowych a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania.

Bank przenosi składnik aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:

o przenosi umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych, lub

o zatrzymuje umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych ale przyjmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania przepływów pieniężnych.

W sytuacji gdy Bank zatrzymuje umowne prawa do przepływów pieniężnych, ale przejmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania stronom trzecim tych przepływów pieniężnych, Bank traktuje taką transakcje jako przeniesienie składnika aktywów finansowych tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie trzy następujące warunki:

o Bank nie ma obowiązku wypłaty kwoty ostatecznym odbiorcom dopóki nie otrzyma odpowiadających im kwot, które wynikają z pierwotnego składnika aktywów,

o na mocy umowy przeniesienia Bank nie może sprzedać ani zastawić pierwotnego składnika aktywów, w inny sposób niż jako ustanowione na rzecz ostatecznych obiorców zabezpieczenie zobowiązania do przekazania przepływów pieniężnych,

o Bank jest zobowiązany do przekazania wszystkich przepływów pieniężnych otrzymanych z pierwotnego aktywa bez istotnej zwłoki.

Przenosząc składnik aktywów finansowych Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:

o jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych to wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej,

o jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych w ze sprawozdaniu z sytuacji finansowej,

o jeżeli Bank nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachował kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych. W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów finansowych jest nadal ujmowany w bilansie Banku, odpowiednio w przypadku braku kontroli jest wyłączony ze sprawozdania z sytuacji finansowej do wysokości wynikającej z utrzymania zaangażowania (continuing involvement).

Bank wyłącza ze swojego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

Bank usuwa aktywa finansowe lub ich części ze sprawozdania z sytuacji finansowej, jeżeli prawa wynikające z tego aktywa wygasają, Bank zrzeknie się tych praw, dokona sprzedaży wierzytelności, nastąpiło umorzenie lub w wyniku istotnej modyfikacji warunków umowy kredytu.

Bank obniży wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych w przypadku, gdy nie ma uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części.

Kwoty należności spisanych odzyskane w późniejszych okresach pomniejszają wartość odpisów utworzonych z tytułu utraty wartości w rachunku zysków i strat.

5.5.7. Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy

Zmiany wprowadzone w 1 półroczu 2022 roku polegały na doprecyzowaniu kryteriów jakościowych oraz dodaniu kryterium ilościowego w zakresie oceny czy modyfikacja aktywa finansowego prowadzi do jego wygaśnięcia. Zmiany są wprowadzane ze skutkiem prospektywnym z dniem 1 stycznia 2022 roku zgodnie z MSR 8 par. 25, ponieważ retrospektywne zastosowanie nowych zasad jest niewykonalne w praktyce. Bank nie jest w stanie określić łącznego wpływu zastosowania zmienionych zasad rachunkowości w odniesieniu do wszystkich poprzednich okresów, ponieważ Bank nie dysponuje danymi z okresów wcześniejszych, które pozwalałyby na retrospektywne zastosowanie nowych zasad rachunkowości.

Ponieważ dane porównawcze nie zostały przekształcone w związku z wprowadzoną zmianą, znaczące zasady rachunkowości w tym zakresie zostały przedstawione w układzie prezentującym zarówno zasady obowiązujące przed jak i po 1 stycznia 2022 roku.

Zasady obowiązujące przed 1 stycznia 2022 roku

Jeżeli w wyniku renegocjacji warunków umowy kredytu lub pożyczki, przepływy pieniężne związane z danym aktywem finansowym podlegają modyfikacji, Bank przeprowadza ocenę czy przedmiotowa modyfikacja jest istotna i prowadzi do wygaśnięcia tego składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku oraz ujęcia nowego aktywa finansowego.

Bank przyjmuje, że istotna modyfikacja warunków umowy ma miejsce w sytuacji, gdy następuje:

o zmiana dłużnika za zgodą Banku, lub

o zmiana formy prawnej/rodzaju instrumentu finansowego, lub

o przewalutowanie kredytu o ile nie zostało to z góry określone w warunkach umowy.

W sytuacji, gdy modyfikacja nie jest istotna i tym samym nie prowadzi do wyłączenia składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku, Bank dokonuje ponownego obliczenia wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych oraz ujmuje w wyniku finansowym zysk lub stratę z tytułu modyfikacji.

Zasady obowiązujące po 1 stycznia 2022 roku

Jeżeli w wyniku renegocjacji warunków umowy kredytu, przepływy pieniężne związane z danym aktywem finansowym polegają modyfikacji, Bank przeprowadza ocenę czy przedmiotowa modyfikacja jest istotna i prowadzi do wyłączenia tego składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku oraz ujęcia nowego aktywa finansowego. Aktywo finansowe wygasa, jeżeli którekolwiek z kryteriów jakościowych lub ilościowych jest spełnione.

Kryteria jakościowe

Bank przyjmuje, że istotna modyfikacja warunków umowy ma miejsce w sytuacji, gdy następuje:

o zmiana dłużnika za zgodą Banku lub

o zmiana formy prawnej/rodzaju instrumentu finansowego lub

o przewalutowanie kredytu o ile nie zostało to z góry określone w warunkach umowy lub

o modyfikacja aktywa finansowego, która nie spełnia definicji podstawowej umowy kredytowej tj.: przepływy pieniężne z aktywa finansowego w określonych datach nie stanowią wyłącznie spłaty kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty lub

o zmiana stopy oprocentowania kredytu ze stałej na zmienną lub odwrotnie dla aktywów finansowych dla których nie zidentyfikowano utraty wartości lub

o wydłużenie okresu kredytowania o 50% jeżeli wartość bieżąca przepływów pieniężnych w wyniku modyfikacji warunków umowy zdyskontowana pierwotną efektywną stopą procentową jest co najmniej o 10% różna od wartości bieżącej przepływów pieniężnych z umowy przed modyfikacją zdyskontowanych pierwotną efektywną stopą procentową.

Kryterium ilościowe

Aktywo finansowe uważa się za wygasłe, jeżeli wartość bieżąca przepływów pieniężnych w wyniku modyfikacji warunków umowy zdyskontowana pierwotną efektywną stopą procentową jest co najmniej o 10% różna od wartości bieżącej przepływów pieniężnych z umowy przed modyfikacją zdyskontowanych pierwotną efektywną stopą procentową.

Dla modyfikacji, które nie prowadzą do wyłączenia aktywa finansowego, różnica pomiędzy wartością bieżącą przyszłych przepływów pieniężnych (ustaloną z wykorzystaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej) aktywa przed i po modyfikacji jest ujmowana w rachunku zysków i strat. Wartość zysków/strat netto z modyfikacji została zaprezentowana w nocie 7.9. Kredyty i inne należności udzielone klientom.

5.5.8. Wycena

Po początkowym ujęciu, Bank wycenia aktywa finansowe, w wartości godziwej, za wyjątkiem aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.

Po początkowym ujęciu zobowiązania finansowe są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej.

5.5.9. Oczekiwane straty kredytowe

Szacowanie odpisów (rezerw) na utratę wartości opiera się na wycenie oczekiwanej straty kredytowej. Podejście takie stosuje się do dłużnych aktywów finansowych wycenianych zamortyzowanym kosztem oraz aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Na każdy dzień sprawozdawczy Bank dokonuje szacunku odpisu na oczekiwane straty kredytowe aktywa finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia. Jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z aktywem finansowym nie wzrosło znacząco od momentu początkowego ujęcia, Bank wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe tego aktywa w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym.

Dla celów rachunkowości i regulacyjnych Bank przyjmuje, że pozycje przeterminowane obejmują istotne aktywa finansowe, dla których wystąpiło opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek. Dni zaległości są liczone od dnia uznania jego przeterminowanego zobowiązania kredytowego za istotne. Bank zdefiniował istotność zobowiązania kredytowego jako łączne przekroczenie dwóch progów istotności: 400 PLN oraz 1% kwoty zaangażowania bilansowego.

Bank wycenia oczekiwane straty kredytowe w sposób uwzględniający:

o nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników,

o wartość pieniądza w czasie oraz

o racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych.

Bank klasyfikuje do pozycji o utraconej jakości bilansowe ekspozycje kredytowe, które utraciły wartość, zaś strata z tytułu utraty wartości została poniesiona, gdy spełnione zostały dwa warunki:

o istnieją dowody utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń, mających miejsce po początkowym ujęciu bilansowej ekspozycji kredytowej w księgach rachunkowych,

o zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne, wynikające z bilansowej ekspozycji kredytowej lub grupy bilansowych ekspozycji kredytowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe.

Zwłoka w wykonaniu przez klienta wszelkich istotnych zobowiązań kredytowych wobec Banku, jednostki dominującej przekraczająca 90 dni stanowi niewykonanie zobowiązania przez klienta (default).

Bank stosuje definicję ekspozycji w statusie niewykonania zobowiązania kredytowego (default), ekspozycji z utratą wartości i ekspozycji nieobsługiwanych (non-performing) zgodnie z wymogami regulacyjnymi. Dłużnik lub ekspozycja oceniana, jako będąca w stanie niewykonania zobowiązania jednocześnie jest uznawana za ekspozycję z utratą wartości (impaired) i nieobsługiwaną (non-performing).

Bank stosuje definicję default na poziomie ekspozycji kredytowej oraz dodatkowo stosuje zasady zarażania: wewnątrz segmentową - jeżeli default zostanie rozpoznany na jakiejkolwiek ekspozycji klienta w segmencie MTG (obejmującym portfel Banku oraz portfel ING Banku Śląskiego), to wszystkie pozostałe ekspozycje kredytowe tego klienta w tym segmencie otrzymują status default (zostają „zarażone”).

Podejście oparte na trzech Etapach

W procesie tworzenia rezerw kredytowych zmiana jakości kredytowej ekspozycji od momentu jej początkowego ujęcia jest w Banku opisana trzema etapami o różnym sposobie wyceny oczekiwanych strat kredytowych:

o Etap 1 obejmuje ekspozycje pracujące bez rozpoznanego istotnego wzrostu ryzyka kredytowego od daty udzielenia zaangażowania. Każdy kredyt w momencie udzielenia znajduje się w Etapie 1. Rezerwa jest liczona w oparciu o 12-miesięczną stratę oczekiwaną (lub do daty zapadalności jeśli jest krótsza niż 12 miesięcy).

o Etap 2 obejmuje ekspozycje pracujące z rozpoznanym istotnym wzrostem ryzyka kredytowego od daty udzielenia zaangażowania. Rezerwa jest liczona w oparciu o stratę oczekiwaną w całym okresie życia ekspozycji (lifetime), tj. od daty sprawozdawczej do daty zapadalności (remaining maturity).

o Etap 3 to ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości, czyli w stanie niewykonania zobowiązania (default) Rezerwa jest liczona w oparciu o stratę oczekiwaną w całym okresie życia aktywa dla wartości prawdopodobieństwa utraty wartości (PD) = 100%.

Bank kwalifikuje ekspozycje do Etapu 1, 2 lub 3 z wykorzystaniem podejścia kaskadowego w następującej kolejności:

1. Identyfikacja ekspozycji z utratą wartości i zakwalifikowanie ich do Etapu 3.

2. Alokacja ekspozycji do Etapu 2 w oparciu o przesłanki istotnego wzrostu ryzyka kredytowego.

3. Przydzielenie pozostałych ekspozycji do Etapu 1.

Definicja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego

O istotnym wzroście ryzyka kredytowego, skutkującego klasyfikacją do Etapu 2, świadczy wystąpienie co najmniej jednej z poniższych przesłanek, przy czym wiodąca jest pierwsza z nich:

o znaczący wzrost parametru PD w całym okresie życia ekspozycji („lifetime”) określonego na datę sprawozdawczą w stosunku do PD „lifetime” z daty udzielenia ekspozycji w perspektywie okresu pozostałego od daty sprawozdawczej do daty zapadalności,

o trzykrotny wzrost parametru PD od momentu udzielenia ekspozycji,

o fakt nadania udogodnienia (forbearance) klientowi,

o aktywo ma rating 18 lub 19,

o opóźnienie w spłacie zaangażowania powyżej 30 dni,

o pogorszenie profilu ryzyka portfela danej ekspozycji.

W procesie identyfikacji utraty wartości, w pierwszej kolejności Bank ocenia, czy występują obiektywne dowody lub przesłanki utraty wartości dla składników aktywów finansowych.

Kontrolą pod kątem utraty wartości ekspozycji objęty jest cały portfel kredytowy klientów detalicznych. Ocena ekspozycji kredytowej pod kątem utraty wartości wykonywana jest w stosunku do dłużnika automatycznie w cyklu dziennym dla klientów detalicznych. Wystąpienie obiektywnego dowodu utraty wartości wymaga przekwalifikowania klienta do portfela ekspozycji niepracujących (non-performing).

Przesłanki klasyfikacji aktywa wycenianego według zamortyzowanego kosztu do Etapu 3

Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. Składnik aktywa finansowego lub grupa aktywów finansowych utraciły wartość, gdy istnieją dowody utraty wartości, wynikające z jednego lub więcej zdarzeń, mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów (zdarzenie powodujące stratę), a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne, wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe. Bank ujmuje oczekiwane straty kredytowe w oparciu o racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych.

Przesłanki utraty wartości wymagają indywidualnej eksperckiej oceny sytuacji dłużnika i decyzji, czy klasyfikacja do stanu niewykonania zobowiązania jako ekspozycji z utratą wartości jest uzasadniona.

Przesłanki utraty wartości stosowane dla detalicznych ekspozycji kredytowych obejmują wystąpienie co najmniej jednej z następujących sytuacji:

o nastąpiły minimum trzy niedotrzymane uzgodnienia spłaty zadłużenia pod rząd w ramach aktualnego Epizodu Długu (Debt Episode),

o osoba fizyczna, która udzieliła poręczenia w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za istotne zobowiązania swojej firmy, znajduje się w stanie default lub osoba fizyczna jest dłużnikiem Banku, a jej firma znajduje się w stanie default.

o jeżeli klient indywidualny jest w default, jest to przesłanka default dla jego firmy, jeżeli firma znajduje się w default, jest to przesłanka dla defaultu osoby indywidualnej,

o brak zamiaru lub możliwości spłaty (not willing or not able) – w ocenie Banku, że dłużnik nie chce spłacić zobowiązania lub nie ma możliwości spłaty. Brak możliwości spłaty zobowiązania występuje wówczas, gdy źródła dochodów dłużnika są niewystarczające by realizować spłaty należnych rat,

Przykładowe przesłanki braku możliwości spłaty kredytów klientów detalicznych:

- utrata pracy,

- zakończenie wypłat świadczeń socjalnych,

- rozwód,

- poważna choroba,

- śmierć dłużnika,

- uzyskanie przez Bank informacji o nieterminowej obsłudze zadłużenia o znacznej wartości w innym banku (przeterminowanie powyżej 90 DPD) lub rozpoczęcie działań egzekucyjnych/ windykacyjnych przez inny bank.

o udzielenie udogodnienia klientowi, który nie jest stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań finansowych wynikających z zawartej z Bankiem umowy kredytowej ze względu na występujące lub spodziewane trudności finansowe,

o oszustwo kredytowe (fraud) – oszustwo kredytowe dłużnika wobec Banku.

W przypadku detalicznych ekspozycji kredytowych uzasadnione podejrzenie wyłudzenia kredytu, tj. zobowiązanie, z którego dokumentacji kredytowej lub z ustalonego stanu faktycznego wynika, że został udzielony w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd Banku poprzez przedstawienie dokumentów, zaświadczeń, oświadczeń niezgodnych w treści ze stanem faktycznym. W szczególności mają miejsce następujące zdarzenia:

- rachunek został zarejestrowany przez Bank jako podejrzenie wyłudzenia kredytu,

- po analizie zgłoszenia nastąpiło zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa,

- jest rekomendacja wypowiedzenia kredytu i zawiązanie 100% rezerwy na wierzytelność,

- Bank podjął decyzję o wypowiedzeniu kredytu i zawiązaniu 100% rezerwy na wierzytelność.

o wystąpienie co najmniej 2 udogodnień w okresie 5 lat od zastosowania pierwszego udogodnienia,

o zidentyfikowanie przypadków zaistnienia uprawdopodobnionego czynu zabronionego dotyczącego ekspozycji kredytowej.

Obiektywne dowody utraty wartości

Bank zdefiniował obiektywne dowody utraty wartości, których wystąpienie wpływa bezpośrednio na szacowanie przyszłych przepływów finansowych związanych z daną należnością kredytową. Obiektywne dowody utraty wartości nie wymagają oceny eksperckiej - identyfikacja wystąpienia dowodu powoduje uznanie ekspozycji kredytowej za będącą w stanie niewykonania zobowiązania i jednocześnie ekspozycję z utratą wartości bez dalszej analizy.

Obiektywny dowód utraty wartości może być:

o stanem - tzn. działa tak długo jak długo istnieje warunek, który go dotyczy; lub

o zdarzeniem - występuje w konkretnym momencie.

Obiektywne dowody utraty wartości detalicznej ekspozycji kredytowej obejmują wystąpienie co najmniej jednej z następujących sytuacji:

o zaprzestanie przez klienta spłat kapitału, odsetek lub prowizji i opóźnienie w spłacie utrzymuje się powyżej 90 dni, pod warunkiem, że kwota zaległości jest wyższa niż oba progi istotności wskazane w punkcie 5.5.9. Oczekiwane straty kredytowe

o ekspozycja została uznana za ekspozycję z utratą wartości zgodnie z MSSF 9 (ze względu na ujednolicenie definicji default jest równoważny ekspozycji z utratą wartości),

o dla detalicznych ekspozycji kredytowych – restrukturyzacja non-performing (zdarzenie),

o złożenie wniosku o upadłość przez klienta (stan),

o ekspozycja kredytowa staje się wymagalna na skutek wypowiedzenia przez Bank umowy kredytowej. Dla detalicznych ekspozycji kredytowych – wypowiedzenie: Bank żąda przedterminowej całkowitej spłaty kredytu przez dłużnika, co powoduje zakończenie relacji z Bankiem (zdarzenie),

o umorzenie lub odpisanie przez Bank detalicznych ekspozycji kredytowych:

- umorzenie salda kapitału lub/i odsetek w kwocie przekraczającej w sumie 200 PLN, przy czym zadłużenie wraz z umorzoną kwotą przekraczają próg istotności,

- spisanie do ewidencji pozabilansowej (written-off), a kwota salda powiększona o wartość spisaną wraz z odsetkami przekraczają próg istotności (zdarzenie).

o Bank zbył zobowiązania kredytowe (lub ich część) ze stratą > 5% ekspozycji bilansowej a przyczyną sprzedaży była pogarszająca się jakość ekspozycji (zdarzenie),

o wystąpienie przeterminowania przekraczającego 30 dni na ekspozycji kredytowej klasyfikowanej pierwotnie jako Forbearance Non-Performing, a następnie uzdrowionej i będącej w statusie Forbearance Performing w trakcie okresu próbnego. (zdarzenie),

o udzielenie kolejnego udogodnienia (forbearance) na ekspozycji kredytowej klasyfikowanej pierwotnie jako Forbearance Non-Performing, a następnie uzdrowionej i będącej w statusie Forbearance Performing w trakcie okresu próbnego (zdarzenie),

o status bezodsetkowy (wstrzymanie naliczania odsetek) dla ekspozycji kredytowej (stan).

W przypadku gdy na ekspozycji danego klienta zidentyfikowany zostanie obiektywny dowód utraty wartości przyjmuje się, że na innych ekspozycjach tego klienta rozpoznawana jest również utrata wartości.

Identyfikacja obiektywnego dowodu utraty wartości wymaga przeklasyfikowania klienta do najniższej klasy ryzyka. Dla portfela kredytowego Banku prowadzony jest monitoring bieżący terminowości spłat zadłużenia wobec Banku w oparciu o dostępne narzędzia i raporty, co umożliwia wczesną identyfikację zagrożenia pojawienia się w przyszłości przesłanek lub obiektywnych dowodów utraty wartości przed ich zmaterializowaniem się.

Kontrolą pod kątem utraty wartości ekspozycji objęty jest cały portfel kredytowy klientów detalicznych.

Jeżeli w wyniku oceny stwierdza się, że dla danego składnika aktywów finansowych nie istnieją dowody utraty wartości składnik ten włączany jest do grup aktywów finansowych o podobnych cechach ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy. Odpis aktualizujący w tak wyznaczonych grupach wyliczany jest metodą kolektywną w oparciu o wycenę oczekiwanych strat kredytowych. Jeśli istnieją dowody, że została poniesiona strata z tytułu utraty wartości składnika aktywów wycenianego według zamortyzowanego kosztu, to kwota odpisu aktualizującego równa się różnicy pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej danego składnika instrumentu finansowego.

W praktyce oznacza to, że dla portfela w Etapie 3 (aktywa finansowe nieistotne indywidualnie) – strata określana jest przy użyciu metody kolektywnej kalkulacji odpisów z zastosowaniem oczekiwanej straty kredytowej w całym okresie życia aktywa. Podczas szacowania przyszłych przepływów pieniężnych brane są pod uwagę dostępne informacje na temat dłużnika, w szczególności ocenie podlega możliwość spłaty ekspozycji, a w przypadku, gdy ekspozycja kredytowa posiada zabezpieczenie, przy szacowaniu uwzględnia się również oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne z realizacji zabezpieczenia z uwzględnieniem m.in. czasu, kosztów oraz trudności związanych z odzyskaniem płatności w wyniku sprzedaży zabezpieczenia.

Jeżeli istniejące dowody utraty wartości składnika aktywów lub grupy aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wskazują, że oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające z wyżej wymienionych aktywów finansowych nie wystąpią, wtedy kwota odpisu aktualizującego wartość aktywów równa jest ich wartości bilansowej.

Wycena oczekiwanej straty kredytowej

Do wyceny oczekiwanej straty kredytowej w podejściu kolektywnym Bank wykorzystuje dostosowane do wymagań MSSF 9 regulacyjne modele szacowania parametrów ryzyka PD, LGD i EAD zbudowane dla potrzeb zaawansowanej metody wewnętrznych ratingów (metoda AIRB). Modele parametrów ryzyka dla potrzeb MSSF 9 zachowują tą samą strukturę co modele regulacyjne, natomiast sposób estymacji konkretnych wartości parametrów (PD, LGD, EAD) jest dostosowany do wymagań MSSF 9, a w szczególności obejmuje racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Parametry modeli zostały skalibrowane według podejścia PIT („point-in-time”) i zaprognozowane w perspektywie 30 lat. W parametrze EAD uwzględniono harmonogramy spłat zgodnie z umowami kredytowymi.

Wycena oczekiwanej straty kredytowej (ozn. EL) według MSSF 9 wymaga prognozowania zmian parametrów ryzyka PD, LGD i EAD (EL = PD x LGD x EAD) w okresie od daty sprawozdawczej do daty zapadalności, czyli w całym okresie życia ekspozycji. Prognozowanie to opiera się na określonych z danych historycznych funkcyjnych zależnościach zmian parametrów ryzyka od zmian czynników makroekonomicznych. Finalny poziom rezerw na ekspozycjach w Etapie 2 wynika z sumy strat oczekiwanych wyliczanych w każdym roku w przyszłości aż do daty zapadalności z uwzględnieniem dyskontowania.

Kwota odpisu aktualizującego wyliczana kolektywnie oparta jest na historii strat dla portfeli aktywów o podobnych charakterystykach ryzyka kredytowego.

Bank wycenia oczekiwaną stratę kredytową w całym okresie życia pozostałym do zapadalności (ozn. LEL - Lifetime Expected Loss) na ekspozycji bez rozpoznanej utraty wartości (Etap 2), jako zdyskontowaną sumą cząstkowych strat w okresie życia ekspozycji, odnoszących się do zdarzeń niewykonania zobowiązania w każdym 12-miesięcznym oknie czasowym pozostałym do daty zapadalności ekspozycji, z uwzględnieniem wag scenariuszy.

W przypadku ekspozycji zakwalifikowanych do Etapu 1 stosuje się 12-miesięczną stratę oczekiwaną.

Dla ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości z Etapu 3 (w stanie niewykonania zobowiązania - „in default”), dla których liczy się rezerwę kolektywną, Bank wycenia oczekiwaną stratę kredytową w całym okresie życia pozostałym do zapadalności ekspozycji.

Wartość pieniądza w czasie jest odzwierciedlona w stracie oczekiwanej przez dwa czynniki dyskontujące:

o Dyskontowanie pomiędzy momentem wejścia należności w stan niewykonania zobowiązania, a momentem odzysku należności. Jest ono uwzględnione w parametrach regulacyjnych modeli LGD.

o Dyskontowanie pomiędzy datą sprawozdawczą a momentem wejścia ekspozycji w stan niewykonania zobowiązania, które jest dodatkowo wzięte pod uwagę w kalkulacji straty oczekiwanej w całym okresie życia (LEL). Zakłada się, że dla każdego rocznego przedziału czasu zdarzenie niewykonania zobowiązania występuje średnio w połowie okresu 0 – 12 miesięcy.

Bank kalkuluje oczekiwaną stratę kredytową jako średnią ważoną prawdopodobieństwem z kilku scenariuszy makroekonomicznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia. Strata oczekiwana jest liczona oddzielnie dla każdego scenariusza a średnia ważona prawdopodobieństwem wynika z wag (prawdopodobieństw) przypisanych do każdego scenariusza (suma wag = 100%). Takie podejście wypełnia wymóg standardu, aby odpis na oczekiwane straty kredytowe był nieobciążony i ważony prawdopodobieństwem kwoty ustalonej w oparciu o szereg możliwych wyników.

Wagi scenariuszy wynikają wprost z przyjętych założeń makroekonomicznych. Bank zdecydował o wykorzystaniu 90-tego percentyla rozkładu zmiennych makroekonomicznych jako scenariusza negatywnego, zgodnie z założeniami innych kalkulacji w Banku związanych z apetytem na ryzyko, które wykorzystują 90% przedział ufności (np. RWA at risk) oraz 10-tego percentyla dla scenariusza pozytywnego jako podejścia symetrycznego. 90-ty oraz 10-ty percentyl wpływają wprost na prawdopodobieństwo realizacji tych scenariuszy – oba posiadają statystycznie po 20% prawdopodobieństwa realizacji. Finalnie, prawdopodobieństwo realizacji scenariusza bazowego jest dopełnieniem prawdopodobieństw realizacji scenariuszy skrajnych i wynosi 60%.

Prognoza (wycena) straty oczekiwanej jest dokonywana w każdym punkcie czasu w przyszłości w zależności od oczekiwanych w danym punkcie warunków ekonomicznych. W oparciu o dane historyczne Bank określił relacje pomiędzy obserwowanymi parametrami straty oczekiwanej (PD, LGD), a czynnikami makroekonomicznymi jako funkcje, na podstawie których - przy zadanych prognozach czynników makroekonomicznych – oblicza się przewidywane wartości parametrów straty oczekiwanej w danym roku w przyszłości według podejścia PiT (tzw. forward looking PiT).

Dla potrzeb oszacowania straty oczekiwanej Bank określa poziom ekspozycji EAD tylko dla nieodwołalnych zobowiązań kredytowych poprzez zastosowanie współczynników konwersji CCF (procent wykorzystania wolnej części limitu kredytowego w okresie od daty sprawozdawczej do wystąpienia niewykonania zobowiązania) z regulacyjnych modeli EAD (oszacowanych według podejścia TTC – „through the cycle”). EAD spada z czasem zgodnie z harmonogramem spłat danej ekspozycji.

Dla ekspozycji z określoną datą końcowej spłaty czas do zapadalności został ograniczony do 30 lat.

Parametr LGD, będący funkcją stosowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego i wyrażony jako procent EAD, jest szacowany na poziomie produktu i ekspozycji w oparciu o odpowiednio skalibrowane dla potrzeb MSSF 9 parametry z regulacyjnych modeli LGD (oszacowane według podejścia TTC – „through the cycle”). Odzyski z zabezpieczeń są integralną częścią budowy modeli LGD i co do zasady kryteria uznania zabezpieczenia są zgodne z wymaganiami CRR. Do najważniejszych uznanych przez Bank zabezpieczeń należą zabezpieczenia hipoteczne mieszkalne.

Poziom parametru LGD, służący do wyliczania kwoty odpisu aktualizującego metodą kolektywną dla ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości (PD = 100%), jest dodatkowo uzależniony od czasu przebywania ekspozycji kredytowej w stanie niewykonania zobowiązania.

Ujęcie odpisu na oczekiwane straty kredytowe dotyczącego aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu

Utrata wartości wykazywana jest jako zmniejszenie wartości bilansowej składnika aktywów, zaś kwota straty obciąża rachunek zysków i strat okresu.

Jeżeli w kolejnym okresie wysokość straty z tytułu utraty wartości zmniejszy się na skutek zdarzenia, które nastąpiło po wystąpieniu utraty wartości (np. poprawy oceny zdolności kredytowej dłużnika), wówczas uprzednio dokonany odpis z tytułu utraty wartości jest odwracany przez rachunek zysków i strat. Bank określił zdarzenia skutkujące możliwością odwrócenia utraty wartości ekspozycji kredytowej.

Bank stosuje te same kryteria dla celów wyjścia klienta ze stanu niewykonania zobowiązania i odwrócenia straty z tytułu utraty wartości. Proces rozpoczęcia okresu próbnego i następnie uzdrowienia, tj. przejścia z portfela niepracującego (non-performing) do portfela pracującego (performing) jest realizowany na poziomie całego portfela, chyba, że dotyczy sytuacji rozpoznawanej na poziomie dłużnika (np. upadłość).

Jeżeli dłużnik znajduje się w portfelu z utratą wartości i nie posiada żadnej ekspozycji w statucie udzielonego udogodnienia w spłacie (forbearance) - zostaje uznany za uzdrowionego i zakwalifikowany do portfela pracującego (performing), jeżeli są spełnione wszystkie następujące warunki w poniższej kolejności:

o żaden dowód utraty wartości lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania lub wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo niedokonania płatności – nie są aktywne,

o od daty zakończenia dowodu/ przesłanki utraty wartości upłynęło co najmniej 3 miesiące (okres próbny) i w tym okresie zachowanie (zamiar spłaty) i sytuacja klienta (zdolność spłaty) zostały pozytywnie ocenione,

o klient dokonywał regularnych spłat, tj. brak zaległości > 30 dni w okresie próbnym,

o po zakończeniu okresu próbnego klient został uznany za zdolnego do spłaty zobowiązań kredytowych w całości, bez korzystania z zabezpieczenia,

o brak zaległości w spłacie przekraczających kwotę limitu bezwzględnego; jeżeli występują zaległości w kwocie przewyższającej kwotę limitu bezwzględnego, okres próbny zostaje wydłużony do czasu obniżenia kwoty zaległości poniżej kwoty tego limitu.

Klient znajdujący się w portfelu z utratą wartości posiadający ekspozycję ze statusem udzielonego udogodnienia w spłacie (forbearance) - zostaje uznany za uzdrowionego i zakwalifikowany do portfela pracującego (performing) jeżeli są spełnione wszystkie następujące warunki:

o od ostatniego z poniższych zdarzeń upłynęło co najmniej 12 miesięcy (okres próbny):

- przyznanie ostatnich środków restrukturyzacji tj. udzielenia udogodnienia w spłacie (forbearance),

- ekspozycji został nadany status niewykonania zobowiązania,

- koniec okresu karencji określonego w umowie restrukturyzacyjnej,

o w okresie próbnym klient dokonał istotnych/ regularnych spłat:

- klient, w ramach swoich regularnych płatności zgodnych z ustalonymi warunkami restrukturyzacji, spłacił materialną kwotę w wysokości stanowiącej wcześniejsze przeterminowanie (jeżeli były kwoty przeterminowane) lub umorzenie (jeżeli nie było żadnych kwot przeterminowania),

- klient dokonywał regularnych spłat, zgodnie z nowym harmonogramem uwzględniającym warunki restrukturyzacji, tj. brak zaległości> 30 dni w okresie próbnym.

o na koniec okresu próbnego klient nie ma żadnych kwot przeterminowanych i nie ma obaw, co do pełnej spłaty ekspozycji zgodnie z warunkami umowy restrukturyzacyjnej.

Bank ustalił następujące dodatkowe warunki odwrócenia utraty wartości / wyjścia ze statusu niewykonania zobowiązania (default) obowiązujące wszystkich klientów:

o jeśli w okresie próbnym zostanie zidentyfikowany dowód lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania/ wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo nie dokonania płatności, data zakończenia okresu próbnego zostanie ponownie ustalona i okres próbny zaczyna się liczyć od początku od momentu wygaśnięcia działania dowodu/ przesłanki,

o jeżeli w trakcie trwania okresu próbnego i po okresie karencji spłaty wystąpiło zdarzenie DPD > 30, data zakończenia okresu próbnego zostanie zresetowana i okres próbny zaczyna się liczyć od początku od momentu, kiedy DPD wróciło do poziomu poniżej 31 dni,

o wszystkie warunki odwrócenia utraty wartości/ wyjścia ze stanu niewykonania zobowiązania powinny być spełnione także w odniesieniu do nowych ekspozycji wobec klienta, w szczególności, jeżeli poprzednie ekspozycje kredytowe tego klienta będące wcześniej w restrukturyzacji zostały zbyte lub trwale odpisane,

Wyjątek od zasady braku aktywnych dowodów/ przesłanek utraty wartości będących źródłem niewykonania zobowiązania stanowi dowód „klasyfikacja do Etapu 3/ rezerwa” - jego utrzymywanie się nie wstrzymuje rozpoczęcia okresu próbnego (ponieważ jest on skutkiem a nie przyczyną niewykonania zobowiązania) - klasyfikacja do Etapu 3 i rezerwa utrzymywane są również w okresie próbnym.

Przesłanki klasyfikacji aktywa finansowego wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody do Etapu 3

Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy wystąpiły obiektywne dowody utraty wartości dłużnych aktywów finansowych klasyfikowanych do wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Potwierdzenie wystąpienia obiektywnego dowodu utraty wartości jest przesłanką do klasyfikacji aktywa do etapu 3.

Dowody wskazujące, że aktywo finansowe lub grupa aktywów finansowych trwale utraciła wartość mogą wynikać z jednej lub kilku przesłanek, które zaprezentowane zostały poniżej:

o znaczące trudności finansowe emitenta (np.: znaczące ujemne kapitały własne, wysokie ponoszone straty w bieżącym roku przekraczające kapitał własny, wypowiedzenie umowy kredytowej o znaczącej wartości w innym banku),

o niedotrzymanie warunków umowy, w tym w szczególności niespłacenie lub zaleganie ze spłatą wymagalnych zobowiązań (np.: odsetek lub nominału), interpretowane jako materializacja ryzyka kredytowego emitenta,

o przyznanie emitentowi przez jego wierzycieli udogodnień w spłacie zobowiązań, których by nie otrzymał w innych okolicznościach,

o wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub innej reorganizacji finansowej emitenta,

o identyfikacja utraty wartości aktywa finansowego w poprzednim okresie,

o zanik aktywnego rynku na aktywo finansowe, który może wynikać z trudności finansowych emitenta,

o opublikowane analizy oraz przewidywania agencji ratingowych lub innych jednostek, które potwierdzają określony (wysoki) profil ryzyka aktywa finansowego,

o inne możliwe do zaobserwowania dane wskazujące na możliwy do ustalenia spadek oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z grupy aktywów finansowych, które pojawiły się po dacie ich początkowego ujęcia w księgach Banku. Dane o których mowa powyżej mogą dotyczyć niekorzystnych zmian w sytuacji płatniczej grupy emitentów, kraju lub lokalnych warunków ekonomicznych, które są skorelowane z brakiem spłat z grupy aktywów finansowych.

Ujęcie odpisu na oczekiwane straty kredytowe dotyczącego dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Straty z tytułu utraty wartości dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, ujmuje się w rachunku zysków i strat. Straty te wyłącza się z innych całkowitych dochodów.

5.5.10. Zyski i straty wynikające z wyceny w terminie późniejszym

Zyski lub straty wynikające ze zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, ujmuje się w następujący sposób:

o zyski lub straty wynikające ze składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, zakwalifikowanego jako wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, ujmuje się w rachunku zysków i strat,

o zyski lub straty wynikające z wyceny do wartości godziwej składnika aktywów finansowych wycenianego przez inne całkowite dochody, ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym, poprzez zestawienie zmian w kapitale własnym.

Rozliczanie odsetek metodą efektywnej stopy procentowej

Przychody z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Odpowiednią wartość oblicza się przez zastosowanie efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, z wyjątkiem:

o zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. W odniesieniu do tych składników aktywów finansowych Bank stosuje efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe do wartości zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych od momentu początkowego ujęcia oraz,

o składników aktywów finansowych niebędących zakupionymi lub utworzonymi składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, które następnie stały się składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (Etap 3).

W przypadku tych składników aktywów finansowych Bank stosuje efektywną stopę procentową do wartości zamortyzowanego kosztu (netto) składnika aktywów finansowych w późniejszych okresach sprawozdawczych.

Elementy pozaodsetkowe

Różnice kursowe wynikające ze zmian wartości składnika aktywów finansowych wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody wyrażonego w walucie obcej ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym tylko w odniesieniu do aktywów niepieniężnych, natomiast różnice kursowe generowane przez aktywa pieniężne (np. papiery dłużne) zaliczane są do rachunku zysków i strat.

W momencie usunięcia składnika dłużnych aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w kapitale własnym w zakresie dłużnych aktywów finansowych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Jeżeli występują obiektywne dowody, iż nastąpiła utrata wartości składnika dłużnych aktywów finansowych zaliczonego do wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, Bank rozpoznaje odpis aktualizujący w sposób opisany w punkcie dotyczącym utraty wartości składników aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych kwotowanych na aktywnym rynku (w tym papierów wartościowych) ustalana jest w oparciu o cenę kupna (bid price) dla pozycji długiej i sprzedaży (offer price) dla pozycji krótkiej. W przypadku braku aktywnego rynku dla danego instrumentu lub w przypadku papierów wartościowych, które nie są notowane na aktywnym rynku Bank ustala wartość godziwą przy zastosowaniu technik wyceny, do których zalicza się wykorzystanie ostatnich transakcji rynkowych, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, modele wyceny opcji oraz inne techniki wyceny powszechnie używane przez uczestników rynku. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych ustalana jest w oparciu o zasady ostrożnej wyceny (ang.: prudent valuation). Celem takiego podejścia jest wyznaczenie wartości godziwej na wysokim 90% poziomie ufności, z uwzględnieniem niepewności ceny rynkowej oraz kosztu zamknięcia.

Aktywność rynku ocenia się w oparciu o częstotliwość i wolumen przeprowadzanych transakcji oraz dostępność do informacji o kwotowanych cenach, które co do zasady powinny być dostarczane w sposób ciągły.

Za rynek główny i zarazem najkorzystniejszy uważa się rynek, do którego Bank ma dostęp i na którym w zwykłych warunkach zawarłby transakcje sprzedaży/zakupu składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania.

W oparciu o stosowane metody ustalania wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów/ zobowiązań finansowych klasyfikuje się do następujących kategorii:

o poziom 1: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane bezpośrednio w oparciu o ceny kwotowane na aktywnym rynku,

o poziom 2: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o techniki wyceny bazujące na założeniach wykorzystujących informacje pochodzące z aktywnego rynku lub obserwacje rynkowe,

o poziom 3: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o powszechnie stosowane przez uczestników rynku techniki wyceny, których założenia nie bazują na informacji pochodzącej z aktywnego rynku.

W cyklach miesięcznych Bank weryfikuje czy wystąpiły zmiany w jakości danych wejściowych stosowanych do poszczególnych technik wyceny i ustala, jakie były powody tych zmian oraz ich wpływ na kalkulację wartości godziwej składnika aktywów/zobowiązań finansowych. Każdy zidentyfikowany przypadek rozpatrywany jest indywidualnie i w oparciu o szczegółowe analizy Bank podejmuje decyzję, czy jego identyfikacja wiąże się z koniecznością aktualizacji podejścia do ustalania wartości godziwej czy też nie.

W uzasadnionych przypadkach Bank podejmuje decyzję o wprowadzeniu zmian w metodologii ustalania wartości godziwej oraz dacie ich wprowadzenia rozumianej, jako data zmiany okoliczności. Następnie uwzględnia wpływ wprowadzenia zmian na klasyfikację do poszczególnych kategorii hierarchii wyceny według wartości godziwej. Wszelkie zmiany w metodologii wyceny wraz z uzasadnieniem podlegają szczegółowym ujawnieniom w odrębnej nocie do sprawozdania finansowego.

5.5.11. Metoda rozchodu w zakresie dłużnych papierów wartościowych

Dla celów szacowania wartości godziwej oraz wyniku zrealizowanego na sprzedaży papierów wartościowych, konieczne jest zastosowanie określonej metody rozchodu. Zastosowanie metody rozchodu w przedmiotowym zakresie bazuje na interpretacji, której skutkiem jest analogiczne zastosowanie wytycznych wskazanych w MSR 2 Zapasy, jednak w zakresie możliwym do wykorzystania z uwzględnieniem określonej specyfiki tego typu instrumentów finansowych.

Bank stosuje metodę „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” FIFO jako obowiązującą metodę rozchodu w zakresie dłużnych papierów wartościowych.

5.6. Aktywa niefinansowe

5.6.1. Rzeczowe aktywa trwałe

5.6.1.1. Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych

Rzeczowe aktywa trwałe stanowią kontrolowane środki trwałe oraz nakłady na ich budowę. Do środków trwałych zaliczane są składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne potrzeby lub w celu oddania ich do użytkowania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych.

Rzeczowe aktywa trwałe, wykazuje się według modelu opartego na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia tzn. po początkowym ujęciu wykazuje się według kosztu historycznego pomniejszonego o odpisy amortyzacyjne / umorzeniowe oraz z tytułu utraty wartości.

Na koszt historyczny składają się cena nabycia / koszt wytworzenia i koszty bezpośrednio związane z nabyciem danych aktywów.

Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana osobno. Bank alokuje początkową wartość pozycji rzeczowych aktywów trwałych na jej istotne części.

5.6.1.2. Środki trwałe w leasingu

Bank jest stroną umów leasingowych, na podstawie których otrzymuje prawo do kontroli i użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Bank stosuje postanowienia MSSF 16 do wszystkich umów leasingowych z wyjątkiem kontraktów leasingu aktywów niematerialnych oraz zwolnień przewidzianych w standardzie i opisanych poniżej.

Bank dokonuje identyfikacji komponentów leasingowych i nieleasingowych w zawartych umowach.

Opłaty nieleasingowe z tytułu umów ujmowane są jako koszty na podstawie odpowiednich MSSF. Opłaty leasingowe podlegają ewidencji zgodnie z poniżej opisanymi zasadami.

W dacie rozpoczęcia leasingu Bank ujmuje aktywa z tytułu prawa do użytkowania aktywa. Początkową wycenę zobowiązania z tytułu leasingu Bank wyznacza w wysokości bieżącej wartości przyszłych opłat leasingowych. Identyfikacja przyszłych opłat leasingowych wymaga ustalenia okresu leasingu. Określając okres leasingu Bank bierze pod uwagę nieodwołalny okres leasingu wraz z okresami, na które można przedłużyć leasing oraz okresami, w których można wypowiedzieć leasing. W dacie rozpoczęcia umowy leasingowej Bank ocenia, czy można z wystarczającą pewnością założyć, że skorzysta z opcji przedłużenia leasingu, lub że nie skorzysta z opcji wypowiedzenia leasingu. W celu wykonania oceny Bank uwzględnia wszystkie istotne fakty i okoliczności, które tworzą zachętę ekonomiczną do skorzystania lub nieskorzystania z tych opcji. Bank dokonuje przeglądu okresu leasingu w celu ponownej oceny istotnych zdarzeń lub okoliczności, które mogą wpływać na oszacowaną długość okresu leasingu. Leasing przestaje być egzekwowalny gdy zarówno leasingobiorca, jak i leasingodawca ma prawo wypowiedzenia leasingu bez konieczności uzyskania zezwolenia drugiej strony, czego konsekwencją jest najwyżej nieznaczna kara. Dla kontraktów leasingowych zawartych na czas nieokreślony, w których występuje obustronna opcja wypowiedzenia oraz potencjalnie wysokie koszty związane z rozwiązaniem kontraktu Bank dokonuje oszacowania okresu leasingu. Do wyznaczenia zdyskontowanej wartości opłat leasingowych Bank stosuje stopę procentową leasingu, a jeżeli stopa nie jest łatwo dostępna, Bank stosuje krańcową stopę procentową. Bank określa stopę procentową leasingu jako sumę stopy oprocentowania swap-ów i wewnętrznej ceny transferowej, z uwzględnieniem walut, w jakich denominowane są kontrakty leasingowe oraz okresów zapadalności umów. Po dacie rozpoczęcia leasingu, wartość bilansowa zobowiązania:

o powiększana jest o naliczone odsetki leasingowe, które ujmowane są w rachunku zysków i strat jako koszty odsetkowe,

o pomniejszana jest o zapłacone opłaty leasingowe,

o aktualizowana jest w wyniku ponownej oceny, zmiany leasingu lub zmiany zasadniczo stałych opłat leasingowych.

W dacie rozpoczęcia leasingu Bank ujmuje aktywa z tytułu prawa do użytkowania według kosztu, którego podstawą jest kwota początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje również:

o opłaty zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed datą rozpoczęcia leasingu, pomniejszone o otrzymane zachęty leasingowe,

o początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę,

o koszty, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z doprowadzeniem aktywa do stanu pierwotnego.

Prawo do użytkowania podlega amortyzacji przez okres trwania leasingu oraz jest pomniejszane o straty z tytułu utraty wartości. Aktualizacja wartości prawa do użytkowania w okresie trwania leasingu następuje w wyniku modyfikacji umowy leasingu.

Bank korzysta ze zwolnienia dla:

o leasingów krótkoterminowych - umowa może być zaklasyfikowana jako umowa krótkoterminowa, jeżeli okres trwania umowy nie przekracza 12 miesięcy, a w stosunku do przedmiotu umowy nie jest przewidziana opcja zakupu,

o leasingów, w których przedmiot umowy ma niską wartość- aktywa mogą być zaklasyfikowane jako aktywa o niskiej wartości, jeżeli cena brutto nabycia nowego składnika nie przekracza kwoty 5 000 EUR, a przedmiot umowy nie jest i nie będzie oddany w subleasing.

Opłaty leasingowe z tytułu powyżej wskazanych kontraktów Bank ujmuje jako koszty w rachunku zysków i strat w sposób systematyczny przez okres trwania leasingu.

5.6.1.3. Nakłady ponoszone w terminie późniejszym

Bank ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że Bank uzyska przyszłe korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.

5.6.2. Wartości niematerialne

Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, który nie posiada postaci fizycznej.

Do wartości niematerialnych klasyfikowane są aktywa spełniające następujące wymagania:

o można je wyodrębnić lub wydzielić z jednostki gospodarczej i sprzedać, przekazać, licencjonować lub oddać do odpłatnego użytkowania osobom trzecim, zarówno indywidualnie, jak też łącznie z powiązanymi z nimi umowami, składnikami aktywów lub zobowiązań,

o wynikają z tytułów umownych lub innych tytułów prawnych, bez względu na to, czy podlegają one przeniesieniu lub wyodrębnieniu z jednostki gospodarczej lub innych praw i obowiązków.

5.6.2.1. Oprogramowanie komputerowe

Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są aktywowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.

Nakłady związane z utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są wykazywane jako koszty w momencie ich poniesienia.

5.6.2.2. Późniejsze nakłady

Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są aktywowane tylko w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

o jest prawdopodobne, że nakłady (z uwzględnieniem nowej wersji oprogramowania) spowodują istotny wzrost funkcjonalności w stosunku do oryginalnie ocenianego standardu wydajności oraz

o nakłady te mogą być wiarygodnie zmierzone i przypisane do wewnętrznie wykorzystywanego istniejącego oprogramowania.

W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty w momencie ich poniesienia.

5.6.3. Odpisy amortyzacyjne

Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych dokonywane są metodą liniową zgodnie z ustalonymi stawkami amortyzacji przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Przez wartość podlegającą amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów po pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Okres ekonomicznej użyteczności, stawki amortyzacji, a także wartość końcowa rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych podlegających amortyzacji są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji stanowią podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji rozpoznawanej prospektywnie od daty dostosowania (efekt takiej zmiany jest zgodnie z MSR 8 odnoszony do rachunku zysków i strat).

Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych są ujmowane w rachunku zysków i strat. Szacowane okresy użytkowania są następujące:

o urządzenia: 3 - 7 lat

o wyposażenie: 5 lat

o koszty wytworzenia oprogramowania: 3 lata

o oprogramowanie komputerowe: 3 lata

5.6.4. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów

Na każdy dzień bilansowy Bank dokonuje oceny rzeczowych aktywów trwałych pod względem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości. W przypadku istnienia takiej przesłanki, Bank dokonuje formalnego oszacowania wartości odzyskiwalnej. W przypadku, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwaną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej.


	stan na	stan na
	31.12.2022	31.12.2021
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach (%)	-1,32%	0,50%
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału (%)	-10,06%	4,41%
DR - wskaźnik ogólnego zadłużenia (%)	85,93%	87,95%
TCR - łączny współczynnik kapitałowy (%)*	36,06%	30,44%
LR - wskaźnik dźwigni (%)*	14,13%	11,93%
LCR - wskaźnik pokrycia wypływów netto (%)	142%	131%

	[tys. PLN]		[tys. EUR]*
	okres	okres	okres	okres
	od 01.01.2022	od 01.01.2021	od 01.01.2022	od 01.01.2021
	do 31.12.2022	do 31.12.2021	do 31.12.2022	do 31.12.2021
Wynik z tytułu odsetek	-27 062,1	54 614,2	-5 773,1	11 957,4
Wynik na działalności podstawowej	-28 560,6	53 728,5	-6 092,8	11 763,5
Koszty działania, w tym:	-25 626,5	-27 839,1	-5 466,9	-6 095,2
koszty operacyjne	-22 307,1	-22 700,5	-4 758,8	-4 970,1
koszty regulacyjne	-3 319,3	-5 138,6	-708,1	-1 125,1
Zysk (strata) brutto	-56 127,8	26 680,5	-11 973,7	5 841,5
Zysk (strata) netto	-46 004,8	20 711,2	-9 814,1	4 534,6
Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą (w zł)	-121,07	54,50	-25,83	11,93